´óÏó´«Ã½

Mae Llywodraeth y DU wedi cael eu hannog i gefnogi Wylfa ar Ynys Môn fel y safle ar gyfer atomfa newydd y flwyddyn nesaf fan bellaf, er mwyn cyrraedd targedau ynni.

Mae'r adroddiad, gan ASau ac Arglwyddi, yn dweud y dylai trafodaethau ddechrau'n fuan ar y math o dechnoleg niwclear ar gyfer y safle.

Mae gweinidogion eisiau i 24 gigawat o drydan y DU - 25% o'r galw sy'n cael ei ragweld - ddod o ynni niwclear erbyn 2050.

Ym mis Medi fe wnaeth y Prif Weinidog, Rishi Sunak roi ei awgrym cryfaf eto y bydd Wylfa yn cael ei enwi fel un o'r safleoedd sy'n cael ei ffafrio ar gyfer atomfa newydd.

Galwodd Wylfa yn "safle gwych", a allai ddarparu ar gyfer adweithyddion modiwlaidd bach a ffatri fwy.

Dywedodd Mr Sunak y byddai'r safleoedd sy'n cael eu ffafrio yn cael eu cyhoeddi yn ddiweddarach eleni a bod "Wylfa yn rhywle allai wneud y ddau".

Cafodd adroddiad y Grŵp Seneddol Holl-bleidiol ar Ynni Niwclear, sy'n dwyn y teitl "Made in Britain: The Pathway to a Nuclear Renaissance", ei gyhoeddi ddydd Gwener.

Mae'n dweud y bydd gorsaf ynni niwclear ar raddfa fawr ar Ynys Môn yn hollbwysig i ddarparu'r 15 gigawat o drydan sydd ei angen unwaith y bydd Hinkley Point C yng Ngwlad yr Haf, Sizewell C yn Suffolk a'r Adweithyddion Modiwlar Bach cyntaf ar-lein.

Dywedodd AS Ceidwadol Ynys Môn Virginia Crosbie, sydd hefyd yn is-gadeirydd ac ysgrifennydd ar y grŵp seneddol, fod gan Wylfa "gymuned sy'n awyddus i weld niwclear yn dychwelyd i'r ynys, a'r holl fuddion a ddaw gyda hynny am sawl blwyddyn i ddod".

"Ond mae angen i ni fwrw 'mlaen gydag adeiladu gorsafoedd niwclear ar fyrder - nid yn unig er lles y blaned a'n diogelwch ynni, ond hefyd i gymunedau fel y rheiny ar Ynys Môn fydd yn cael budd mawr o brosiectau newydd," meddai.

Mae arweinydd Plaid Cymru yn San Steffan, Liz Saville Roberts, hefyd yn is-gadeirydd ar y grŵp.

Dywedodd hi fod gwneud "y defnydd gorau o'r ddau safle niwclear trwyddedig yng Nghymru - Wylfa a Thrawsfynydd - yn allweddol os ydyn ni am fynd i'r afael â'r angen brys i gynyddu cyfraniad pŵer niwclear".

Dywedodd fod "Wylfa yn ddelfrydol ar gyfer cynhyrchu ar raddfa fawr", tra bod Trawsfynydd yn "safle perffaith" ar gyfer adweithydd llai.

Dywedodd llefarydd ar ran Adran Ddiogelwch Ynni a Sero Net Llywodraeth y DU: "Rydym yn croesawu'r adroddiad hwn ac yn rhannu eu huchelgeisiau ar gyfer ynni niwclear yn y DU.

"Bydd Great British Nuclear yn ein helpu i gyflawni ein huchelgais i ddarparu hyd at chwarter o drydan y DU o ynni niwclear cartref erbyn 2050, gan roi hwb i'n sicrwydd ynni, lleihau dibyniaeth ar fewnforion tanwydd ffosil anwadal a chynhyrchu tua £6bn i economi'r DU.

"Mae Wylfa yn ymgeisydd ar gyfer niwclear newydd, ac yn un o sawl safle posib a allai gynnal prosiectau niwclear sifil.

"Byddwn yn ymgynghori yn ddiweddarach eleni ar ffordd ymlaen arfaethedig ar gyfer penderfynu sut y gellir lleoli datblygiadau niwclear newydd, gan gynnwys y potensial ar gyfer Adweithyddion Modiwlar Bach a thechnolegau niwclear datblygedig eraill."