����ý

Yn gyffredinol, mae solidau’n mynd yn fwy hydawdd wrth i’r tymheredd gynyddu. Dyma pam mae siwgr yn hydoddi’n well mewn dŵr poeth nag mewn dŵr oer. Mae’r tabl yn dangos tair enghraifft o hydoddedd (g o hydoddyn i bob 100 g o ddŵr) sylweddau ar wahanol dymereddau.

Cromliniau hydoddedd

Mae gan bob hydoddyn hydoddedd penodol ar dymheredd ystafell. Fodd bynnag, mae hydoddedd hydoddyn yn newid wrth i dymheredd y dŵr newid. Gallwn ni ddefnyddio cromlin hydoddedd i ddangos hydoddedd sylwedd mewn dŵr ar wahanol dymereddau. Gallwn ni ddefnyddio cromliniau hydoddedd i ganfod màs grisialau sy’n ffurfio wrth oeri hydoddiant.

Mae hydoddedd pob hydoddyn yn amrywio gyda thymheredd, ac mae’r newid hydoddedd gyda thymheredd yn dibynnu ar yr hydoddyn.

Mae’r cromliniau’n dangos:

• bod hydoddedd pob un o’r tri hydoddyn yn cynyddu wrth i’r tymheredd gynyddu
• mai hydoddedd potasiwm nitrad sy’n cynyddu fwyaf o tua 30 g i bob 100 g o ddŵr i dros 200 g i bob 100 g o ddŵr
• nad yw hydoddedd sodiwm clorid yn newid llawer o gwbl
• bod sodiwm clorid a phlwm(II) nitrad yn fwy hydawdd na photasiwm nitrad ar dymheredd isel
• bod hydoddedd plwm(II) nitrad a photasiwm nitrad yr un fath ar tua 50°C (tuag 80 g i bob 100 g o ddŵr, sef lle mae cromliniau hydoddedd y sylweddau hyn yn croesi)
• bod hydoddedd sodiwm clorid a photasiwm nitrad yr un fath ar tua 23°C (tua 38 g i bob 100 g o ddŵr, sef lle mae cromliniau hydoddedd y sylweddau hyn yn croesi)