![](https://ichef.bbci.co.uk/images/ic/640x360/p0hydr10.jpg)
30/06/2006
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 365
Duration: 05:26
Litir 365: Sabaid Mh貌r Inbhir 脵ige
Thathar ag r脿dh gum b鈥 e am batail mu dheireadh eadar G脿idheil is Goill ann an Alba 鈥淪abaid Mh貌r Inbhir 脵ige鈥 ann an ochd ceud deug, caogad 鈥檚 a naoi (1859). 鈥橲 e gnothach uabhasach a bh鈥 ann 脿s nach bi G脿idheal no Gall moiteil an-diugh. Th貌isich e le ubhal 鈥 no, a r猫ir cuid, orainsear. Agus chr矛ochnaich e le aimhreit mh貌r air sr脿idean Inbhir 脵ige.
Bha na m矛ltean de Gh脿idheil ann an Inbhir 脵ige airson an iasgaich. 鈥橲 ann 脿 Le貌dhas a bha m貌ran aca. Air an t-seachdamh latha fichead dhen L霉nastal 鈥 鈥檚 e Disathairne a bh鈥 ann 鈥 th貌isich sabaid air an 脿rd-shr脿id eadar dithis bhalach. 鈥橲 ann mu dheidhinn ubhal 鈥 no orainsear 鈥 a bha an t-sabaid. B鈥 iad an dithis gille 脿 Inbhir 脵ige agus fear Calum MacLe貌id 脿 Bail鈥 Ailein ann an Le貌dhas. Bha Calum ceithir bliadhn鈥 deug a dh鈥檃ois.
Bha gu le貌r a-muigh air an t-sr脿id agus sgaoil an t-sabaid mar fhalaisg sa mh貌intich. Taobh a-staigh d脿 mhionaid bha na ceudan air a dhol an amhaichean a ch猫ile. Th脿inig na poilis agus dh鈥檉heuch iad ri eileanach a chur an gr猫im a bhathar a鈥 coireachadh airson na h-aimhreit. Ach cha leigeadh a charaidean leis na poilis a thoirt air falbh. Mu dheireadh fhuair na poilis taic bho chuid de mhuinntir an 脿ite, agus chaidh aca air an duine a thoirt gu st猫isean nam poileas.
Chuairtich na h-eileanaich an togalach. Bha iad a鈥 toirt rabhadh seachad gun toireadh iad fh猫in an duine a-mach mura biodh e air a leigeil ma sgaoil. Bha na poilis dhen bheachd gum b鈥 e fear 脿 Ce貌s ann an Le貌dhas, Raibeart D貌mhnallach, an ceannard aca. Th脿inig iad a-mach agus tharraing iad Raibeart a-steach don togalach. A r猫ir aithris, chaidh a chuid aodaich a reubadh dheth anns an 霉praid.
Dh鈥檉h脿s a鈥 mh矛-rian na bu mhiosa. Thuirt an sluagh gun leagadh iad an togalach gu l脿r mura leigeadh na poilis na h-eileanaich ma sgaoil. Bha mu dh脿 mh矛le gu leth duine an l脿thair, ach bha d矛reach mu cheud a鈥 gabhail p脿irt san aimhreit.
Bha feadhainn a鈥 sadail chlachan. Chaidh trithead uinneag a bhriseadh ann an Talla a鈥 Bhaile agus bha feadhainn a鈥 toirt ionnsaigh air daoine eile a bha d矛reach a鈥 coimhead a鈥 ghnothaich. Chaidh oidhirp a dh猫anamh, ann an G脿idhlig is Beurla, fearg an t-sluaigh a mh霉chadh, ach cha do dh鈥檕braich e.
Cha robh an t-脌rd-chonstabal air a bhith d矛omhain, ge-t脿. Bha e air fios a chur don t-soitheach d矛on-iasgaich, am Princess Royal, a bha anns an sg矛re. Bha e cuideachd air a bhith a鈥 cl脿radh cuid de dh鈥檉hir an 脿ite mar chonstabalan s貌nraichte.
Bha dragh air na h-霉ghdarrasan cuideachd mu choinneamh-霉rnaigh a bha a鈥 gabhail 脿ite faisg air l脿imh, anns an robh m矛le gu leth duine 鈥 a鈥 chuid a bu mhotha aca nan聽G脿idheil. Chaidh brath a chur don mhinistear, Mgr MacAoidh 脿 D霉thaich MhicAoidh, iarraidh air a鈥 choitheanal aige dhol d矛reach dhachaigh 脿s d猫idh l脿imh. Rinn e sin, agus chaidh a鈥 chuid a bu mhotha de na daoine dhachaigh gun d脿il. Rinn Mgr MacAoidh fh猫in air l脿rach na h-aimhreit agus bhruidhinn e ris an t-sluagh airson fichead mionaid, ag iarraidh orra sgaoileadh, ach cha do ghabh iad a chomhairle.
An uair sin leugh an Siorram Achd na h-Aimhreit. Agus ch矛 sinn d猫 thachair an ath-sheachdain.
Faclan na Litreach
Abairtean na Litreach
Puing-ch脿nain na Litreach
Gn脿ths-cainnt na Litreach
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.