����ý

Deddf Charles

Mae Deddf Charles yn datgan, os yw nwy'n cael ei wresogi heb i'r gwasgedd newid, y bydd y cyfaint yn newid. Felly, ar gyfer màs sefydlog o nwy ar wasgedd cyson, bydd cyfaint ÷ tymheredd yn aros yr un fath.

Deddf Boyle

Mae deddf Boyle yn datgan, ar gyfer nwy ar dymheredd cyson, bod gwasgedd × cyfaint hefyd yn gyson. Felly, mae cynyddu'r gwasgedd yn golygu y bydd y cyfaint yn cynyddu cyn belled â bod y tymheredd yn aros yn gyson.

Beth sy’n digwydd os ydyn ni'n newid tymheredd cyfaint sefydlog o nwy?

• Pan mae'r tymheredd yn cynyddu, mae gronynnau'r nwy'n symud yn gyflymach ac mae'r gwrthdrawiadau'n mynd yn galetach ac yn digwydd yn amlach. Mae hyn yn golygu bod y gwasgedd hefyd yn cynyddu.
• Pan mae'r tymheredd yn lleihau, mae gronynnau'r nwy'n symud yn arafach ac mae'r gwrthdrawiadau'n mynd yn llai caled ac yn digwydd yn llai aml. Mae hyn yn golygu bod y gwasgedd hefyd yn lleihau.

Yn y pen draw ar sero absoliwt, sef -273°C, mae'r moleciwlau'n stopio symud a dydy'r nwy ddim yn rhoi dim gwasgedd o gwbl. Rydyn ni’n galw’r tymheredd hwn yn sero absoliwt, sef y tymheredd oeraf posibl.

Mae egni cinetig cyfartalog y gronynnau mewn nwy mewn cyfrannedd union â thymheredd Kelvin y nwy.