Gallwn ddefnyddio canrannau i gynyddu neu leihau swm mewn perthynas 芒鈥檌 faint, ee siopau鈥檔 tynnu canran oddi ar eu prisiau a鈥檙 llywodraeth yn cynyddu cost nwyddau trwy ychwanegu treth ganrannol.
Wrth gyfrifo arbrisiant a dibrisiant syml, mae鈥檙 gwerth yn aros yn sefydlog bob blwyddyn.
Enghraifft
Mae Anita yn buddsoddi 拢300 yn ei chyfrif cynilo. Mae鈥檔 ennill 2.5% o log syml y flwyddynBob blwyddyn, yn flynyddol., sy鈥檔 cael ei dalu i gyfrif ar wah芒n. Mae鈥檔 gadael yr arian hwn yn ei chyfrif am bum mlynedd. Beth yw cyfanswm y llog mae鈥檔 ei ennill a beth yw cyfanswm yr arian sydd ganddi nawr?
Ateb
1. Cyfrifa werth y llog am un flwyddyn:
拢300 梅 100 脳 2.5 = 拢7.50.
2. Lluosa hwn 芒 nifer blynyddoedd y buddsoddiad:
拢7.50 脳 5 = 拢37.50.
Mae gan Anita 拢337.50 nawr.
Question
Mae Evan yn cymryd benthyciad o 拢1,000 dros dair blynedd. Codir llog syml o 8% pa (bob blwyddyn). Faint fydd ef wedi ei dalu鈥檔 么l erbyn y diwedd?
Llog un flwyddyn: 拢1,000 梅 100 脳 8 = 拢80.
Llog tair blynedd: 3 脳 拢80 = 拢240.
Cyfanswm a dalwyd: 拢1,000 + 拢240 = 拢1,240.
Question
Mae Ynys Ff么n yn rhyddhau ff么n newydd bob blwyddyn. O ganlyniad, mae modelau blaenorol yn dibrisio (lleihau) 20% yn eu gwerth o鈥檙 pris gwreiddiol. Faint fyddai gwerth ff么n sy鈥檔 costio 拢200 ar 么l tair blynedd?
1. Cyfrifa 20% o鈥檙 gwerth gwreiddiol:
拢200 梅 100 脳 20 = 拢40.
2. Lluosa hwn 芒 nifer y blynyddoedd:
拢40 脳 3 = 拢120.
3. Tynna hwn o鈥檙 gwerth gwreiddiol:
拢200 鈭 拢120 = 拢80.
Gwerth ff么n sy鈥檔 costio 拢200 yn wreiddiol fyddai 拢80 ar 么l tair blynedd.