大象传媒

Air an 10mh den Iuchair 1916 r脿inig am b脿t-aigeil 'Deutchschland' Norfolk air a slighe 脿 Ameireagaidh air ais gu Bremen. B' e seo a' chiad bh脿t-aigeil marsanta a bh' aig na Gearmailtich agus chaidh a dealbh a dh'aona ghnothaich airson faighinn timcheall air a' bhacadh a bha Cabhlach R矛oghail Bhreatainn air a chur an s脿s gus stad a chur air soitheachan Gearmailteach. Air b貌rd an 'Deutschland' bha 750 tunna de stuthan dath agus ceimigeach a thuilleadh air litrichean is a leithid. Bha aithrisean ann cuideachd gun robh 貌r air b貌rd agus litir bhon a' Khaiser chun a' cheann-suidhe Woodrow Wilson. Cluinnidh sinn bho Ghilleasbuig MacDh貌mhnaill d猫 dha-r矛ribh a bh' air b貌rd agus sgeulachd annasach mun sgiobair.

Cuideachd cluinnidh sinn bho Niall MacLe貌id 脿 Col an Le貌dhas a bh' aig Bl脿r an Somme agus a theab a bhith air a thiodhlacadh be貌 nuair a thuit trainnse air a mhuin nuair a bhuail slige i.

Air an 16mh den Iuchair 1916 th貌isich am batal airson Coille Delville no Bois d'Elville aig an Somme. Mar ph脿irt dhen iomairt airson smachd fhaighinn air Bazentin Ridge bha commandair nam feachdan Co-ch貌mhraigeach, an Seanaral D霉ghlas Haig, airson p矛os coille a ghabhail thairis eadar Delville agus Bazentin le Petit.

Bha an iomairt soirbheachail ach cha b' ann gun phr矛s. B' e seo a' chiad thuras a bha feachdan bho Afraga a Deas air sabaid air a' Western Front agus, c貌mhla ris an Naoitheamh Roinn Albannaich, dh'fhuilingeadh iad gu m貌r sna l脿ithean 's na seachdainean a bha ri thighinn. Tha aithris air na thachair againn.

Aig an taigh, le geamhradh eile air f脿ire, bha sanasan a nochdadh sna p脿ipearan naidheachd ag iarraidh barrachd aodach a bh' air fhighe, gus tomhas de bhl脿ths is cofhartachd a chumail ris na saighdearan sna m矛osan fuara, geamhraidh a bha romhpa. Bha cuideachd uiread de dhroch amharas air coigrich a' gluasad timcheall na d霉thcha 's gun deach bacadh a chur daoine bho bhith a' siubhal chun na G脿idhealtachd. Gu dearbh mar a chaidh a shanas anns an Ross-shire Journal bha na h-霉ghdarrasan a st猫idheachadh sg矛re airm 霉r mu thuath.

Air a 27mh den Iuchair 1916 chaidh oifigear Breatannach a chur gu b脿s sa Bheilg 脿s d猫idh c霉irt airm Gearmailteach. B' e seo an sgiobair Te脿rlach Fryatt a bha os cionn na b脿ta-sm霉ide, Brussels. B' e soitheach marsanta a bh' anns a' Bhrussels agus d脿 uair san t-seachdain bha i a' se貌ladh eadar Harwich ann an Sasainn agus an 脪laind. Air t猫 de na bh貌idesan chaidh stad a chur oirre le b脿t'-aigeil agus chaidh Fryatt agus an criutha aige a thoirt gu campa pr矛osain Ruhleben air taobh a-muigh Berlin. Cluinnish sinn mar a thachair.

Ann an 脤le, bha naidheachdan b脿is tri霉ir a bhuineadh dhan eilean a bh' ann a R猫iseamad Earra-Ghaidheal is Shutharlann, eadar an 26mh agus an 27mh den Iuchair 1916. Buille mh貌r do dh'eilean beag ann an 霉ine ghoirid.