´óÏó´«Ã½

Mae ´óÏó´«Ã½ Cymru wedi dweud wrth ACau nad yw'r gorfforaeth yn gallu gwario rhagor o arian i helpu rhedeg archif ddarlledu genedlaethol.

Mae'r Dirprwy Weinidog Diwylliant, yr Arglwydd Dafydd Elis-Thomas wedi dweud na fydd Llywodraeth Cymru'n rhoi cyllid tuag at y cynllun, gan alw ar y ´óÏó´«Ã½ i gynyddu ei gefnogaeth ariannol.

Mae'r Llyfrgell Genedlaethol yn Aberystwyth yn bwriadu creu Archif Ddarlledu Genedlaethol gwerth £9m fyddai'n gartref i 160,000 o recordiadau o archif raglenni ´óÏó´«Ã½ Cymru.

Dywedodd cyfarwyddwr ´óÏó´«Ã½ Cymru, Rhodri Talfan Davies wrth Bwyllgor Diwylliant y Cynulliad bod y deunydd yn cael ei gynnig fel "anrheg" i'r llyfrgell.

Ym mis Tachwedd y llynedd daeth i'r amlwg na fyddai Llywodraeth Cymru'n ymrwymo £1m tuag at y prosiect oherwydd pryder y gallai "beryglu sefydlogrwydd ariannol y Llyfrgell Genedlaethol yn y dyfodol".

Mae angen cefnogaeth llywodraeth ar y cynllun er mwyn sicrhau £5m o nawdd gan y loteri.

O 2024 ymlaen bydd y ´óÏó´«Ã½ yn darparu £20,000 y flwyddyn am dair blynedd tuag at gynnal a chadw'r archif, yn ogystal â chefnogaeth gwerth tua £40,000 ar gyfer materion hawliau.

Yn ogystal, mae'r gorfforaeth wedi gwario £2.3m yn digideiddio'r archif, ac fe fyddai copi digidol hefyd ar gael i'r Llyfrgell Genedlaethol.

Dywedodd Mr Davies bod y ´óÏó´«Ã½ yn cynnig "pecyn sylweddol" o gymorth.

"Ry'n ni wedi egluro i'r llyfrgell a'r llywodraeth na fydd hi'n bosib i'r ´óÏó´«Ã½ fynd tu hwnt i'r pecyn sydd wedi'i rannu eisoes," meddai wrth y pwyllgor.

"Mae'n bwysig iawn pwysleisio yn gyntaf mai anrheg arfaethedig i'r Llyfrgell Genedlaethol yw hwn.

"Does dim gorfodaeth ar y llyfrgell i gymryd yr archif yn ei chyfanrwydd."

Gan fod holl gynnwys ´óÏó´«Ã½ Cymru - yn dyddio 'nôl i'r 1930au - wedi'i storio'n ddigidol erbyn hyn, dyw'r darlledwr ddim angen y tapiau.

Dywedodd Mr Davies y byddai'r ´óÏó´«Ã½ yn cael gwared ar y tapiau rhyw ffordd arall os yw'r llyfrgell yn eu gwrthod.

"Dim ceisio osgoi costau mae'r ´óÏó´«Ã½ yma," meddai. "Os dyw'r llyfrgell ddim angen y deunydd ni fydd yn cael ei gadw - fe wnawn ni gael gwared arno."