´óÏó´«Ã½

Cafodd gŵyl sy'n dathlu treftadaeth chwarelyddol ardal Ffestiniog ei hagor yn swyddogol brynhawn Sadwrn.

Mae Gŵyl Lechi Bro Ffestiniog yn cynnwys wythnos o weithgareddau ac wedi'i threfnu i atgyfnerthu cais bröydd llechi Gwynedd am statws Safle Treftadaeth y Byd UNESCO.

Mae'r cais hwnnw'n cwmpasu saith o ardaloedd sydd ynghlwm a'r diwydiant llechi, o Dinorwig a Dyffryn Ogwen i Abergynolwyn ac Aberllefenni.

Fel rhan o'r dathliadau ym Mlaenau Ffestiniog ddydd Sadwrn, cafodd ffanffer oedd wedi'i chyfansoddi'n arbennig ar gyfer y digwyddiad ei chlywed am y tro cyntaf yn gyhoeddus, wrth i Seindorf yr Oakeley ei pherfformio.

Mewn gorymdaith ar hyd hen lwybr sy'n cysylltu'r chwareli a'r dref, cafodd nifer o faneri eu cario -un yn dyddio o'r frwydr am hawliau chwarelwyr oedd yn dioddef o silicosis yn y 1970au, ac eraill wedi eu cynllunio'n ddiweddar gan ddisgyblion ysgolion y Moelwyn a Maenofferen.

Hefyd yn rhan o'r dathliadau mae Gŵyl Car Gwyllt - gŵyl o gerddoriaeth, fydd yn dod i derfyn gyda pherfformiad cyhoeddus cyntaf y band Anweledig ers blynyddoedd.

Mae disgwyl i gais ardaloedd llechi Gwynedd am statws Safle Treftadaeth y Byd UNESCO fynd gerbron Llywodraeth y DU ym mis Medi, gyda phenderfyniad gan UNESCO yn 2020.