Elusen yn galw am Ddeddf Awtistiaeth i Gymru
- Cyhoeddwyd
Dywed Cymdeithas Genedlaethol Awtistiaeth Cymru fod angen Deddf Awtistiaeth i Gymru er mwyn mynd i'r afael 芒'r "angen dybryd" i wella'r gwasanaethau i bobl sy'n byw gyda'r cyflwr.
Yn 么l yr elusen, mae ymgais y llywodraeth i ddiogelu hawliau pobl ag awtistiaeth wedi "colli momentwm" ers iddyn nhw gyhoeddi strategaeth wyth mlynedd yn 么l.
Ond mae Llywodraeth Cymru'n mynnu eu bod nhw wedi ymrwymo i gefnogi pobl ar y sbectrwm awtistig.
Mae Nath Trevett, 29, o Aberpennar, ymhlith y 34,000 yng Nghymru sy'n byw ag awtistiaeth neu syndrom Asperger.
Mae'r cyflwr yn effeithio ar y modd mae person yn cymdeithasu a chyfathrebu ag eraill.
'Angen diagnosis cywir a chynnar'
Mae Mr Trevett wedi bod yn ddi-waith am bron i flwyddyn.
Yn ogystal 芒 diogelu hawliau pobl sydd 芒'r cyflwr i gael help wrth geisio am swyddi, mae Mr Trevett hefyd yn galw am sicrhau diagnosis cywir a chynnar.
Bu'n rhaid iddo aros tan ei fod e'n 16 oed.
Bu rhaid i Nath Trevett aros tan ei fdo yn 16 oed cyn cael diagnosis o'r cyflwr
Oherwydd diagnosis hwyr a chamddealltwriaeth o'i gyflwr, mae o'n dweud iddo gael ei roi mewn ysgol oedd yn anaddas.
'Cymru ar ei h么l hi'
Mewn arolwg diweddar gan y Gymdeithas Awtistiaeth, fe ddywedodd 63% o bobl fod y broses ar gyfer cael diagnosis yn rhy hir, gyda dros hanner (54%) yn dweud fod hynny wedi rhoi straen arnyn nhw.
Mae ffigyrau diweithdra yn uwch ymysg pobl sy'n byw ag awtistiaeth, gyda dim ond 10% yn gweithio'n llawn amser a 12% yn gweithio'n rhan amser.
Ac o ran addysg, dim ond un ymhob pump rhiant sy'n fodlon gyda'r addysg a'r cymorth sydd ar gael i'w plant.
Fe ddywedodd dros 44% fod gwasanaethau wedi gwaethygu yn y pum mlynedd diwetha'.
Mae gan Loegr a Gogledd Iwerddon ei deddfau Awtistiaeth eu hunain, ac mae Cymru ar ei h么l hi, yn 么l Cymdeithas Awtistiaeth Genedlaethol Cymru.
Mewn datganiad, dywedodd Llywodraeth Cymru bod ganddyn nhw "ymrwymiad clir i gefnogi pobl ar y sbectrwm Awtistig" ac mai ei strategaeth awtistiaeth nhw yn 2008 oedd "y cyntaf o'i fath yn y Deyrnas Unedig".
Yn 么l y llywodraeth fe fydda nhw'n lansio Strategaeth Awtistiaeth "ar ei newydd wedd" ddiwedd yr wythnos, fydd yn "adeiladu ar y gefnogaeth" i blant, pobl ifanc ac oedolion "drwy gydol eu bywydau".