´óÏó´«Ã½

Bydd swyddi a chynyrchiadau'n cael eu symud gan y ´óÏó´«Ã½ o Lundain i Gymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon dros y chwe blynedd nesaf fel rhan o gynllun y gorfforaeth i "wreiddio ei gwasanaethau a'i straeon o fewn cymunedau".

Fel rhan o'r cynllun, a gafodd ei amlinellu i staff fore Iau gan y Cyfarwyddwr Cyffredinol, Tim Davie, bydd Cymru yn dod yn ganolfan ragoriaeth ar gyfer newyddiaduraeth Hinsawdd a Gwyddoniaeth ar draws y ´óÏó´«Ã½, a bydd rhaglenni Newsnight ar ´óÏó´«Ã½ Two yn cael eu cyflwyno o Gaerdydd, Belfast, Glasgow a Manceinion drwy gydol y flwyddyn.

Bydd rôl gomisiynu newydd yng Nghymru yn cael ei chreu wedi i'r ´óÏó´«Ã½ ddatgelu y bydd y rhan fwyaf o'i chynyrchiadau teledu rhwydwaith yn cael eu cynhyrchu y tu allan i Lundain - o leiaf 60% erbyn 2027.

Y bwriad ydy y bydd hynny'n arwain at ddyblu nifer y cyd-gomisiynau o Gymru sy'n ymddangos ar sianeli ar draws y DU, yn dilyn llwyddiant cyfresi fel Keeping Faith/Un Bore Mercher, Hidden/Craith a Hinterland/Y Gwyll.

Bydd y ffordd mae pobl yn derbyn eu gwasanaethau ar-lein ´óÏó´«Ã½ News yn newid hefyd, gyda gwasanaeth ar-lein ´óÏó´«Ã½ News yn y DU yn darparu gwasanaeth sydd wedi'i bersonoli.

Yn ogystal bydd rhwydwaith newydd o ohebwyr cymunedol digidol ar draws y DU yn cael ei greu "i ddod yn agosach at rai o'r cymunedau sy'n cael eu tan-gynrychioli fwyaf ac i gryfhau ein darpariaeth newyddion ar-lein yn rhanbarthol".

Wrth gyhoeddi'r cynlluniau dywedodd Rhodri Talfan Davies, Cyfarwyddwr y Cenhedloedd a Chyfarwyddwr ´óÏó´«Ã½ Cymru: "Mae'r cynllun hwn yn ymwneud â dod â'r ´óÏó´«Ã½ yn gyfan yn agosach at gynulleidfaoedd - yng Nghymru ac ar draws y DU.

"Mae'n drawsnewidiad o'r top i'r gwaelod - ac yn ymrwymiad gan bob rhan o'r ´óÏó´«Ã½ i wreiddio ein gwasanaethau a'n straeon ym mywydau ein cynulleidfaoedd.

"Mae'r ymrwymiad i wario £700m tu allan i Lundain yn mynd i gynnau cymaint o gyfleoedd newydd i greu swyddi a datblygu sgiliau ar draws y sector gynhyrchu yng Nghymru.

"Rwy'n falch tu hwnt fod Cymru am fod yn ganolfan o ragoriaeth ar gyfer newyddiaduraeth hinsawdd a gwyddoniaeth. Does dim stori bwysicach - a dwi wrth fy modd fod Cymru yn mynd i gael y cyfle i arwain y ffordd."

Ymhlith y cyhoeddiadau eraill:

Mae'r cyhoeddiad yma yn newid diwylliannol sylweddol i'r ´óÏó´«Ã½.

Hyd yma mae'r gwasanaethau cenedlaethol (Cymru, yr Alban, Gogledd Iwerddon) a'r gwasanaethau rhanbarthol yn Lloegr wedi gweithio ar wahân, bron fel lloeren, i'r gwasanaethau rhwydwaith sy'n bennaf wedi cael eu lleoli yn Llundain.

Dyma newid pwyslais sy'n datganoli grym a budd economaidd y ´óÏó´«Ã½ tu hwnt i'r M25.

Ond nid dim ond swyddi ac arian sy'n symud, mae'r gorfforaeth yn gobeithio y bydd y newidiadau yma yn golygu bod cynnwys y ´óÏó´«Ã½ yn adlewyrchu'r amrywiaeth o straeon a safbwyntiau sydd i'w cael o amgylch y wlad yn well.

Ond mewn gwirionedd, roedd na bwysau o sawl cyfeiriad ar y ´óÏó´«Ã½ i newid. Mae'r pandemig wedi taflu goleuni newydd ar ddatganoli, a'r angen i adlewyrchu'r gwahaniaethau gwleidyddol ym Mhrydain.

Ac mae pwysau gwleidyddol wedi bod hefyd - gyda rhai o fewn Llywodraethy DU yn cwestiynu dyfodol model ariannu y gorfforaeth yn gyhoeddus.

Y gobaith ydy bod y newidiadau pellgyrhaeddol yma yn mynd yn ddigon pell i dawelu beirniaid y ´óÏó´«Ã½.