����ý

Cynnwys y wers hon

• Grwpio pethau byw gan ddefnyddio allweddau
• Sut mae pethau byw wedi addasu i’w cynefin

Lesson content

• Grouping living things using classification keys
• How living things have adapted to their habitat

Grwpio pethau byw

Mae gwyddonwyr yn aml yn defnyddio allweddau i ddweud pa grŵp mae anifail neu blanhigyn yn perthyn iddo. Gallwn osod anifeiliaid a phlanhigion mewn grwpiau yn ôl gwahaniaethau a thebygrwydd. Nifer o gwestiynau ydy'r allwedd. Mae'r atebion yn helpu i adnabod yr anifail neu'r planhigyn. Y ffordd orau i ddeall hyn ydy rhoi cynnig ar un dy hun.

Gweithgaredd / Activity

Rho gynnig ar un dy hun.

1. Edrycha ar y lluniau.
2. Cymera un anifail ar y tro.
3. Dechreua gyda'r cwestiwn cyntaf, a'i ateb ar gyfer yr anifail hwnnw'n unig.
4. Dilyna'r llinell oddi wrth bob ateb.

Cynefinoedd

• Cynefin yw'r enw ar gartref naturiol rhywbeth byw.
• Mae cynefinoedd yn gallu bod yn fawr, fel coedwig, neu'n fach, fel deilen.
• Mae pethau byw wedi addasu i'w cynefinoedd. Mae ganddyn nhw nodweddion arbennig sy'n eu helpu i oroesi

Edrycha ar y lluniau i weld sut mae'r anifeiliaid a'r planhigion yma wedi addasu i'w cynefinoedd.

• Mae'r eliffant yn cadw'n oer drwy ysgwyd ei glustiau mawr a defnyddio ei drwnc i chwistrellu llwch neu ddŵr drosto'i hun.

• Mae gan yr hwyaden blu olewog i ddal dŵr a thraed gweog i nofio.

• Mae gan wyddfid flodau sy'n cynhyrchu neithdar i ddenu pryfed er mwyn peillio. Mae'r aeron yn lliwgar er mwyn eu gwasgaru (mae adar yn cael eu denu gan y lliwiau llachar, yn bwyta'r aeron ac yn gollwng yr hadau mewn gwahanol lefydd).

• Mae gan gorswellt y tywod wreiddiau hir er mwyn gallu cyrraedd dŵr, a dail tenau i wneud yn siŵr ei fod e ddim yn sychu.

Felly mae anifeiliaid a phlanhigion mewn gwahanol gynefinoedd yn addas i'w hamgylchedd.