Cymarebau cywerth a鈥檙 ffurf symlaf
Os wyt ti鈥檔 gwneud diod oren ac yn cymysgu un rhan o ddiod oren 芒 phedair rhan o dd诺r, yna cymhareb yr oren i鈥檙 d诺r fydd \({1}:{4}\) \(({1}\) i \({4})\).
Os wyt ti鈥檔 defnyddio \({1}~litr\) o oren, byddi di鈥檔 defnyddio \({4}~litr\) o dd诺r \(({1}:{4})\).
Os wyt ti鈥檔 defnyddio \({2}~litr\) o oren, byddi di鈥檔 defnyddio \({8}~litr\) o dd诺r \(({2}:{8})\).
Os wyt ti鈥檔 defnyddio \({10}~litr\) o oren, byddi di鈥檔 defnyddio \({40}~litr\) o dd诺r \(({10}:{40})\).
Mae鈥檙 cymarebau \({1}:{4}\), \(~{2}:{8}\) a \(~{10}:{40}\) i gyd yn gywerth a'i gilydd.
Gallwn ni luosi neu rannu dwy ochr y gymhareb 芒鈥檙 un rhif i roi cymhareb gywerth.
Question
Ysgrifenna鈥檙 gymhareb \({40}:{28}\) yn ei ffurf symlaf.
I gyfrifo hyn, chwilia am rif sy鈥檔 rhannu i mewn i \({40}\) a \({28}\).
Mae \({2}\) yn rhannu i mewn i鈥檙 ddau rif, felly gallwn ni ysgrifennu \({40}:{28}\) fel \({20}:{14}\).
Mae modd rhannu鈥檙 rhain 芒 \({2}\), felly \({10}:{7}\) ydy鈥檙 gymhareb wedi ei symleiddio.
Does dim rhif cyfan mwy nag un yn rhannu i mewn i \({10}\) a \({7}\), felly \({10}:{7}\) ydy ffurf symlaf y gymhareb.