大象传媒

Canan Aonghas MacCuithein: Uill, 鈥檚 e eachdraidh air leth a tha anns an teaghlach againne, gu h-脿raid mi fh矛n. An d猫idh a鈥� chogaidh, bha m鈥� athair an s脿s anns a鈥� chogadh mar a bha iomadach duine eile. 鈥橲 e an obair a bh鈥� aigesan a鈥� bristeadh a-staigh each sh矛os ann an Norfolk ann an Huntingdon. Agus 鈥檚 e a bha a鈥� bristeadh a-staigh each a bha air an toirt a-null dha na trenches sa chogadh airson na daoine a bh' air an le貌n agus cuirp dhaoine a bha air b脿s fhaotainn. Agus bha, chuir e seachad an cogadh a鈥� d猫anamh sin, a鈥� bristeadh a-staigh each agus mu dheireadh, bha iad ag r脿dh mu dheidhinn nach robh aige ach seasamh agus coimhead air each 貌g agus gum biodh l脿mh-an-uachdar aige air anns a鈥� mhionaid uarach. Uill, sin a-nis far a bheil toiseach-t貌iseachaidh mo bheatha-sa. Nuair a bha an cogadh seachad, agus thill m鈥� athair dhachaigh mar a thill iomadach fear eile, taing do Dhia, ach bha rudan math air a ghealltainn dhaibh ach leth na truaighe, cha robh rud m貌r ann agus thug iad an aghaidh air Canada a鈥� chuid bu mhotha aca. Rinn m鈥� athair an aon rud. Agus l脿thaichean mus robh iad ri falbh a鈥� Chanada, chaidh mo mh脿thair suas chun an dotair, agus leth na truaighe, bha i naoi m矛osan trom leamsa. Agus sin as coireach nach e muinntir Chanada a th鈥� annainne. Tha mi air a bhith air ais is air n-aghaidh bho Chanada cho tric, agus gam fhaicinn fh猫in air feadh na Prairies mh貌r fharsaing a tha sin. Ach taing do Dhia, cha d鈥� th脿inig orm riamh na h-Eileanan an Iar fh脿gail. Ach, siud toiseach mo bheatha, chuir mi dragh a bha siud air m鈥� athair is air mo mh脿thair. Bha mi anns an rathad ann an d貌igh, ach dh鈥檉han iad a-staigh an uair sin agus rinn iad a鈥� chuid a b鈥� fhe脿rr dheth.

Aonghas MacCoinnich: Tha fhios gun robh ged a b鈥� e oilthigh uabhasach taiceil dhan riaghaltas st猫idhichte, neo an establishment a bh鈥� ann, tha fios gun robh gu le貌r oileanaich ged nach robh iad, ged a bha iad beagan na bu dhi霉id, tha fhios gun robh gu le貌r oileanaich nach robh taiceil agus gun robh iad taiceil dha c霉is na Seumasaich aig an aon 脿m.

Moch sa mhadainn is mi d霉sgadh,
鈥橲 m貌r mo shunnd is mo che貌l g脿ire
On a chuala mi am Prionnsa,
A thighinn do dh霉thaich Chlann Raghnaill.

On a chuala mi am Prionnsa a thighinn do dh霉thaich Chlann Raghnaill...

(P脿irt den 貌ran 鈥淢och sa mhadainn is mi d霉sgadh鈥� (H霉g 貌 Laithill 貌 鈥� ainm eadar-dhealaichte). Chaidh an t-貌ran a sgr矛obhadh le Alasdair mac Mhaighstir Alasdair, a bha na bh脿rd R矛oghail Cheilteach dhan am Pr矛onnsa Tearlaich)

Gilleasbuig Macdonald: Is tha fhios againn gun robh na daoine sin aig Oilthigh Ghlaschu aig aon 脿m. Chan eil fianais sgr矛obhte againn, a bheil, gun robh Alasdair mac Mhaighstir Alasdair aig Oilthigh Ghlaschu, ach tha amharas againn gun robh.

Aonghas MacCoinnich: Uill, tha amharas ann gun robh mac Mhaighstir Alasdair a鈥� frithealadh an oilthigh. Cha bhiodh a h-uile oileanach a bhiodh a鈥� tighinn dhan oilthigh, cha bhiodh iad a鈥� cl脿radh mar gum bitheadh. Cha robh suas gu meadhan an naoidheamh linn deug. Nise, tha e貌laichean a tha air a bhith sgr霉dadh beatha agus obair mhic Mhaighstir Alasdair deimhinnte gun robh e aig an oilthigh, agus dheidhinnsa le sin tha mi cinnteach.

Gilleasbuig Macdonald: Agus a-rithist, 鈥檚 e Seumasach gu smior a bh鈥� ann an Alasdair mac Mhaighstir Alasdair?

Aonghas MacCoinnich: 鈥橲 e an dearg Seumasach a bh鈥� ann an Mac Mhaighstir Alasdair.

Gr脿inne mullaich gach R矛gh thu
Slan gun till thus鈥� a Thearlaich
鈥橲 ann a tha an fh矛or-fhuil gun truailleadh
Anns a鈥� ghruaidh is m貌r-n脿ire

(P脿irt eile den 貌ran 鈥淢och sa mhadainn is mi d霉sgadh鈥� (H霉g 貌 Laithill 貌 鈥� ainm eadar-dhealaichte)).

Aonghas MacCoinnich: Ach bha taobhan eile cuideachd. Thug e bliadhnaichean a鈥� d猫anamh , an ceann a鈥� chosnaidh mar mhaighstir-sgoile dhan a鈥� SSPCK, Comann Cr矛osdail a bha a鈥� toirt taic dhan riaghaltas eile, agus chaidh e an uair sin calg-dh矛reach an-aghaidh sin, agus dh鈥檉halbh e. Cha b鈥� e ruith ach leum c貌mhla ri feachdan Thearlaich nuair a th脿ing iad air t矛r.

John Joe MacN猫ill: A bheil c霉 no cat agaibh a Chathy?

Cathy Bh脿n: An d脿 chuid.
听

John Joe: A bheil? O uill.

Cathy: An d脿 chuid, agus cha bhi iad gam chumail na mo dh霉isg, tha iad t貌rr nas glice na sin. Ach, tha mi gu math d猫idheil orra agus bhithinn gu math leisg mu dheidhinn gearain a dh猫anamh mun deidhinn, ach iongantach an rud, chan eil thu cho d猫idheil air ceit no c貌in ch脿ich 鈥榮 a tha thu air an fheadhainn agad fh猫in!

John Joe: Uill, feumaidh mi r脿dh, 鈥檚 beag orms鈥� an d脿 chuid. Tha mi allergic ri fear aca, agus fear eile, o chan eil mi ro kheen sam bith air. Ach fhios agad, bu mhath leam, ach fhios agad nuair a bhios tu ag 猫isteachd ri c霉 a鈥� comhartaich fad na h-oidhche, bidh e gad chur dheth tha mi a鈥� smaointinn. Mar a bha mise an siud a-raoir, agus an c霉 a bha siud agus a鈥� comhartaich is a鈥� comhartaich is a鈥� comhartaich. Is chunnaic mi d脿 uair sa mhadainn is chunnaic mi tr矛 uair sa mhadainn, agus d猫 鈥檚 urrainn daoine a dh猫anamh. Tha mi a鈥� smaointinn gur e sin an taobh eile.

Cathy: Agus an d鈥� rinn thu gearain? An robh d貌igh ann a b鈥� urrainn dhut gearan a dh猫anamh?

John Joe: Chan eil sgot agamsa. Chan eil fhios agamsa ciamar a bhios mi a鈥� gearain, ach gheibh mi a-mach. Tha mi a鈥� dol a dh鈥檉h貌nadh chun a鈥� chomhairle dha-r矛ribh.

Cathy: Ach tha mi a鈥� creidsinn cuideachd ma mhothaich thu riamh, ma tha gr脿in agad air cait, ma bheir iad sreathartaich ort neo c脿il mar sin, tha iad d矛reach a鈥� tighinn thugad 脿s do dh猫idh mar gum biodh iad a鈥� feuchainn d矛reach a bhith ga do phiobrachadh. An do mhothaich thu sin?
听

John Joe: Mhothaich. Agus chan e siud an rud as miosa dhomhsa, 鈥檚 e am mess a bhios iad a鈥� f脿gail. Fhios agad, is tha mi a鈥� ciallachadh le sin 鈥檚 e, fhios agad, gruag air feadh an 脿ite. 鈥橲 beag ormsa sin, agus...

Cathy: ...na gaoisneinean a bhios iad a鈥� f脿gail 脿s an d猫idh.

John Joe: 鈥橲 e. Agus dh鈥檉heumadh tu a bhith a鈥� dol mun cuairt an taigh leis a鈥� hoover a h-uile uair an uaireadair so leis an sin sad a-mach iad, sad a-mach iad a bhios mise ag r脿dh!

1.听听 GUN听听 鈥榃滨罢贬翱鲍罢鈥�

gun airgead听 鈥榳ithout money鈥�
gun dragh听听听听 鈥榳ithout any bother鈥�
gun duilgheadas听鈥榳ithout difficulty鈥�
gun leisgeul听听鈥榳ith no excuse鈥櫶�听 Dh鈥檉halbh iad gun leisgeul sam bith.
gun sgillinn ruadh (na mo sporan)听听 鈥榳ithout a penny (in my wallet)鈥�
gun sgur听鈥榥辞苍-蝉迟辞辫鈥�. Bha iad a鈥� bruidhinn gun sgur.
gun teagamh听鈥榳ithout a doubt, undoubtedly鈥�

听
厂猫颈尘丑别补肠丑补诲丑, mar as trice:听听

gun bhainne听听听听 gun shi霉car听听听听 Bidh mi a鈥� gabhail teatha gun bhainne 鈥檚 gun shi霉car.
gun chr矛och听听听 鈥榚ndless, limitless鈥櫶�听听听 Tha an obair seo gun chr矛och.
gun fheum 听鈥榰seless鈥櫶�听听听 Tha seo buileach gun fheum.听听 鈥楾his is completely useless.鈥�
gun fhasgadh听听听听 鈥榳ithout shelter鈥櫶�听听听 Thug iad an oidhche a-muigh gun fhasgadh sam bith.听听 鈥楾hey spent the night outside without any shelter.鈥�

Ged as urrainnear d is t a sh猫imheachadh (mar eisimpleir mo dh矛nnear, mas e do thoil e), mar as trice cha bhi d no t ag atharrachadh 脿s d猫idh n. Mar sin: gun dragh, gun teagamh.

gun fhios / gun fhiosta听 鈥榰nawares鈥�, 鈥榮urreptitiously鈥�

Th脿inig iad a-staigh gun fhios / gun fhiosta.听听听听 鈥楾hey came in without anybody knowing鈥櫶�听 听
Th脿inig iad a-staigh gun fhios / gun fhiosta dhomh.听听 鈥楾hey came in without me knowing.鈥櫶�听 听
Gabhaidh sinn an c脿r gun fhios dha do ph脿rantan.听听 鈥榃e鈥檒l take the car without your parents 办苍辞飞颈苍驳鈥�.

gun fhios nach...: 鈥榠n case鈥�

Thoir leat am mapa gun fhios nach t猫id thu ce脿rr.听鈥楾ake the map with you in case you go wrong.鈥�
D霉in an doras gun fhios nach teich an cat.听听听鈥楽hut the door in case the cat runs out.鈥�

gun luaidh air : 鈥榥ot to mention鈥�, 鈥榥ever mind...鈥�

Chan urrainn dhomh 猫irigh bhom leabaidh, gun luaidh air coiseachd dha na b霉ithtean.听听听
鈥業 can鈥檛 get out of bed, never mind go to the shops.鈥�
Bha an talla loma l脿n, gun luaidh air an t-sluagh mh貌r a bha a鈥� feitheamh a-muigh.听听听听
鈥楾he hall was packed full, not to mention the crowd that was waiting outside.鈥櫶�

2.听听 GUN (/ GUN A BHITH):听听 鈥楴OT TO / NOT TO BE鈥�

Dh鈥檌arr mi ort gun sin a dh猫anamh.听听鈥業 asked you not to do that.鈥�
Dh鈥檌arr mi orra gun an doras fhosgladh.听听鈥業 asked them not to open the door.鈥�
Bha mi a鈥� feuchainn听 gun a bhith a鈥� bruidhinn ro luath.听听听 鈥業 was trying not to speak too fast.鈥�
B鈥� fhe脿rr leam gun a bhith a鈥� falbh fhathast.听听 鈥業鈥檇 rather not be leaving yet.鈥�
Tha e doirbh gun a bhith a鈥� call foighidinn.听听听 鈥業t鈥檚 hard not to lose patience.鈥�

听

An uair a th猫id thusa air d鈥� each m貌r, th猫id thu thairis air.