´óÏó´«Ã½

Ers dros ddau ddegawd mae Gareth Roberts a'i wraig Nataliia wedi bod yn rhannu eu bywyd rhwng eu cartrefi yn Nhrawsfynydd ac Horishni Plavni, tref o 'chydig dros 50,000 o bobl ar lannau'r Dnieper yng nghanolbarth Wcráin.

Ond mae'r hen drefn wedi darfod am y tro wrth i fyddin Rwsia ymosod ar Wcráin o sawl cyfeiriad.

Daeth Nataliia a'i gŵr i Gymru ganol fis Ionawr, a'r bwriad oedd mynd 'nôl i Wcráin ym mis Mawrth.

Ond daeth y rhyfel â'u trefniadau i ben, a gweddill eu teulu yn Horishni Plavni a chyrchoedd Putin yn agosáu.

Yno roedd Angelina, merch Nataliia a llysferch Gareth Roberts, ei merch hithau, Albina sy'n 12 oed, a'i thad Vova.

Penderfynwyd fod rhaid cael y merched o'r wlad, a'u hebrwng rhywsut i ddiogelwch cefn gwlad Cymru.

Ar ôl teithio o Drawsfynydd i bentref Vysne Nemeck yn Slofacia ar y ffin gyda Wcráin, roedd rhaid i Nataliia a Gareth ddisgwyl ynghanol pentref sydd wedi troi, i bob pwrpas, yn wersyll i ffoaduriaid, yn lloches o'r rhyfel ac yn fan cychwyn i weddill y daith.

"Ma' Nataliia a fi yn hapus bo' ni ar y ffin, ma' nhwythau wedi cyrraedd a ma' hynna yn codi ein calonnau," meddai Gareth Roberts, gyda baner Cymru o amgylch ei 'sgwyddau a baner Wcráin wedi ei chlymu o amgylch ysgwyddau ei wraig.

"Ma' Nataliia yn nerfus, yn edrych 'mlaen i weld ei theulu, ac yn hapus eu bo' nhw'n ddiogel."

Heb wybod faint o rwystrau fyddai ar y ffordd, roedd Angelina, Albina a'u ci bach Giina wedi gadael eu cartref ers ychydig ddyddiau er mwyn cyrraedd y ffin.

Ond bu'n rhaid gadael Vova ar ôl. Does dim hawl i ddynion rhwng 18 a 64 ffoi - rhaid aros i amddiffyn eu gwlad.

"Gafon ni gyfle i weld nhw'n llwytho y car," meddai Gareth Roberts.

"Angelina a'i gŵr yn 'neud hynna. Mae'r car yn llawn felly fydd hi'n siwrna reit hir yn ôl i Gymru."

Cyn yr aduniad, roedd 'na sôn am ddychwelyd rhyw ddydd i Wcráin.

"'Da ni'n llawn obeithio y bydd pethau'n setlo. 'Da ni yn awyddus i weld y mab yng nghyfraith, sy'n amddiffyn ei dref."

Ar ôl sefyll am sbel gan syllu ar wynebau pawb oedd yn pasio - dyma sylwi ar gar Angelina, ac roedd y teulu bron yn gyflawn unwaith eto.

Cofleidio, sibrwd ambell air - "You're safe now, ok", a "We'll look after you" cyn dechrau gwenu eto.

"Taid - do you remember?" meddai Gareth wrth ei wyres, a hithau yn cofio; merch 12 oed yn sefyll ymhell o'i chartref - un o ffoaduriaid rhyfel Wcráin.

Yr her nesaf yw gadael Slofacia am Gymru.

Mae Llywodraeth y Deyrnas Unedig wedi newid rhywfaint ar y broses o wneud cais am fisa, fel nad oes rhaid i Wcrainiaid sydd â theulu ym Mhrydain gwblhau y profion biometric yn Ewrop.

O'r wythnos yma mae modd cwblhau y rhan fwyaf o'r ffurflen ar-lein, ac yna gorffen y broses ar ôl cyrraedd.

"'Da ni yn edrych 'mlaen i fod yng Nghymru, ond hefyd i ddychwelyd. Falle bydd hi'n fisoedd, ond 'da ni'n ddiolchgar i ffrindiau yng Nghymru," meddai Gareth Roberts.

Bu'r teulu yna'n anelu am westy, cyn cychwyn ar y daith hir 'nôl i Gymru.

Ond mae'r profiad yn chwerw felys i'r pedwar, gan wybod bod Vova ynghanol rhyfel, ac nad oes sicrwydd y bydd y pump gyda'i gilydd byth eto.

"Dwi'n hapus," meddai Nataliia, "i weld Angelina ac Albina, ond 'da ni ddim yn hapus bod Vova yn Wcráin, a ddim yn hapus am [y sefyllfa yn] Wcráin."