Hen wragedd a chwyn
Yr wythnos diwethaf mi wnes i osgoi o fwriad gyfeirio yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol at yr etholiad cyffredinol rhag sathru unrhyw gyrn gwleidyddol yn anfwriadol neu'n fwriadol.
Erbyn hwn, wrth gwrs, mae rhwydd hynt i rywun ddweud yr hyn a fyn heb ofni dylanwadu ar y canlyniad yn lleol, yn genedlaethol neu'n Brydeinig.
A dyma fi yn mentro'n syth i barlwr ffrynt Mrs Gillian Duffy yn Rochdale a sylwi iddi hi ddweud wrth y Daily Mail mai'r hyn oedd wedi gwir darfu arni hi oedd i Mr Brown gyfeirio ati fel, "That woman".
Disgwyliai hi iddo ei disgrifio fel "That lady" o leiaf, meddai.
Aeth darllen hynny a fi'n syth yn ôl i mhlentyndod a'r drefn a gefais pan atebais gnoc ar y drws un diwrnod a mynd i ddweud wrth fy rhieni fod yno hen ddynes wedi galw i'w gweld.
Er bod y ddynes yn y drws yn ei saithdegau siwr o fod, buan iawn y dysgais nad fel Hen ddynes y dylid cyfeirio ati ond fel Hen wraig.
Ystyrrid yr ymadrodd Hen ddynes yn gwbl sarhaus. Byddai Dynes hen, ar y llaw arall, wedi bod yn fwy derbyniol ond nid mor boleit a Hen wraig.
Yr ydw i wedi sylwi i'r gwahaniaeth astrus hwn fynd ar goll bron iawn yn llwyr erbyn heddiw a rhywun yn clywed yr ifanc yn cyfeirio byth a hefyd at ryw Hen ddynes neu'i gilydd.
Ac yr ydw innau wedi bod yn holi a oedd y gwhaniaeth ystyr cywrain hwn yn rhywbeth a fodolai mewn rhannau eraill o'r wlad ynteu ond yn ein hardal ni - neu hyd yn oed ein tÅ· ni.
That woman, that man, yr hen ddynes na, yr hen ddyn na, yr hen wraig yna, yr hen ŵr yna.
Clandrwch dros y peth ac anfon gair.
Yn y cyfamser, y newyddion yw i Lafur gadw Rochdale er i'r bleidlais ogwyddo tuag at y Rhyddfrydwyr Cymdeithasol,
Yr hen dacla.
Na, na, dim ond tynnu coes - mae rhai o'm ffrindiau gorau yn hen Ryddfrydwyr . . .
