Main content
Sorry, this episode is not currently available

Na bha tachairt sa Chiad Chogadh ceud bliadhna an ama seo. Le Gilleasbuig MacDh貌mhnaill. Events from the last three weeks 100 years ago in the First World War.

Aig toiseach a' Ch猫itein 1916, mar a tha Gilleasbuig MacDh貌mhnaill ag innse dhuinn, bha c貌mhraidhean a' leantainn eadar riaghaltasan Bhreatainn sna Frainge mu aonta gus sgaradh a thoirt air Asia Minor 脿s d猫idh a' Chogaidh. B' iad Mark Sykes agus Francois Georges Picot an dithis a bha os cionn nan c貌mhraidhean agus a thug an t-ainm 'Sykes-Picot' dhan aonta a dh'猫irich 脿sta. Fon aonta a chaidh a chumail d矛omhair aig an 脿m, bhiodh a' mh貌r-chuid dheth na t矛rean Arabach air an roinn eadar Breatainn agus an Fhraing aig deireadh a' chogaidh.

Air an 10mh den Ch猫itean chaidh ainm na Gearmailt a chur ri aonta eile ann am Berlin, aonta co-cheangailte ri bhith a' cur pr矛osanaich cogaidh a dh'obair. Thigeadh ainm Bhreatainn a chur ris an aonta seo ro dheireadh na m矛os cuideachd.

Air an 13mh den Ch猫itean 1916 chaidh aonta a ruighinn ann an Lunnainn gus pr矛osanaich cogaidh a bh'air an le貌n no a bha tinn a ghluasad dhan Eilbheis. Fon a' sgeama seo bhiodh pr矛osanaich Breatannach sa Ghearmailt agus pr矛osanaich Gearmailteach ann am Breatann air an gluasad dhan Eilbheis, a bha air fuireach a-mach 脿s a' Chogadh.

Air an 16mh den Ch猫itean 1916 chaidh seirbhis do-sheachanta 'Conscription' a leudachadh gu bhith a' togail fir ph貌sta airson seirbheis airm cuideachd. Bha sin a' f脿gail gainne aig an taigh a thaobh na dhe脿nadh obair anns na factaraidhean airm agus air an tuath, mar a bha an Ross-shire Journal air an 19mh den Ch猫itean ag aithris. Bha iomradh cuideachd san aon iris ag aithris gur gann gun robh duine a bha comasach air sabaid air fh脿gail ann am m貌ran de na bailtean ann a Le貌dhas, rud a choisinn urram bhon R矛gh.

Air deireadh sheachdain an 21mh agus an 22mh den Ch猫itean 1916 bha t貌rr sna p脿ipearan-naidheachd ionadail mu ghaisgeachd Iosag Mac脤omhair, Isaac a' Phoilis 脿 Siabost an Le貌dhas, a chaidh a dhroch le貌n a' cur a bheatha fh猫in an cunnart a' feuchainn ri saighdear eile a sh脿bhaladh. Thachair tubaist Iosaig aig campa tre脿naidh faisg air Leeds far an robh e ag ionnsachadh dha na saighdearan mar a thilgeadh iad bomaichean agus a' dol air falach sna trainnsichean mus spreadhadh iad air taobh a-staigh c貌ig diogan. Tha a' Highland News a' togail na sge貌il.

30 minutes

Last on

Sun 5 Jun 2016 13:00

Broadcasts

  • Mon 30 May 2016 12:00
  • Mon 30 May 2016 22:00
  • Sun 5 Jun 2016 13:00