大象传媒

Defnyddio iaith - berfau ac arddodiaidDefnyddio ffurf amhersonol y ferf mewn brawddeg

Heb ferfau ni fyddai modd i ni ysgrifennu brawddegau synhwyrol gan mai berf sy'n dynodi gweithred, amser a pherson. Ond wyt ti'n deall y gwahaniaeth rhwng berf orchmynnol a berf gryno?

Part of CymraegGramadeg

Defnyddio ffurf amhersonol y ferf mewn brawddeg

Pan wyt ti'n defnyddio鈥檙 ferf amhersonol, cofia na ddylai goddrych (subject) fod yn y frawddeg. Felly does dim person yn gwneud y weithred yn uniongyrchol.

Dyma enghreifftiau o ffurfiau amhersonol y ferf: gwelwyd, anfonir, darllenwyd, bwytir, prynid.

Ni ddylet ysgrifennu hyn felly:

sonnir yr awdur yn ei nofel...

Yn y frawddeg hon, mae goddrych, sef 鈥榶r awdur', felly dyna'r gwall 鈥 does dim goddrych i ferf amhersonol. Dylai'r ferf fod fel hyn:

sonia'r awdur yn ei nofel...

Yn yr un modd ni ddylet ysgrifennu:

gwelir Mair geffyl du

Dylai ddweud: gwelodd Mair geffyl du

Mair yw'r goddrych a'r ceffyl ydy'r gwrthrych.

Ond os nad wyt ti'n enwi neb, byddai'r ffurf amhersonol o'r ferf yn gywir sef:

gwelir ceffyl du

Cofia mai gwrthrych y ferf sy'n ateb beth i'r ferf. 'Gwelodd' yw'r ferf, 'Mair' yw'r goddrych, yr un sy'n gwneud y weithred, a'r ceffyl yw'r gwrthrych, sef yr hyn sy'n ateb beth i'r ferf.

Wrth egluro'r gwall gellid dweud mai trydydd person unigol amser presennol y ferf sydd ei angen sef gwelodd (hi).