����ý

Ffocws dysgu

Dysga sut i ddefnyddio strategaethau i gynllunio ysgrifennu, ee nodiadau

Mae'r wers hon yn cynnwys:

• un gweithgaredd

Learning focus

Learn how to use strategies to plan writing, eg notes

This lesson includes:

• one activity

For an English version of this lesson, scroll below.

Ysgrifennu yn y dyddiadur

Mae sawl ffordd o gofnodi yn y dyddiadur. Gall fod ar bapur neu yn ddigidol.

Gallet ysgrifennu mewn brawddegau llawn neu ysgrifennu nodiadau byrion.

Mae hyn yn dibynnu ar sawl peth, er enghraifft, amser. Efallai nad oes amser gyda ti i ysgrifennu dyddiadur! Mae'n debyg dy fod wedi blino'n lân ar ôl diwrnod prysur yn yr ysgol ac felly prin yw'r awydd i ysgrifennu am gyfnod hir!

Mae Cynan wedi ysgrifennu am hynt a helynt ei ddiwrnod yn ei ddyddiadur.

Dydd Gwener, 10 Ionawr 2020

Dim sglodion ar ôl amser cinio. Gweithio ar arbrawf goleuni yng ngwyddoniaeth a Ffion wedi gollwng fy fflach lamp a’i thorri. Darllen stori ysbryd ar y bws ar y ffordd adre. Parti pen-blwydd syrpreis i Mamgu heno – cacen i swper, hwrê!

Mae Cynan wedi ysgrifennu hanes y diwrnod eto yn ei ddyddiadur. Tybed beth yw'r gwahaniaethau?

Dydd Gwener, 10 Ionawr 2020

Dim ond pitsa oer i ginio heddi achos roedd bolgis blwyddyn 6 wedi bod i’r ffreutur yn barod ac wedi gorffen y sglodion i gyd. Dechreuon ni ar ein harbrawf goleuni ar ôl gorffen y gwaith paratoi. Roedd Ffion yn sefyll ar ben cadair ac yn dal fy fflach lamp uwch ei phen pan redodd Twm mewn iddi ac achosi hi i’w gollwng. Chwalodd i ddarnau ar y llawr a dydyn ni ddim yn gallu cael hi i oleuo. Dw i a fy ffrindiau yn darllen llyfr straeon am ysbrydion ar gyfer ein Clwb Llyfrau. Roedd un heddi’n reit frawychus. Chysgai ddim heno! Mae Mamgu yn saith deg eleni a threfnodd Dad parti syrpreis iddi. Cefais lond fy mol o fwyd parti a thri (wel, pedwar) darn o gacen.

Mae’n debyg dy fod wedi sylwi bod Cynan wedi ysgrifennu ar ffurf nodiadau yn gyntaf ac wedi ysgrifennu mewn brawddegau llawn wedyn.

Mae ysgrifennu ar ffurf nodiadau yn hwylus oherwydd rwyt ti'n gallu ysgrifennu'n fyr ac i bwrpas. Does dim rhaid poeni gormod am yr atalnodi a chywirdeb yr ysgrifennu.

Gweithgaredd

Mae Cynan wedi ysgrifennu yn ei ddyddiadur. Darllena’r testun isod a dewisa’r nodiadau pwysicaf ar gyfer ysgrifennu pwyntiau bwled. Ysgrifenna dy bwyntiau ar ddarn o bapur neu yn ddigidol.

Dydd Mercher, 22 Ebrill

Diwrnod gwych heddi. Aeth y ddau ddosbarth Blwyddyn 5 i Barc Porthceri. Ni’n caru mynd yno am fod yr athrawon llawer hapusach ar dripiau nag ydyn nhw yn yr ysgol. Mae Gareth yn meddwl bod e achos maen nhw'n gallu gwisgo beth maen nhw eisiau, fel ni. Roedd hyd yn oed Miss James wedi gwisgo siorts, ac mae hi tua 70 oed!

Cawsom ni fynd am dro trwy’r goedwig ac ar hyd lan y môr. Yn y gemau, daeth fy nhîm i’n gyntaf yn y ras gyfnewid. Gobeithio bod hwnna’n meddwl byddwn ni’n ennill ym mabolgampau’r ysgol hefyd.

Yn anffodus, anghofiodd yr athrawon ddod â saws coch gyda nhw. Gwnes i flasu mwstard a hwnna yw’r peth mwyaf ffiaidd dw i erioed wedi rhoi yn fy ngheg!

Mae fy chwaer fawr wedi chwerthin ar fy nhrwyn coch drwy’r nos. Cofiais wisgo eli haul ar y trip, ond anghofiais am fy ngwyneb. Nawr mae hi’n fy ngalw i’n Rwdolff!

Writing in a diary

There are many ways to keep a diary. It can be digital or on paper.

You can write in full sentences or make brief notes.

This depends on many things, for example, time. You may not have time to keep a diary! You're likely to be tired after a busy day at school and you may not want to be writing for a long period of time!

Cynan has written about his day in his diary.

Dydd Gwener, 10 Ionawr 2020

Dim sglodion ar ôl amser cinio. Gweithio ar arbrawf goleuni yng ngwyddoniaeth a Ffion wedi gollwng fy fflach lamp a’i thorri. Darllen stori ysbryd ar y bws ar y ffordd adre. Parti pen-blwydd syrpreis i Mamgu heno – cacen i swper, hwrê!

Here's an English translation of the diary entry.

Friday, 10 January 2020No chips left at lunchtime. Worked on a light-based experiment in science where Ffion dropped my lamp and broke it. Read a ghost story on the bus on the way home. Surprise birthday party for Grandma tonight – cake for tea, yay!

Cynan has written about his day again in his diary. What are the differences?

Dydd Gwener, 10 Ionawr 2020

Dim ond pitsa oer i ginio heddi achos roedd bolgis blwyddyn 6 wedi bod i’r ffreutur yn barod ac wedi gorffen y sglodion i gyd. Dechreuon ni ar ein harbrawf goleuni ar ôl gorffen y gwaith paratoi. Roedd Ffion yn sefyll ar ben cadair ac yn dal fy fflach lamp uwch ei phen pan redodd Twm mewn iddi ac achosi hi i’w gollwng. Chwalodd i ddarnau ar y llawr a dydyn ni ddim yn gallu cael hi i oleuo. Dw i a fy ffrindiau yn darllen llyfr straeon am ysbrydion ar gyfer ein clwb llyfrau. Roedd un heddiw’n reit frawychus. Chysga' i ddim heno! Mae Mamgu yn saith deg eleni a threfnodd Dad parti syrpreis iddi. Cefais lond fy mol o fwyd parti a thri (wel, pedwar) darn o gacen.

Here's an English translation of the diary entry.

Friday, 10 January 2020

Only cold pizza left for lunch today because the greedy Year 6 pupils had been to the canteen before us and finished all the chips. We started our light-based experiment after finishing the preparation work. Ffion was standing on a chair holding the flashlight above her head when Twm ran into her and caused her to drop it. It smashed to pieces on the floor and we can't get it to light up again. My friends and I are reading ghost stories for our book club. Today’s story was pretty scary. I won't be sleeping tonight! Grandma is seventy years old this year and Dad planned a surprise party for her. I stuffed my face with party food and three (actually, four) pieces of cake.

You may have noticed that Cynan has written in note form in the first example, and in full sentences in the second.

Writing in note form is convenient because you can write concisely and to the point. You don't need to worry too much about punctuation and how correct the writing is.

Activity

Cynan has written in his diary. Read the text below and select the most important notes for writing bullet points. Write your points on a piece of paper or digitally.

Dydd Mercher, 22 Ebrill

Diwrnod gwych heddi. Aeth y ddau ddosbarth Blwyddyn 5 i Barc Porthceri. Ni’n caru mynd yno am fod yr athrawon llawer hapusach ar dripiau nag ydyn nhw yn yr ysgol. Mae Gareth yn meddwl bod e achos maen nhw'n gallu gwisgo beth maen nhw eisiau, fel ni. Roedd hyd yn oed Miss James wedi gwisgo siorts, ac mae hi tua 70 oed!

Cawsom ni fynd am dro trwy’r goedwig ac ar hyd lan y môr. Yn y gemau, daeth fy nhîm i’n gyntaf yn y ras gyfnewid. Gobeithio bod hwnna’n meddwl byddwn ni’n ennill ym mabolgampau’r ysgol hefyd.

Yn anffodus, anghofiodd yr athrawon ddod â saws coch gyda nhw. Gwnes i flasu mwstard a hwnna yw’r peth mwyaf ffiaidd dw i erioed wedi rhoi yn fy ngheg!

Mae fy chwaer fawr wedi chwerthin ar fy nhrwyn coch drwy’r nos. Cofiais wisgo eli haul ar y trip, ond anghofiais am fy ngwyneb. Nawr mae hi’n fy ngalw i’n Rwdolff!

Here's an English translation of the diary entry.

Wednesday, 22 April

Great day today. Both Year 5 classes went to Porthkerry Park. We love going there because the teachers are much happier on trips than they are at school. Gareth thinks it's because they can wear whatever they want, like us. Even Miss James was wearing shorts, and she's about 70 years old!

We went on a walk through the forest and along the beach. In the games, my team came first in the relay race. I hope that means we will win in the school sports day as well.

Unfortunately, the teachers forgot to bring ketchup with them. I tasted mustard and it’s the most disgusting thing I’ve ever put in my mouth!

My big sister has been laughing at my red nose all night. I remembered to wear sun lotion on the trip, but forgot about my face. Now she’s calling me Rudolph!