´óÏó´«Ã½

Bu farw cyn-reolwr ´óÏó´«Ã½ Cymru, Gareth Price, yn 78 oed.

Roedd yn gynhyrchydd rhaglenni, pennaeth adrannau a rheolwr ar y gorfforaeth yn ystod cyfnod o dwf aruthrol ym myd darlledu.

Fe ymunodd â'r ´óÏó´«Ã½ yn 1964 ac roedd yn bennaeth ar y gwasanaethau Cymreig o 1986 hyd at 1990.

Mewn datganiad yn rhoi teyrnged iddo, dywedodd Cyfarwyddwr ´óÏó´«Ã½ Cymru, Rhodri Talfan Davies: "Roedd ei angerdd tuag at ddarlledu cyhoeddus yn amlwg i bawb oedd yn ei adnabod."

Yn ystod gyrfa Mr Price gyda'r ´óÏó´«Ã½, fe ddaeth â Radio Cymru a Radio Wales i'r awyr, ac roedd yn bennaeth rhaglenni ´óÏó´«Ã½ Cymru pan ddaeth S4C i fodolaeth.

Roedd rhaglenni teledu Saesneg ´óÏó´«Ã½ Cymru yn y 70au ymhlith y rhai mwyaf cofiadwy o'r degawdau diwethaf, gyda'r ffilm Grand Slam a chymeriadau fel Max Boyce yn ennill poblogrwydd yn y cyfnod.

Yn ddiweddar fe gyhoeddodd lyfr, The Broadcasters of ´óÏó´«Ã½ Wales 1964-1990, yn olrhain hanes y cyfnod a'r tensiynau oedd yn bodoli wrth i ´óÏó´«Ã½ Cymru esblygu i fod y ganolfan darlledu fwyaf tu fas i Lundain erbyn canol yr 1980au.

Ar y Post Cyntaf, dywedodd un o'i olynwyr fel rheolwr ´óÏó´«Ã½ Cymru, Menna Richards, bod Mr Price yn berson cyfeillgar.

"Os oeddech chi'n ffrind i Gareth, roeddech chi'n ffrind am oes. Roedd cyfeillgarwch yn bwysig iawn iddo," meddai.

"Bydde' chi'n gallu dibynnu'n llwyr ar ei deyrngarwch, ei gefnogaeth, cymwynas a'i ddoethineb."

Ar ôl iddo adael y ´óÏó´«Ã½ aeth i weithio i'r corff rhyngwladol Sefydliad Thomson, ac yn ddiweddarach roedd yn aelod o Sefydliad y Cenhedloedd Unedig ac yn gadeirydd ymddiriedolwyr Canolfan Materion Rhyngwladol Cymru.

Roedd yn Gymrawd Prifysgol Aberystwyth ac fe gafodd Fedal Cymdeithas y Gymanwlad yn 2006 am ei Wasanaeth i Ddarllediad Cyhoeddus Rhyngwladol.

Ychwanegodd Rhodri Talfan-Davies: "Dros chwarter canrif, bu i Gareth fod yn rhan ganolog o wead ´óÏó´«Ã½ Cymru fel cynhyrchydd, pennaeth rhaglenni ac yna'n bennaeth mewn cyfnod o newid mawr i ddarlledu yng Nghymru.

"Roedd yn rhan ganolog o sefydlu Radio Cymru a Radio Wales fel gorsafoedd cenedlaethol yn ogystal â chreu perthynas newydd rhwng y ´óÏó´«Ã½ ac S4C, pan lansiwyd y sianel yn 1982.

"Lle bynnag yr oedd, roedd pobl yn golygu popeth i Gareth. Roedd ganddo allu anhygoel i adnabod a chefnogi talent newydd, a haelioni wnaeth wahaniaeth i gymaint o bobl oedd yn ceisio gwneud eu ffordd yn y diwydiant.

"Yn fwy na dim, rwy'n mynd i golli ei ddoethineb a'i dreiddgarwch yn ogystal â'i gariad di-ben-draw at ddarlledu a phosibiliadau creadigol y cyfrwng. Roedd gan Gareth bob amser brosiect newydd neu syniad i fyfyrio trosto a'i drafod.

"Ar amser mor anodd, mae ein meddyliau efo Mari a'r teulu - ac rydym yn anfon ein cydymdeimlad a'n cofion atynt."