大象传媒

Air a' 24mh den L霉nastal 1916 bh脿thadh dithis she貌ladair 脿 Le貌dhas nuair a chaidh am b脿ta-cogaidh HMAB Duke of Albany a chur fodha le U-boat Ghearmailteach a-mach o Inbhir 脵ige an Ceann-a-Tuath Alba. B' iad Iain D貌mhnallach 脿 Circeabost, Be脿rnaraigh Le貌dhais, agus D貌mhnall MacAmhlaigh 脿 Liunndail ann an sg矛r' 脵ig.
Chaidh tri霉ir bhr脿ithrean 脿s an teaghlach aig D貌mhnall MacAmhlaigh - D貌mhnall fh猫in, Iain agus Aonghas - a mharbhadh anns a' Chogadh. Rinn Aonghas MacAoidh 脿 Cri霉labhaig b脿rdachd dhan athair, Tormod B脿n MacAmhlaigh agus cluinnidh sin earrann dheth sa phr貌gram.

Cuideachd gheibh sinn a-mach carson a chaidh Crois a' Mh矛lidh, am Military Cross, a bhuileachadh air Aonghas MacIllEathain 脿 Creag Ghoraidh ann am Beinn na Fadhla aidg deireadh an L霉nastail 1916.

Bha Bl脿r an Somme, a th貌isich aig toiseach an Iuchair, fhathast a' leantainn, leis an t-sabaid a bu chruaidhe aig an 脿m seo aig Coille Bois de Fourcaux, no 'High Wood' mar a bh' aig na Breatannaich oirre. Bha sabaid air a bhith dol airson greis san sg矛re seo timcheall air coilltean eile leithid Mametz agus Delville.
Bha f矛or dhroch sh矛de ann a bha f脿gail nan trainnsichean l脿n uisge agus na rathaidean nam poll. A dh'aindeoin sin, thug Arm Breatainn ionnsaigh air taobh sear na Coille 脌rd air oidhche 27mh den L霉nastal 1916 a' gluasad air adhart astar goirid air an ath latha.

Agus , mar a tha Gilleasbuig MAcDh貌mhnail ag innse, air oidhche an 30mh, th貌isich a' bhuidheann, Ethniki Amyna, ar-a-mach an aghaidh riaghladh R矛gh na Gr猫ige ann an Salonika: bha seo an ainm a' Phr矛omhaire Venezelos, ged nach robh e fh猫in an l脿thair.

Tha sinn cuideachd a' cluinntinn earann 脿 comhradh a rinn Fred MacAmhlaigh ri D貌mhnall Ruadh Chor霉na, Uibhist a Tuath ann a 1962 ag innse mar a chaidh a le貌n air an Somme. Nuair a bha e 17, chaidh e dhan Mhailisidh agus bha e ann an R猫iseamaid nan Camshronach. Mar a thuirt D貌mhnall, "Oh, chaidh mo le貌n gu dona. Oidhche uabhasach ann, le uisge 's le gaoth 's le dorchadas, agus bombardments eagalach ag obair air gach taobh." Cluinnidh sinn an tuilleadh dhen ch貌mhradh sa phr貌gram c貌mhla ri Gilleasbuig MacDh貌mhnaill.