´óÏó´«Ã½

Bydd Cymru'n derbyn "swm sylweddol o arian" trwy gronfa newydd a fydd yn cymryd lle cronfeydd yr Undeb Ewropeaidd, mae ysgrifennydd newydd Cymru wedi addo.

Dywedodd Simon Hart y bydd y Gronfa Ffyniant yn sicrhau y bydd yr arian yn cyrraedd ardaloedd lle mae ei "angen fwyaf".

Bwriad y gronfa newydd yw lleihau anghydraddoldeb ar draws pedair gwlad y DU, yn ôl y llywodraeth Geidwadol.

Dywedodd Mr Hart y bydd manylion yn cael eu rhyddhau yn fuan ar sut y bydd Cronfeydd Strwythurol yr UE yn cael eu disodli, gan ei ddisgrifio fel "stori newyddion da".

Mae cronfeydd ariannol yr UE wedi dosbarthu £5bn i Gymru ers 2000.

Wrth ateb cwestiynau ar lawr TÅ·'r Cyffredin am y tro cyntaf fel Ysgrifennydd Cymru, dywedodd wrth Aelodau Seneddol: "Am y tro cyntaf mewn 45 mlynedd, mae swm sylweddol o arian yn mynd i gael ei ddosbarthu yng Nghymru gan wleidyddion Cymru, sy'n uniongyrchol atebol i bleidleiswyr Cymru.

"Nid yw hynny wedi bod yn wir ers cryn amser."

Dywedodd Mr Hart hefyd na fydd y cynigion newydd yn "gyrru cart a cheffyl trwy'r setliad datganoli".

Ond fe fethodd ag egluro a fydd Llywodraeth Cymru yn rheoli'r gronfa newydd.

Mae Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford wedi dweud na allai Llywodraeth y DU fod yn "farnwr, rheithgor a llys apêl" ar benderfyniadau ar daliadau ariannol.

Dyma oedd ymddangosiad cyntaf Simon Hart yng Nghwestiynau Cymru ers cael ei benodi'n ysgrifennydd gwladol fis diwethaf.

Cafodd cwestiynau ar y Gronfa Ffyniant a Rennir, bargeinion twf a'r diwydiant dur y prif sylw yn ystod y sesiwn.

Fe ganmolodd ei ragflaenydd Alun Cairns, gan ddweud iddo wneud "gwaith gwych" i Gymru, ac am ei egni "diderfyn".

Hwn oedd y tro cyntaf i Mr Cairns siarad yn y tÅ· ers iddo ddychwelyd i'r meinciau cefn yn dilyn ei ymddiswyddiad ym mis Tachwedd.

Gwnaeth David TC Davies ei ymddangosiad cyntaf fel gweinidog yn Swyddfa Cymru - dyrchafiad "hir-ddisgwyliedig", yn ôl AS Torfaen, Nick Thomas-Symonds.

Ac mewn digwyddiad anghyffredin, canodd arweinydd Plaid Cymru yn San Steffan, Liz Saville Roberts, 'Yma o Hyd' gan Dafydd Iwan ar ôl i'r gân gyrraedd rhif un yn siart iTunes UK.

Cafodd ei llongyfarch gan Mr Davies, aeth yn ei flaen i egluro bod un arall o ganeuon Dafydd Iwan, 'I'r Gad', yn "dod i'r meddwl" wrth ystyried cefnogaeth y llywodraeth i fargeinion twf yng Nghymru.