Dathlu 450 mlynedd ers cyfieithiad cyntaf rhan o'r Beibl

Disgrifiad o'r llun, Ysgrifennwyd cyfieithiad o'r Beibl gan Wiliam Morgan yn 1588, ar 么l cyfieithiad William Salesbury (uchod) yn 1567

Mae Cymdeithas y Beibl yn dathlu 450 mlynedd ers cyfieithiad Cymraeg cyntaf y Testament Newydd drwy fis Hydref.

Ar 29 Medi, bydd y gymdeithas yn lansio arddangosfa yng nghanolfan Byd Mary Jones yn Y Bala.

Bydd copi gwreiddiol o Destament Newydd William Salesbury, ar fenthyg o Gymdeithas y Beibl yng Nghaergrawnt, yn cael ei arddangos.

Bydd gwasanaeth a darlith yn Llansannan, man geni William Salesbury, hefyd yn cael eu cynnal yn ystod wythnos gyntaf Hydref.

'Cymwynas 芒'r iaith'

Argraffwyd cyfieithiad cyntaf y Testament Newydd yn y Gymraeg ar 7 Hydref 1567, ac yn aml mae'r cyfieithiad yma'n cael ei gydnabod fel rhan allweddol o adfywiad yr iaith Gymraeg a'i diwylliant.

Dywedodd Cymdeithas y Beibl y bydd yr arddangosfa "yn dangos effaith a phwysigrwydd y Beibl Cymraeg i Gymru ac i'r iaith Gymraeg", yn ogystal ag i ieithoedd eraill.

Disgrifiad o'r llun, Mae cyfieithu'r Beibl yn parhau i fod yn dasg sydd angen ei gwneud heddiw, meddai Christine Daniel

"Rydyn ni eisiau dathlu'r hanes, ond hefyd pwysleisio pwysigrwydd cyfieithu'r Beibl heddiw," meddai Christine Daniel o Gymdeithas y Beibl.

"Mae dros 6,000 o ieithoedd yn y byd sydd heb gyfieithiad o'r Beibl."

Ychwanegodd y Parchedig Ddr Goronwy Prys Owen fod gwaith William Salesbury wedi "paratoi'r ffordd" ar gyfer cyfieithiad llawn William Morgan o'r Beibl yn 1588.

"Y gymwynas wnaeth o oedd codi'r Gymraeg i lefel iaith ddysg ar gyfandir Ewrop," esboniodd y Parchedig Owen.

Disgrifiad o'r llun, Fe wnaeth Beibl William Salesbury "safoni'r" iaith Gymraeg, yn 么l y Parchedig Owen

"Yr ail beth wnaeth o oedd cyfuno tafodieithoedd Cymru'n un iaith lenyddol, gyda'i gwreiddiau yng ngweithiau'r beirdd, ac arbed y Gymraeg rhag ymrannu'n wahanol dafodieithoedd annibynnol, fel gwnaeth rhai o'r ieithoedd Celtaidd eraill."

Ychwanegodd fod magwraeth William Salesbury wedi magu "cariad tuag at y Gymraeg, ei phobl a'r Efengyl" a'i fod wedi sylwi mai drwy gyfieithu'r ysgrythur y byddai trwch y boblogaeth yn dod i ddeall y Beibl.