Pryder bod llai yn astudio pynciau creadigol yn yr ysgol
- Cyhoeddwyd
Mae pryderon yngl欧n 芒 chwymp yn nifer y plant sy'n astudio drama a phynciau creadigol eraill yn ysgolion Cymru.
Roedd nifer y myfyrwyr oedd wedi sefyll arholiadau drama TGAU yn yr haf 8% i lawr o'r flwyddyn flaenorol, ac mae'r ffigwr draean yn is nag yr oedd ddegawd yn 么l.
Mae'n rhan o batrwm mwy cyffredinol o duedd i symud i ffwrdd o bynciau dewisol, gyda mwy o sylw'n cael ei rhoi ar elfennau craidd y cwricwlwm.
Mae pennaeth un cwmni theatr yn dweud y gallai gael effaith niweidiol ar addysg rhai disgyblion ac ar y diwydiannau creadigol.
Ers mis Medi mae Cwmni Theatr Arad Goch wedi cynnig drama TGAU i ddisgyblion Aberystwyth a'r cyffiniau, a hynny wrth i'r ddarpariaeth ddod i ben yn ysgol gyfun Gymraeg y dre, Ysgol Penweddig.
Yn 么l cyfarwyddwr artistig y cwmni, Jeremy Turner mae'r ymateb wedi bod yn bositif.
"Arbrawf oedd hi eleni gan wybod bod drama yn diflannu o ddarpariaeth un ysgol ac mae'r arbrawf wedi profi i fod yn llwyddiannus," meddai.
Drama'n diflannu?
Am 拢180 y tymor mae'r plant yn cael gwers dwy awr bob wythnos, ar 么l oriau ysgol.
Mae cymorth i blant o gefndiroedd mwy tlawd ond roedd rhaid ystyried yn ofalus cyn sefydlu'r cwrs, yn 么l Mr Turner.
"Mi fyddai'n llawer gwell pe bai cyrsiau'n cael eu darparu gan bob ysgol yng Nghymru," meddai.
"Dwi wedi pryderu, 'da ni fel cwmni wedi pryderu, yngl欧n 芒 gosod sylfaen addysg breifat ac mae'n dal i bryderu fi.
"Ond dwi'n pryderu hefyd yngl欧n 芒'r ffaith bod nifer o ysgolion Cymru yn tynnu drama oddi ar eu maes llafur nhw.
"Roedd rhai i ni bwyso a mesur yngl欧n 芒 hynny."
Mae ffigyrau'r bwrdd arholi CBAC yn dangos bod nifer y myfyrwyr sy'n astudio drama TGAU wedi gostwng o draean dros ddegawd.
Sylw ar bynciau craidd
A llynedd roedd 'na ostyngiad o 8% yn y myfyrwyr drama a'r ffigwr lawr 10% i gerddoriaeth hefyd.
Dywedodd Prif Weithredwr CBAC, Gareth Pierce bod yna ostyngiad wedi bod yn y niferoedd sy'n astudio "y rhan fwyaf o'r pynciau opsiynol" dros y degawd diwethaf.
"Yn rhai o'r pynciau mae'r gostyngiad yn fawr iawn - rhai wedi mynd lawr i'r hanner - Ffrangeg, Almaeneg a dylunio a thechnoleg ac eraill wedi mynd lawr o draean dros ddegawd," meddai.
"Felly mae hynny'n dipyn o newid o ran cydbwysedd y cwricwlwm."
Y rheswm pennaf am hynny, meddai, yw'r sylw cynyddol mae ysgolion bellach yn ei rhoi i fathemateg, Saesneg a Chymraeg yn yr amserlen.
Mae Rebecca Williams o Undeb Athrawon UCAC yn cytuno bod mwy o bwyslais ar y pynciau craidd, gan ychwanegu bod lleihad yng nghyllidebau ysgolion yn "chwarae rhan".
"Mae llawer iawn o ddiswyddiadau mewn ysgolion ar hyn o bryd ac wedyn mae athrawon pynciau lleiafrifol fel petai yn fwy tebygol o golli oriau neu hyd yn oed golli swyddi," meddai.
Ar hyn o bryd mae'r cwricwlwm newydd wrthi yn cael ei ddatblygu, ac mae Ms Williams o'r farn bod angen ystod eang o bynciau.
"Fe fydd yna bwyslais ar gelfyddydau mynegiannol sef cerddoriaeth a drama," meddai.
"Os ydyn ni yn colli arbenigedd, colli staff nawr, fe fydd yn anodd iawn i ailgydio yn y pynciau a dod o hyd i staff arbenigol eto mewn blwyddyn neu ddwy pan fydd eu hangen nhw eto."
Mae Mr Turner yn poeni nad oes mwy o blant yn cael ennyn y sgiliau cyfathrebu a dehongli y mae astudio drama yn ei gynnig, ac ychwanegodd y gallai gael effaith ar y diwydiannau creadigol yn y pen draw.
"Un o'r oblygiadau proffesiynol yw bydd 'na lai o bobol cymwys i weithio yn y diwydiannau creadigol yng Nghymru," meddai.
"Mae ystadegau'n dangos bod y diwydiannau creadigol yn elfen bwysig iawn o'n heconomi ac mewn cyfnod o wasgfa ry'n ni angen buddsoddi yn ein diwydiannau ni."