Y Grid Cenedlaethol
Mae trydan yn cael ei ddosbarthu o orsafoedd trydan i ddefnyddwyr drwy鈥檙 Grid Cenedlaethol, sy鈥檔 ein galluogi ni i ddefnyddio gorsafoedd trydan pell. Mae hefyd yn ein galluogi ni i ddefnyddio cymysgedd o wahanol ffynonellau egni yn effeithlon i gyflenwi trydan y wlad, beth bynnag yw鈥檙 galw lleol.
Mae鈥檙 Grid Cenedlaethol yn sicrhau cyflenwad trydan dibynadwy. Os yw un orsaf drydan yn torri i lawr, mae鈥檙 grid yn dal i gyflenwi trydan o鈥檙 gorsafoedd eraill yn y grid. Mae鈥檙 Grid Cenedlaethol hefyd yn ymateb i鈥檙 galw am drydan 鈥 gan gyflenwi mwy ar adegau prysur.
Prif nodweddion
Mae鈥檙 diagram hwn yn dangos prif nodweddion y Grid Cenedlaethol.
Mae gorsafoedd trydan yn cynhyrchu trydan ar 25,000 V. Mae newidyddion codi yn newid y foltedd i鈥檙 gwerthoedd uchel iawn sydd eu hangen i drosglwyddo trydan ar hyd llinellau p诺er y Grid Cenedlaethol. Mae trydan yn cael ei anfon drwy鈥檙 rhain ar 400,000 V, 275,000 V neu 132,000 V. Mae foltedd trydan mewn cartrefi tua 230 V.
Gallwn ni ddefnyddio鈥檙 hafaliad hwn i gyfrifo p诺er trydanol.
\(\text{p诺er = }{\text{cerrynt}}\times{\text{foltedd}}\)
Question
Mae gorsaf drydan yn cynhyrchu 3 脳 109 W o b诺er 芒 cherrynt o 4 脳 104 A. Cyfrifa鈥檙 foltedd sy鈥檔 cael ei gynhyrchu.
\(\text {foltedd = }\frac{\text{p诺er}}{\text{cerrynt}}\)
= (3 脳 109) 梅 (4 脳 104)
= 75,000 V
Question
Mae鈥檙 newidydd yn cynyddu鈥檙 foltedd o ffactor o 6. Beth yw鈥檙 cerrynt allbwn? Tybia fod effeithlonrwydd y newidydd yn 100%.
Os yw effeithlonrwydd y newidydd yn 100%, mae鈥檙 p诺er mewnbwn yn hafal i鈥檙 p诺er allbwn.
P诺er allbwn = 3 脳 109 W
Mae鈥檙 p诺er allbwn 6 gwaith yn fwy na鈥檙 foltedd mewnbwn. 75,000 脳 6 = 450,000 V
\(\text {foltedd = }\frac{\text{p诺er}}{\text{cerrynt}}\)
= (3 脳 109) 梅 450,000
= 6,667 A
Sylwa fod y cerrynt hwn 6 gwaith yn llai na鈥檙 cerrynt mewnbwn 鈥 gallen ni fod wedi rhannu鈥檙 cerrynt mewnbwn 芒 6. Mae鈥檔 ddefnyddiol gallu ei gyfrifo鈥檔 llawn rhag ofn bod y cwestiwn yn s么n am newidydd ag effeithlonrwydd llai na 100%.