Rwy'n grac... o hyd
Cyfaill blaidd yw bugail diog medd y ddihareb.
Beth am i ni ddal lan ac ambell i fugail ac ambell i flaidd?
Y blaidd yn yr achos hwn yw'r "Office of National Statistics". Chwi gofiwch efallai i mi ysgrifennu post ynghylch y drafferth yr oeddwn yn cael i sicrhau gwasanaeth Cymraeg gan yr adran ychydig cyn y Nadolig.
Ar y pryd ysgrifennais atyn nhw i gwyno. Dydw i ddim wedi derbyn ateb eto ond fe adawyd sylw gan un o'i swyddogion ar y blog. Dyma ran ohono.
"Mae'n ddrwg gen i eich bod wedi cael y profiad hwn sy'n ymddangos i fod, yn rhannol, yn gamgymeriad gweinyddol. Dylai ein llythyron arolwg fynd allan yn Gymraeg ac yn Saesneg i gyfeiriadau yng Nghymru, a byddwn yn edrych mewn i pam gwnaeth hyn ddim digwydd.
Digon teg, efallai. Mae camgymeriadau gweinyddol yn gallu digwydd. Rwy'n rhuthro i ddweud hynny ar ôl darllen trydariad yr wythnos hon gan rywun oedd wedi derbyn ateb yn Saesneg i lythyr Cymraeg gan y ´óÏó´«Ã½!
Byddwn yn fodlon maddau, efallai ond sylwch ar rai o'r sylwadau eraill a adawyd ar y blog.
"Mi ges i'r union un driniaeth gan yr ONS 3 mlynedd yn ôl: llythyr uniaith Saesneg, galwadau ffôn i gwyno, dyn bach neis yn lled-siarad Cymraeg wedi i mi wneud ffws, follow-up Saesneg, ffws arall, ymddiheuriad ar y ffôn, ayb"
"Cawsom driniaeth go debyg gan y Swyddfa Ystadegau - cerdyn uniaith Saesneg yn dweud ei bod wedi galw; dim manylion cyswllt â swyddfeydd Cymru ar eu gwefan; diffyg gwasanaeth Cymraeg pan ffoniais i wirio dilysrwydd y cerdyn. Anfonwyd rhywun Cymraeg atom yng Ngheredigion ar ôl inni wneud cais."
Ydych chi'n sylwi ar batrwm yn fan hyn - rhywbeth sy'n debycach at fethiant systemig na chamgymeriad gweinyddol - methiant sy'n golygu nad yw'r swyddfa hyd yma wedi hyd yn oed cydnabod fy llythyr o gwyn?
Bant a fi felly at y Comisiynydd Iaith gan ddanfon e-bost rhwng y Nadolig a Chalan yn cynnwys dolen i'r blog ac yn gofyn iddyn nhw ystyried y post fel cwyn swyddogol.
Cefais ymateb yn syth wedi i'r swyddfa ail-agor ar ôl y gwyliau gydag addewid y byddai 'na ymateb llawnach o fewn ugain diwrnod gwaith. Fe gawn weld beth ddigwyddiff.
Yn y cyfamser dyma fachan yn ymddangos ar stepen fy nrws.
"Hello, I'm from the Office of National Statistics..."
Ydy hi o gysur bod yr ONS yr un mor wael wrth gyfathrebu a'i staff ac yw hi wrth gyfathrebu a'r cyhoedd? Nac ydy, mewn gwirionedd.
Dydw i ddim am adel i hyn fynd.
Bugeiliaid newydd sydd ar yr hen fynyddoedd hyn!
Golygydd Materion Cymreig y ´óÏó´«Ã½ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
SylwadauAnfon sylw
Pan safodd Yr Arlywydd George W. Bush ar fwrdd yr USS Abraham Lincoln yn 2003 a datgan fod y gweithrediadau milwrol pennaf ar ben, a baner "Mission Accomplished" yn gefndir i'w araith, dyna, heb os, oedd ei "foment DET".
Yn amlwg, mae'r frwydr ymhell o fod drosodd. Yng Nghymru o leiaf.
Dal ati Vaughan. Mae'n rhaid i'r gweddill ohonom fod yn barod i ddefnyddio'n ffyn o hyn allan hefyd!