´óÏó´«Ã½

Does gan Lywodraeth Cymru mo'r arian na'r system i dalu cyflogau gweithwyr sy'n cael eu heffeithio gan y rheolau Covid newydd, yn ôl y Gweinidog Economi, Vaughan Gething.

Bydd clybiau nos yn cau yng Nghymru o 27 Rhagfyr ymlaen a bydd angen cadw pellter cymdeithasol mewn siopau ac yn y gwaith mewn ymateb i ledaeniad yr amrywiolyn Omicron.

Dywedodd Mr Gething bod £60m wedi ei neilltuo i helpu busnesau ond ni fydd yna gynllun ffyrlo ar batrwm y cynllun y sefydlodd Llywodraeth y DU y llynedd.

Nos Sul, cyhoeddodd Llywodraeth y DU eu bod wedi dyblu faint o arian ychwanegol sydd ar gael i lywodraethau Cymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon - o £430m i £860m - i "fynd i'r afael â Covid".

Bydd £270m bellach ar gael i Lywodraeth Cymru, meddai'r Trysorlys.

Yn y cyfamser, mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi rhybuddio y gallai Cymru weld "tswnami o achosion" yn yr wythnosau nesaf.

"Does dim mynediad gyda ni i'r arian a fyddai'n angenrheidiol i gyflwyno cynllun fel y cynllun ffyrlo ar draws Cymru," dywedodd Mr Gething yn gynharach ddydd Sul, mewn cyfweliad ar raglen Sunday Supplement.

"Byddai'n cymryd llawer iawn yn fwy o arian i wneud hynny a phopeth arall ry'n ni'n amau y bydd yn rhaid i ni ei wneud.

"O ran yr hyn roedd Llywodraeth y Deyrnas Unedig yn gallu ei wneud... sef un o'u cyfraniadau mwyaf positif o ran rheoli'r pandemig gyda'r cynllun ffyrlo, gan warchod swyddi a busnesau - does gyda ni mo'r yn mynediad â nhw i'r wybodaeth a'r data.

Dywedodd arweinydd y Ceidwadwyr Cymreig yn y Senedd, Andrew RT Davies, bod gan Lywodraeth Cymru £650m mewn arian wrth gefn y gellid ei ddefnyddio i roi cefnogaeth.

Ychwanegodd petae wedi bod yn benderfyniad ar draws y DU i gau lleoliadau, fe fyddai'n cefnogi galw ar y Trysorlys am gefnogaeth ariannol.

"Os yw Llywodraeth Cymru'n gweithredu ar ei phen ei hun... mae angen iddi ddefnyddio ei harian wrth gefn ei hun," dywedodd.

Mae Samantha Dabb, rheolwr bar a chanolfan gerddoriaeth Le Public Space yng Nghasnewydd yn dweud na fyddai'n bosib parhau i dalu staff heb gefnogaeth os oes rhaid aros ar gau.

"Mae'n wirioneddol anodd i siarad gyda fy staff rhan amser a dweud 'Sa i'n gwybod os fyddwch chi mewn gwaith ar ôl Nadolig'.

"Yn amlwg, fe wnawn ein gorau i dalu gymaint ag y gallwn ni i chi, ond heb ffyrlo gall hynny ond para ychydig wythnosau cyn i ni ddiflannu beth bynnag."

Yn ôl pennaeth Consortiwm Manwerthu Cymru, Sara Jones, mae'r rheolau pellter cymdeithasol newydd yn cael eu cyflwyno "ar adeg gwaethaf posib y flwyddyn".

Dylid defnyddio cyfran o'r £60m y mae Llywodraeth Cymru wedi ei neilltuo, meddai, i ddigolledu busnesau.

Dywedodd bod cyfnod y Nadolig "yn gwbl hanfodol i fanwerthwyr", gan fod 20% o'u holl werthiannau am flwyddyn yn digwydd bryd hynny.