´óÏó´«Ã½

Mae cwmnïau dur Tata Steel a ThyssenKrupp wedi cytuno i uno i greu ail wneuthurwr dur mwyaf Ewrop.

Roedd trafodaethau wedi bod ar y gweill rhwng y ddau gwmi ers dros flwyddyn.

Mae'r cytundeb yn golygu y bydd safleoedd Tata yn y DU yn dod yn rhan o fenter ar draws Ewrop fydd a gwerthiant blynyddol o tua £13bn.

Bydd cynlluniau i ymestyn oes Ffwrnais rhif 5 ym Mhort Talbot yn mynd eu blaen fel rhan o'r cytundeb, gan ddod a rhagor o sicrwydd i'r ffatri sy'n cyflogi tua 4,000 o weithwyr.

Enw'r cwmni newydd fydd ThyssenKrupp Tata Steel, ac fydd ei bencadlys yn yr Iseldiroedd.

Dywedodd Ysgrifennydd Cymru, Alun Cairns fod y cyhoeddiad yn un "arwyddocaol i'r diwydiant dur yn y DU".

Croesawodd Prif Weinidog Cymru, Carwyn Jones y datblygiad, ond rhybuddiodd bod "gwaith eto i'w wneud."

Dywedodd Aelod Seneddol Aberafan, Stephen Kinnock: "Er mwyn i'r fenter hon lwyddo a sicrhau dyfodol hirdymor y safle a'r diwydiant dur yn y DU, mae angen buddsoddiad parhaol uwch na'r hyn sy'n digwydd ar Ffwrnais rhif 5 ar hyn o bryd."

Dywedodd yr undebau llafur sy'n cynrychioli gweithwyr Tata - Community, Unite a'r GMB - eu bod yn ystyried y bartneriaeth fel "y datrysiad gorau i sicrhau dyfodol hir dymor gwaith Tata Steel UK".

"Mae gweithwyr dur wedi gweithio'n galed i sicrhau dyfodol gwneud dur ym Mhrydain," meddai Roy Rickhuss, ysgrifennydd cyffredinol undeb gweithwyr dur Community.

"Fel rhan o'r fenter ar y cyd yma rydyn ni wedi sicrhau buddsoddiad sylweddol ar draws busnes Tata Steel UK, gan gynnwys adfer ffwrnais rhip pump Post Talbot, allai ei weld yn gwneud dur nes o leiaf 2026

"Gydag ymrwymiad i osgoi diswyddiadau gorfodol nes Hydref 2026, a'r £200m cyntaf o elw yn cael ei fuddsoddi yn ôl yn y busnes, mae gan y fenter yma'r potensial i ddiogelu swyddi dur am genhedlaeth.

"Ond i fod yn llwyddiant mae'n rhaid gwneud buddsoddiadau strategol i alluogi'r busnes i ffynnu."

Mae'n debyg bod y trafodaethau wedi eu harafu gan gynllun pensiwn gweithwyr Tata.

Dri mis yn ôl, fe roddodd y rheoleiddiwr pensiynau sêl bendith ar greu cronfa bensiwn newydd wedi i Tata gytuno i dalu £550m a rhoi cyfran ecwiti o 33% yn Tata Steel UK i'r gronfa.

Yn ddiweddar, mae ThyssenKrupp wedi wynebu pwysau gan gyfranddalwyr er mwyn sicrhau telerau gwell gan Tata.

Mae Tata a ThyssenKrupp eisoes wedi ymrwymo i'r safle ym Mhort Talbot, sef y safle dur mwyaf yn y DU.