Sgalarau, fectorau, buanedd a chyflymder
Mae grymoedd yn gallu newid safle, si芒p neu fudiant gwrthrych. Maen nhw'n gallu gwneud i wrthrychau gyflymu, arafu neu newid cyfeiriad. Cyfeiriad symud sy'n dangos y gwahaniaeth rhwng mesur sgalar a fector 鈥 dyma'r gwahaniaeth rhwng buanedd a chyflymder gwrthrych.
Buanedd
Mae buanedd yn mesur pa mor gyflym mae rhywbeth yn teithio. Hwn yw'r pellterMesur o hyd, hynny yw pa mor bell mae rhywbeth yn symud, neu pa mor bell yw dau beth oddi wrth ei gilydd. teithio mewn uned amser. Rydyn ni'n mesur buanedd mewn m/s neu km/h (neu mya mewn ceir yn y Deyrnas Unedig).
\(\text{buanedd}=\frac{\text{pellter teithio}}{\text{amser}}\)
Gallwn ni ddefnyddio'r triongl DST i gyfrifo buanedd, neu bellter ac amser.
Gorchuddia'r llythyren rwyt ti'n chwilio amdani i gael y fformiwla briodol.
- D = S 脳 T
- S = D 梅 T
- T = D 梅 S
Question
Os yw car yn teithio 24 m mewn 2 eiliad, beth yw ei fuanedd?
Buanedd = pellter teithio 梅 amser
24 m 梅 2 s = 12 m/s
Cyflymder
Yr unig wahaniaeth rhwng buanedd a chyflymder yw bod cyflymder yn ystyried cyfeiriad.
\(\text{cyflymder}=\frac{\text{dadleoliad}}{\text{amser}}\)
dadleoliadMesur sy鈥檔 disgrifio鈥檙 pellter o ddechrau taith i鈥檞 diwedd mewn llinell syth gyda chyfeiriad a ddisgrifir. Er enghraifft, gorffennodd yr heiciwr yn yr hostel 50 km i鈥檙 gogledd o鈥檌 fan cychwyn. yw'r pellter mae rhywbeth wedi'i symud mewn llinell syth neu i gyfeiriad penodol o'r man cychwyn.
Question
Os yw car yn teithio 24 m i'r dwyrain mewn 3 eiliad, beth yw ei gyflymder?
Cyflymder = dadleoliad 梅 amser
24 m 梅 3 s = 8 m/s i'r dwyrain
Question
Rwyt ti'n cerdded yr holl ffordd o gwmpas y t欧 yn y diagram mewn amser o 20 eiliad.
a) Beth yw dy fuanedd?
b) Beth yw dy gyflymder?
a) Buanedd = pellter 梅 amser
= (10 m + 10 m + 10 m + 10 m) 梅 20 s
= 40 m 梅 20 s = 2 m/s
b) Dy gyflymder yw sero. Pam?
Rwyt ti wedi gorffen yn y man cychwyn. Does dim pellter net mewn llinell syth rhwng y man cychwyn a'r man gorffen. Felly, dim yw gwerth y dadleoliad.
Sgalarau a fectorau
Mesuriadau sgalarMesur 芒 maint yn unig, ee pellter teithio yw 20 m. yw mesuriadau 芒 maint yn unig.
Mesuriadau fectorMesuriad yw fecror. Mae ganddo faint a chyfeiriad, ee dadleoliad o 4 m i'r gogledd. yw mesuriadau 芒 maint a chyfeiriad.
Dyma'r mesuriadau sgalar rwyt ti'n debygol o'u defnyddio mewn Ffiseg:
- pellter
- buanedd
- amser
Dyma'r mesuriadau fector rwyt ti'n debygol o'u defnyddio mewn Ffiseg:
- dadleoliad
- cyflymder
- cyflymiad
- grym
- momentwm
Question
Beth yw'r pellter mae rhedwr yn ei deithio wrth symud ar fuanedd o 9 m/s am 4 eiliad?
Pellter = buanedd 脳 amser
9 m/s 脳 4 s = 36 m
Question
Faint o amser mae'n ei gymryd i deithio 256 metr ar fuanedd o 8 m/s?
Amser = pellter 梅 buanedd
256 m 梅 8 m/s = 32 s
Question
Beth yw cyflymder tr锚n os yw'n teithio 1,000 metr i'r de mewn 25 eiliad?
Buanedd = pellter 梅 amser
1,000 m 梅 25 s = 40 m/s i'r de.
Paid ag anghofio nodi'r cyfeiriad.