´óÏó´«Ã½

"Allwn ni fod yn edrych yn ôl ar y bleidlais [nos Lun] fel y foment pan fu Brexit farw."

Dyna farn yr Aelod Seneddol Ceidwadol, Glyn Davies yn dilyn pleidlais anarferol yn NhÅ·'r Cyffredin ar ddechrau'r wythnos.

Fe bleidleisiodd aelodau o blaid cymryd rheolaeth o'r amserlen seneddol, a bydd cyfres o bleidleisiau sy'n mynegi barn (indicative votes) yn digwydd nos Fercher.

Y bwriad ydy bod ASau yn dod i gytundeb ymysg ei gilydd ar ba ffordd i fwrw 'mlaen gyda'r broses i adael yr Undeb Ewropeaidd.

"Doedd penderfyniad ASau i gymryd dros fusnes y llywodraeth ddim yn syndod i mi, er fy mod i'n meddwl ei fod yn gamgymeriad hanesyddol," meddai Mr Davies.

Dadansoddiad ein gohebydd gwleidyddol, Gareth Pennant

Fe fydd y Senedd nawr yn dechrau ar y broses o geisio dod o hyn i gynllun B - dewis amgen i gytundeb Brexit y prif weinidog.

Bydd yna gyfres o bleidleisiau yn NhÅ·'r Cyffredin ddydd Mercher gan roi cyfle i Aelodau Seneddol leisio barn ar amryw o opsiynau gwahanol.

Fe all y rheiny gynnwys aelodaeth o'r undeb tollau, y model Norwy, refferendwm arall a diddymu Erthygl 50 - y broses o adael yr Undeb Ewropeaidd - ymysg pethau eraill.

Y syniad ydy gweld pa un sy'n gallu ennill cefnogaeth y Senedd.

Ond fydd y pleidleisiau yma ddim yn clymu dwylo'r llywodraeth gan eu gorfodi nhw i weithredu.

Mae Theresa May yn barod wedi dweud na fydd hi'n cefnogi cynllun nad oedd ym maniffesto'r Ceidwadwyr.

Dywedodd AS Llafur, Ann Clwyd: "Bydd ASau ddim bellach yn chwarae Russian roulette - ni nawr sydd mewn rheolaeth o Brexit.

"Fe allwn ni nawr ddweud pa gytundeb rydym NI eisiau."

Dywedodd Alun Cairns, AS Ceidwadol ac Ysgrifennydd Cymru, fod y bleidlais wedi ei gwneud hi'n "anoddach nag erioed i gyflawni Brexit".

"Cefnogi'r cytundeb ymadael yw'r unig ffordd i sicrhau Brexit.

"Bydd gan aelodau Llafur sy'n cynrychioli etholaethau 'gadael' gwestiynau anodd i'w hateb," meddai.

"Mae'n anesboniadwy bod hyd yn oed y Brexiteers mwyaf brwd wedi dangos y ffordd i Brexit meddal neu dim Brexit o gwbl," meddai Simon Hart, sy'n AS Ceidwadol.

"Mae'n anodd credu."

Yn ôl yr AS Llafur Tonia Antoniazzi, mae'r bleidlais wedi cychwyn ar y broses o roi pŵer yn ôl i'r senedd ac i ASau.

"Nid cytundeb [Theresa May] yw'r unig ffordd allan o'r sefyllfa yma - mae'n rhaid i'r Prif Weinidog roi'r gorau i fod mor ystyfnig ac anhyblyg," meddai.

"Nid dyna beth wnaeth bobl bleidleisio amdano ac mae angen iddi weithio gyda'r holl ASau ar draws y TÅ· i sortio'r llanast yma allan."

Dywedodd David Jones, AS Ceidwadol, nad oedd yn credu bod llawer o wahaniaeth rhwng y cyfres o bleidleisiau sydd wedi'u trefnu gan y meinciau cefn ac un wedi'i drefnu gan y llywodraeth.

"Mae'r Prif Weinidog wedi dweud, yn y naill achos, na fyddai'r llywodraeth wedi'i ymrwymo gan y canlyniadau," meddai.