´óÏó´«Ã½

Gadewch i ni fynd yn ôl at gychwyn yr holl ffwdan ynghylch y cofnod a rhywbeth ddywedodd un aelod o'r Comisiwn Peter Black wrth ysgrifennu ar "";

"If a language is to survive and flourish then it must be used as part of daily life and business. It follows therefore that in a body such as the National Assembly we should be using our resources to enable our business to be conducted blingually rather than producing what is effectively a retrospective record that adds nothing to that aim. For Rhodri Glyn Thomas and others it appears the bilingual record of proceedings is symbolic rather than functional. At £250,000 a year that is a very expensive symbol."

Wrth gwrs, ers hynny mae'r Comisiwn wedi ildio tir gan addo, yn gyntaf, cyfieithiad llawn "o fewn 3-10 diwrnod" ac, yn ddiweddarach ar dudalen flaen y Cofnod cyfieithiad "o fewn pum diwrnod".

Heddiw, mewn cyfarfod y Pwyllgor Cyllid, datgelodd Prif Weithredwr y Cynulliad, Claire Clancey, y bydd y drefn newydd yn costi £170,000. Mae'r arbediad, erbyn hyn felly, yn £80,000 y flwyddyn. Dyw hynny ddim yn cynnwys cost rhan arall o "gyfaddawd" y comisiwn sef cyfieithu cofnodion pwyllgorau deddfwriaethol.

Fel un oedd yn defnyddio'r cyfieithiad dros-nos yn gyson fedra i ddweud yn onest y bydd y cawl eil-dwym sy'n cael ei gynnig nawr o fawr o ddefnydd i mi. Yn fynych iawn rwy'n dymuno dyfynnu rhywbeth o'r Siambr ar y diwrnod canlynol. Mae'n anodd meddwl am achosion lle rwyf wedi dyfynnu rhywbeth o'r wythnos flaenorol. Rwy'n cymryd bod yr un peth yn wir am ddefnyddwyr eraill y Cofnod Cymraeg, y newyddiadurwyr, y gwleidyddion a'r gweision sifil fel ei gilydd.

Fe fyddai aelodau'r Comisiwn yn gwybod hynny pe bawn nhw wedi gwneud unrhyw ymdrech i ganfod barn defnyddwyr y Cofnod. Yn anffodus, mae'n ymddangos bod y Comiswn, heb unrhyw dystiolaeth hyd y gwelaf i, yn meddwl nad yw'r fath defnyddwyr yn bodoli. Wel, Arglwydd, dyma fi! Rwy'n sicr bod 'na eraill hefyd!

Dyma'r sefyllfa, felly. Er mwyn arbed dimeiau (yn nhermau cyllideb y Cynulliad) fe fydd y Cofnod yn cael ei droi yng ngeiriau Peter yn "very expensive symbol". Yn symbol o beth? Mae'n anodd osgoi'r casgliad y bydd e'n symbol o ystyfnigrwydd a hunan-balchder pobol fawr y Comisiwn.

Mae 'na fwy i ddod yn y stori yma. Dyw'r Pwyllgor Busnes, y Cynulliad, y Bwrdd Iaith ac, o bosib, yr Uchel Lys heb ddweud eu dweud eto.

A'r cyfan dros beth? Dime dime dime, hen blant bach.

• Llyfrnodi gyda
• |
• |
• |
• |
• - Beth yw hwn?