Main content
Sorry, this episode is not currently available

Na bha tachairt sa Chiad Chogadh ceud bliadhna an ama seo. Le Gilleasbuig MacDh貌mhnaill. Omnibus edition of Seachdain sa Chogadh, which looks back on the events of WW1.

Air an 11mh den t-Samhain 1916 th脿inig am bl脿r airson an talamh 脿rd os cionn Abhainn Ancre air an Somme gu ceann. Bha am batal seo air a bhith a' dol bhon chiad latha dhen D脿mhair agus bha droch sh矛de air m脿ill agus cruadal uabhasach adhbhrachadh dha na feachdan Breatannach agus Can猫idianach. Ach air an 11mh chaidh aca air adhartas a dh猫anamh a leigeadh leotha putadh air adhart leis an dara p脿irt de Bhl脿r an Ancre d脿 latha 脿s d猫idh sin.

Air an 13mh den t-Samhain th貌isich Bl脿r an Ancre, an t-sabaid mh貌r mu dheireadh dhen bhliadhna air an Somme. Aig cuid, leithid an 51mh Roinn Gh脿idhealach b' e Batal Beaumont Hamel a bh' aca air, oir b' e sin a' chiad bhaile air an tug na feachdan Breatannach ionnsaigh air an 13mh. Gu dearbh chaidh caismeachd p矛oba, 'The Taking of Beaumont Hamel', a sgr矛obhadh leis a' ph矛obaire Iain MacIllFhialain 脿 D霉n Omhain mar chuimhne air an ionnsaigh.

Cluinnidh sinn caismeachd Iain agus iomradh air cuid de na chailleadh aig Gilleasbuig MacDh貌mhnaill.

Air an ochdamh san naoitheamh latha deug dhen t-Samhain 1916 chunnacas na h-ionnsaighean mu dheireadh aig Batail Ancre agus an Somme. Bha sneachd is flin a' ciallachadh gun robh e gu math duilich dha na feachdan Co-ch貌mhraigeach an t-adhartas a bha iad ag iarraidh a dhe脿namh. Cluinnidh sinn mar a chaidh bailtean Beaumont Hamel agus Beaucourt an gabhail thairis gun teagamh ach nach do chuir iad l脿mh air Serre neo air an taobh a tuath dhen loidhne Ghearmailteach. Cha robh an t-s矛de na chuideachadh oir bha am poll 's an cl脿bair a' cuideachadh an luchd-d矛on, a' ciallachadh nach b'urrainn dha na feachdan Co-ch貌mhraigeach tancaichean a chleachdadh agus a' de脿namh conaltradh f矛or dhuilich cuideachd.

Cluinnidh sinn cuideachd mu dhuais a fhuair D貌mhnall Macle貌id 脿s an Rubha a Le貌dhas airson b脿t'-aigeil Gearmailteach a chuir fodha agus aithris anns an Ross-shire Journal a bha a' de脿namh m矛neachadh air an 脿ireamh shoithichean a bha iomairt b脿t'-aigeil nan Gearmailteach air a chur fodha.

Rugadh Uilleam Labhraidh do theaghlach a bha ag obair anns na cuaraidhean sgl猫ata ann am Baile Chaolais agus dh'ionnsaich e na ciad phuirt aige air a' ph矛ob bho athair, Eoghainn Th貌mais Uilleim. Ann an 1910 b' e Uilleam Labhraidh an dara p矛obaire riamh a ghl猫idh na buinn 貌ir san 脪ban agus an Inbhir Nis air an aon latha. Ceithir bliadhna 脿s d猫idh sin ghabh e thairis bho She貌ras Ross mar Mh脿idsear na P矛oba air an ochdamh bat脿ilian de R猫iseamaid Earra-Gh脿idheal agus Shutharlann. Ach dh'fh脿s e bochd sna trainnsichean san Fhraing agus dh'猫ug e ann an ospadal an Oxford air an 28mh den t-Samhain 1916.

30 minutes

Last on

Sun 11 Dec 2016 13:00

Broadcasts

  • Mon 5 Dec 2016 12:00
  • Mon 5 Dec 2016 22:00
  • Sun 11 Dec 2016 13:00