Main content

Tha Ruaraidh MacIlleathain ag innse sgeulachd mu na daoine a bhitheas a' cur an cuthach-f貌n air. Ruaraidh MacLean with a letter in Gaelic to aid people learning the language.

Available now

5 minutes

Last on

Wed 9 Mar 2016 23:00

Clip

Litir 868: Cuthach a鈥 F貌n

An robh cuthach an rathaid a-riamh oirbh? Far a bheil mise a鈥 fuireach air a鈥 Gh脿idhealtachd 鈥 far nach eil ach sluagh beag 鈥 cha bhi a leithid na trioblaid dhuinn, am bi? Uill, chan eil fhios a鈥檓. Bidh na rathaidean cumhang againn air an tachdadh le carabhanaichean is camparbhanaichean as t-samhradh. Gun luaidh air na caoraich a bhios nan laighe air an rathad, agus iad coma mu thrafaig! 鈥橲 d貌cha gu bheil adhbhar againn cuthach an rathaid a bhith oirnn!

听听听听听听听听听听听 Tha sin a鈥 cur nam chuimhne Ali Abbasi nach maireann. Bha Ali ag obair don BhBC ann an Glaschu. Bha e ag aithris air an r猫idio mu staid nan rathaidean gach madainn. Bha e cuideachd ag ionnsachadh na G脿idhlig, agus a鈥 d猫anamh f矛or mhath.

听听听听听听听听听听听 Aig an 脿m sin bha mi ag obair air Aithris na Maidne ann an se貌mar-naidheachd a鈥 BhBC ann an Inbhir Nis. Bhiodh Ali a鈥 f貌nadh, a鈥 faighneachd an robh naidheachd sam bith agam mu rathaidean air a鈥 Gh脿idhealtachd a bha d霉inte 鈥 le, can, tuil no maoim-sl猫ibhe no tubaist. Gu tric, bha mi a鈥 bruidhinn G脿idhlig ris. Bha fealla-dh脿 a鈥 dol eadarainn. Bhithinn ag r脿dh ris, 鈥楢idh, Ali, tha aithrisean ann de chaoraich air an rathad eadar an t-Ath Leathann agus Armadal san Eilean Sgitheanach.鈥

听听听听听听听听听听听 Bhiodh esan a鈥 freagairt, 鈥楽eadh, Ruairidh, bidh caoraich an-c貌mhnaidh air an rathad eadar an t-Ath Leathann agus Armadal. Chan e naidheachd a tha sin!鈥

听听听听听听听听听听听 Co-dhi霉, latha bha seo, bha mi ag obair air gu cruaidh. 鈥楽iuthad, Ali,鈥 thuirt mi, 鈥楥an an-diugh e. Thoir rabhadh mu na caoraich.鈥 Agus 鈥檚 e a thug. Thuirt e, anns a鈥 ch脿nan eile, 鈥楾ha aithrisean a鈥 tighinn thugainn mu chaoraich air an rathad eadar an t-Ath Leathann agus Armadal. Bu ch貌ir do dhr脿ibhearan a bhith air am faiceall.鈥 Bha mi a鈥 faireachdainn an d脿 chuid ciontach agus toilichte aig an aon 脿m!

听听听听听听听听听听听 Chan eil fhios agam an do dh鈥檉huiling duine cuthach an rathaid an latha sin air sg脿th nan caorach, ach feumaidh mi aideachadh gun do dh鈥檉huiling mi cuthach a鈥 f貌n o chionn ghoirid. Seadh, tha a leithid ann. Tha e aithnichte aig na h-e貌laichean-inntinn.

听听听听听听听听听听听 Bha mi a鈥 f貌nadh do dh鈥檜ghdarras poblach. Cha chan mi c貌 fear a bh鈥 ann. Bha mi ag iarraidh faighneachd de neach-f脿ilteachaidh c貌 bha an urra ris a鈥 Gh脿idhlig anns a鈥 bhuidhinn. Ach cha d鈥 fhuair mi cothrom bruidhinn ri duine. Chuir guth eileagtronaigeach boireann f脿ilte orm ann am Beurla. An uairsin leum guth boireann eile a-steach le f脿ilte ann an G脿idhlig. Thill a鈥 chiad ghuth agus dh鈥檌arr i orm an duine a bha mi a鈥 sireadh ainmeachadh. Chuimhnich mi seann ainm bhon 霉ine a dh鈥檉halbh (ach tuigidh sibh gu bheil mi air na h-ainmean atharrachadh airson daoine a dh矛on!)

听听听听听听听听听听听 鈥楧onald Mackenzie,鈥 thuirt mi.

听听听听听听听听听听听 鈥榃as that Donald MacHenry?鈥 thuirt an guth. 鈥業f no, say 鈥淐ancel鈥.鈥

听听听听听听听听听听听 鈥楥ancel!鈥 thuirt mi.

听听听听听听听听听听听 鈥楶utting you through to Donald MacHenry.鈥

听听听听听听听听听听听 鈥楥han eil mi ga iarraidh!鈥 dh鈥櫭╥gh mi. Ach bha mi a鈥 bruidhinn ris an iarmailt.

听听听听听听听听听听听 Dh鈥檉h貌n mi a-rithist. An turas seo, thuirt mi 鈥楧貌mhnall MacCoinnich鈥.

听听听听听听听听听听听 鈥榃as that Tommy Picolli? If no, say 鈥淐ancel鈥.鈥

听听听听听听听听听听听 鈥楥ancel!鈥

听听听听听听听听听听听 鈥楶utting you through to Tommy Picolli.鈥

Bha 鈥榗uthach a鈥 f貌n鈥 a鈥 tighinn orm. Agus bha e math do Mhgr Picolli gun do chuir mi am f貌n s矛os aig a鈥 cheann agamsa mus do thog e am fear aig a鈥 cheann aigesan! Latha math 鈥 agus s矛theil 鈥 dhuibh uile!

Faclan na Litreach

Faclan na Litreach: nach maireann: deceased; 蝉别貌尘补谤-苍补颈诲丑别补肠丑诲: newsroom; 补苍-肠貌尘丑苍补颈诲丑: always; siuthad: go on; ughdarras poblach: a public authority; 苍别补肠丑-蹿脿颈濒迟别补肠丑补颈诲丑: receptionist.

Abairtean na Litreach

Abairtean na Litreach: An robh cuthach an rathaid a-riamh oirbh?: have you ever suffered from road rage?; far a bheil mise a鈥 fuireach air a鈥 Gh脿idhealtachd: where I live in the Highlands; bidh na rathaidean cumhang againn air an tachdadh le carabhanaichean: our narrow roads get choked by caravans; coma mu thrafaig: indifferent to traffic; le, can, tuil no maoim-sl猫ibhe no tubaist: by, say, a flood or landslide or accident; bha fealla-dh脿 a鈥 dol eadarainn: we had a bit of a joke; tha aithrisean ann de chaoraich: there are reports of sheep; air an rathad eadar an t-Ath Leathann agus Armadal: on the road between Broadford and Armadale; bha mi ag obair air gu cruaidh: I was pressurizing him; mar an ceudna, t猫ile: as before, another one; thoir rabhadh mu na caoraich: give a warning about the sheep; bu ch貌ir do dhr脿ibhearan a bhith air am faiceall: drivers should take care; an d脿 chuid ciontach agus toilichte: both guilty and pleased; feumaidh mi aideachadh gun do dh鈥檉huiling mi cuthach a鈥 f貌n: I must admit that I suffered phone rage; tha e aithnichte aig na h-e貌laichean-inntinn: it is recognized by [the] pyschologists; c貌 bha an urra ris a鈥 Gh脿idhlig anns a鈥 bhuidhinn: who was responsible for Gaelic in the body; thill a鈥 chiad ghuth: the first voice returned; dh鈥檌arr i orm an duine a bha mi a鈥 sireadh ainmeachadh: she asked me to name the person I was looking for; bhon 霉ine a dh鈥檉halbh: from past times; airson daoine a dh矛on: to protect people; a鈥 bruidhinn ris an iarmailt: speaking to the ether; mus do thog e am fear aig a鈥 cheann aigesan: before he lifted the [phone] at his end.

Puing-ch脿nain na Litreach

Puing-ch脿nain na Litreach: a bhios nan laighe air an rathad: that lie on the road. When something is in a state of lying or standing (rather than moving towards a lying or standing position) we use a dative form with the possessive article ie 鈥榠n their lying鈥 or 鈥榠n his standing鈥 (na sheasamh). Here are some examples: tha mi nam (na mo) sheasamh 鈥業鈥檓 [in my] standing鈥; bha i na seasamh 鈥榮he was [in her] lying鈥; tha iad nan seasamh 鈥榯hey are [in their]standing鈥; tha thu nad laighe 鈥榶ou are [in your] lying鈥, 鈥榯ha sibh nur laighe 鈥榶ou are [in your] lying鈥; tha iad nan laighe 鈥榯hey are [in their] lying鈥.

Gn脿thas-cainnt na Litreach

Gn脿thas-cainnt na Litreach: Gun luaidh air na caoraich: Not to mention the sheep.

Broadcasts

  • Sun 6 Mar 2016 22:31
  • Wed 9 Mar 2016 23:00

Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic

Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)

All letters

Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here

Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh

Letter To Gaelic Learners

Podcast