Moli heb gicio
"Mae dyfodol llenyddiaeth Cymru mewn dwylo da."
Dyna ymateb Peter Finch, Prif Weithredwr yr , yn dilyn gwaith a gynhyrchwyd pan ddaeth 58 aelod o sgwadiau sgwennu'r ifanc o dde Cymru at ei gilydd yn y Senedd a ThÅ· Hywel i ddathlu deng mlynedd y Cynulliad.
Y maes llafur, fel petai, oedd creu cerddi am y Senedd dan arweiniad Ceri Wyn Jones yn y Gymraeg a Robert Minhinnick a Gillian Clarke yn y Saesneg.
Bydd casgliad o'r cerddi yn cael eu cyhoeddi mewn pamffled maes o law yn ôl Mr Finch ond yn y cyfamser mae'n cynnwys tamaid i aros pryd yng nghylchlythyr diweddaraf yr Academi.
O ddarllen, mae rhywun yn gweld beth sy'n peri iddo fod mor obeithiol am ddyfodol sgrifennu yn y Gymraeg.
Ond un peth a'm trawodd - ac a'm siomodd i - oedd pa mor ganmoliaethus o'r Cynulliad a llawn edmygedd yw'r tameidiau.
O blith yr ifanc, yn fwy na neb, byddai rhywun wedi disgwyl rhywfaint - os nad llawer - o sinigiaeth iach ac o gicio yn erbyn tresi cyfundrefnol.
Mwy o ddychannu nag o ddelfrydu.
Ond nid dyna awgrym yr hyn a gyhoeddir yn y cylchlythyr fel y gwelwch:
Yn y pren fe deimlaf oel hanes yn craffu
Trwy'r llechi gwelaf ofal am dreftadaeth
Ar y botymau gwelaf yr iaith Gymraeg yn carlamu.
Trwy'r ffenestri caiff rhyddid lifo
Manon Angharad Gwynant, Bl.9
Sgwad Caerffili
Yn y Senedd mae annibyniaeth yn teyrnasu
Yn y llechi clywaf leisio barn
Yn y gwydr gwelaf dryloywder teg
Yn y bobl teimlaf falchder.
Miriam a Mari
Sgwad Sir Gaerfyrddin
Yn y Bae caiff annibyniaeth ei fagu
Yn y Bae mae llais i Gymru yn tyfu
Yn y seddi mae brwydr yn dechrau
Brwydr enfawr dros ein hawliau.
Anna Richards, 12
Sgwad 'Sgwennu Pen-y-bont
Be feddyliwch chi?
