Gorchuddio wynebau: 'Dim rhuthr i wneud penderfyniad'

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Disgrifiad o'r llun, Teithiwr mewn masg yng ngorsaf reilffordd Caerdydd Canolog

Mae Prif Weinidog Cymru'n dweud na fydd Llywodraeth Cymru'n "rhuthro i wneud penderfyniad" ynghylch gorfodi pobl i orchuddio'u hwynebau ar drafnidiaeth gyhoeddus.

Bydd yn rhaid gwneud hynny yn Lloegr o 15 Mehefin, ond safbwynt Llywodraeth Cymru yw ei fod yn "fater o ddewis personol".

Dywedodd Mark Drakeford ei fod yn cydnabod mai "ychydig ddyddiau" sydd gan Lywodraeth Cymru i drafod y mater cyn y bydd angen dod i benderfyniad.

"Byddwn yn parhau i drafod dros y penwythnos a gwneud datganiad pendant ddechrau'r wythnos nesaf," meddai.

Ychwanegodd bod angen ystyried effaith gorchuddio wynebau ar grwpiau gwahanol, fel pobl ddall, pobl ag asthma, a phobl ar deithiau hir sydd angen bwyta ac yfed ar y daith.

'Gallu helpu achub bywydau'

Mae cangen Cymru o Gymdeithas Feddygol Prydain (BMA) yn galw ar Lywodraeth Cymru i newid eu safbwynt, gan argymell i bobl orchuddio'u hwynebau mewn amgylchiadau ble nad oes modd cadw pellter cymdeithasol.

"Mae tystiolaeth yn dangos bod gorchuddio cegau a thrwynau mewn ardaloedd ble nad oes modd ymbellhau'n gymdeithasol, yn helpu i reoli lledaeniad Covid-19 ac achub bywydau," meddai cadeirydd cyngor BMA Cymru, Dr David Bailey.

Mae'r corff sy'n cynrychioli meddygon hefyd yn galw ar Lywodraeth Cymru i ddarparu gorchuddion i'r cyhoedd a'u haddysgu am sut i'w defnyddio.

Mae Trafnidiaeth Cymru hefyd yn gofyn i'r cyhoedd "ystyried" gwisgo gorchudd wrth deithio ar fws neu dr锚n.

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Disgrifiad o'r llun, Mae Trafnidiaeth Cymru yn annog pobl i "ystyried" gwisgo gorchudd wrth deithio ar dr锚n neu fws

Mae llefarydd iechyd y Ceidwadwyr Cymreig yn Senedd Cymru, yr AS Angela Burns, yn cefnogi'r alwad i ddilyn esiampl Lloegr, gan ddweud nad yw Llywodraeth Cymru'n "cymryd cyngor y meddygon o ddifrif".

"Mae gwisgo masgiau wyneb eisoes wedi ei gyflwyno ochor arall y ffin, ac mae'n ymddangos, yn anffodus, fod Llywodraeth Cymru unwaith yn rhagor yn dal i fyny gyda San Steffan," meddai.

"Rhaid cydnabod fod yna risg o hyd, hyd yn oed trwy wisgo gorchudd wyneb, ond mae'n hanfodol i ystyried pob trywydd i drechu Covid-19 unwaith ac am byth."

Oes 'mantais anochel?'

Yn Yr Alban, mae'r Prif Weinidog, Nicola Sturgeon wedi dweud y gallai gorchuddio'r wyneb ddod yn orfodol ar drafnidiaeth gyhoeddus ac mewn siopau.

Dywedodd Mr Drakeford ddydd Gwener ei fod wedi trafod y mater gyda'r Gweinidog Iechyd, Vaughan Gething, a'r Prif Swyddog Meddygol, Dr Frank Atherton, a bod angen archwilio "cyfres o gwestiynau manwl... gyda'n cydweithwyr yn Lloegr".

Mae cynrychiolwyr pobl fyddar "sy'n dibynnu ar allu darllen gwefusau fel ffordd o ddeall y byd o'u cwmpas" wedi mynegi pryder, meddai.

Dywedodd fod mathau gwahanol o orchuddion yn llai effeithiol na'i gilydd, a dyna pam fod Dr Atherton wedi oedi cyn awgrymu fod "mantais anochel" i wisgo gorchudd.

"Dydw i ddim yn difaru dilyn cyngor y Prif Swyddog Meddygol," ychwanegodd. "Nid fy lle i yn ystod pandemig yw disodli ei farn ef gyda fy marn i, ond cyfleu'r cyngor gorau sydd ar gael i bobl Cymru."