大象传媒

Dechreuad y rhyfelPrydain: paratoi ar gyfer rhyfel

Mae polisi tramor ymosodol Hitler a pholisi dyhuddo (policy of appeasement) enwog Prydain yn rhai o achosion yr Ail Ryfel Byd. Roedd Prydain yn defnyddio amryw ddulliau i baratoi ar gyfer gwrthdaro mawr. Pa mor effeithiol oedd paratoadau Prydain ar gyfer rhyfel?

Part of HanesDirwasgiad, rhyfel ac adferiad, 1930-1951

Ffyrdd eraill y gwnaeth Prydain baratoi ar gyfer rhyfel

Radar

Roedd hyn yn gwbl allweddol er mwyn amddiffyn y dinasoedd a鈥檜 pobl rhag y bomwyr o鈥檙 Almaen. Y cynllun oedd canfod yr awyrennau drwy ddefnyddio tonfeddi radio, ac roedd hynny yn galluogi i鈥檙 lluoedd amddiffynnol frwydro yn erbyn awyrennau鈥檙 .

Dyn mewn lifrai yn eistedd o flaen casgliad o fonitorau a deialau radar.
Image caption,
Gweithredwr yn eistedd o flaen casgliad o fonitorau a deialau radar

Balwnau amddiffyn a gynau gwrthawyrennol

Gosodwyd balwnau amddiffyn uwchben Llundain er mwyn ceisio atal bomwyr Yr Almaen rhag dod i mewn yn rhy isel, ac roedd hynny wedi lleihau llwyddiant eu hymgyrchoedd bomio. Erbyn Awst 1940, roedd 2,368 o falwnau amddiffyn yn hedfan dros safleoedd strategol pwysig ledled Prydain.

Hefyd, adeiladwyd gynau gwrthawyrennol er mwyn ceisio cyfyngu ar y difrod y gallai bomwyr Yr Almaen ei achosi.

Gr诺p o ddynion a bechgyn yn edrych yn siriol a chwilfrydig wrth iddyn nhw archwilio gwn gwrthawyrennol oedd yn cael ei arddangos i鈥檙 cyhoedd.
Image caption,
Gwn gwrthawyrennol yn cael ei arddangos i'r cyhoedd, 1942

Gwarchodlu Cartref

Daeth yn amlwg bod Prydain mewn perygl gwirioneddol o gael ei goresgyn gan luoedd grymus yr Almaen. Roedd hynny hyd yn oed yn fwy amlwg ar 么l cymaint o fuddugoliaethau cynnar i鈥檙 Nats茂aid ac ymgiliad Dunkirk yn 1940.

Roedd y Gwarchodlu Cartref (Home Guard) yn wirfoddolwyr oedd wedi eu harfogi a鈥檜 hyfforddi i amddiffyn trefi a dinasoedd Prydain petai lluoedd yr Almaen yn glanio鈥檔 llwyddiannus. Roedd yn weithredol o 1940 i 1944 ac roedd yn cynnwys 1.5 miliwn o wirfoddolwyr lleol.

Aelodau鈥檙 Gwarchodlu Cartref yn eu lifrai yn gwylio wrth i hyfforddwr ddangos sut mae trin morter.
Image caption,
Aelodau o鈥檙 Gwarchodlu Cartref yn cael hyfforddiant ar sut i ddefnyddio morter ffos

Consgripsiwn

Oherwydd niferoedd isel y lluoedd arfog, cyflwynwyd consgripsiwn er mwyn gallu ymdopi 芒 galwadau rhyfel. Roedd Deddf Hyfforddiant Milwrol mis Ebrill 1939 yn ei gwneud yn orfodol i ddynion rhwng 20 a 22 oed ymuno 芒鈥檙 lluoedd arfog. Ym Medi 1939 roedd y Ddeddf Gwasanaeth Gwladol yn ei gwneud yn orfodol i ddynion rhwng 18 a 41 oed ymuno.

Erbyn diwedd 1939, roedd 1.5 miliwn o ddynion wedi ymuno 芒 lluoedd arfog Prydain.

O blith y niferoedd hynny, roedd dros 1.1 miliwn wedi ymuno 芒 Byddin Prydain a rhannwyd y gweddill rhwng y Llynges Frenhinol a'r Awyrlu Brenhinol.

Dynion mewn dillad cyfnod yr Ail Ryfel Byd yn sefyll mewn gr诺p wedi ffurfio llinellau. Dynion mewn lifrai gyda chlipfwrdd yn eu cyfarch.
Image caption,
Consgriptiaid Prydain

Gyrfaoedd neilltuedig

Roedd yn hanfodol sicrhau bod gweithwyr o rai galwedigaethau yn rhydd i barhau 芒鈥檜 gwaith, yn arbennig petai hynny yn golygu helpu ymgyrch y rhyfel.

Gan ddysgu o wersi'r Rhyfel Byd Cyntaf, yn 1938 lluniwyd Rhestr o Yrfaoedd Neilltuedig, oedd yn eithrio gweithwyr 芒 sgiliau penodol rhag y consgripsiwn

Roedd hynny鈥檔 cynnwys 5 miliwn o ddynion mewn ystod eang o swyddi. Roedd hynny鈥檔 cynnwys peirianyddion, gweithwyr rheilffyrdd a dociau, glowyr, ffermwyr, gweithwyr amaethyddol, athrawon a meddygon.