![](https://ichef.bbci.co.uk/images/ic/640x360/p0hydr10.jpg)
10/06/2005
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 310
Duration: 05:49
Litir 310: Cha mhist鈥 a鈥 ghealach na coin a bhith comhartaich rithe
An t-seachdain sa chaidh, bha mi ag innse dhuibh mu choin a bhith a鈥 d猫anamh donnal 鈥 uaireannan ris a鈥 ghealaich, nuair a tha a鈥 ghealach l脿n. Uill, tha sin f矛or, ach uaireannan bidh coin a鈥 comhartaich ris a鈥 ghealaich cuideachd.
Tha seanfhacal againn a tha a鈥 buntainn air sin: Cha mhist鈥 a鈥 ghealach na coin a bhith [a鈥橾 comhartaich rithe. Cha mhist鈥 a鈥 ghealach na coin a bhith comhartaich rithe. Tha sin a鈥 ciallachadh nach d猫an e cron sam bith air a鈥 ghealaich gu bheil coin a鈥 comhartaich rithe.
Bha mi ag innse dhuibh mun leabhar 霉r aig Raghnall MacIlleDhuibh 鈥 The Gaelic Otherworld 鈥 a tha st猫idhichte air d脿 sheann leabhar le Iain MacGriogair Caimbeul. Chruinnich an Caimbeulach beul-aithris, am measg eile, a bha co-cheangailte ris an droch-sh霉il.
Nam fasadh p脿iste tinn, gun fhios carson, chuireadh a ph脿rantan a dh鈥檌arraidh cailleach ghlic. Chuireadh a鈥 chailleach uisge glan ann am bobhla, agus chuireadh i crotag, sin bonn-airgid leth-thastain, anns a鈥 bhobhla. Bhiodh i gu sgiobalta a鈥 cur a鈥 bhobhla bun-os-cionn. Nan leanadh am bonn-airgid ri bonn a鈥 bhobhla, bhiodh sin a鈥 ciallachadh gu robh am p脿iste air a chronachadh leis an droch-sh霉il.
An uair sin d猫 thachradh? Uill, seo mar a mh矛nich fear 脿 Tiriodh an gnothach. 鈥淣uair a bha mi nam bhalach,鈥 thuirt e, 鈥渃haidh mi gu taigh n脿baidh鈥 Bha p脿iste anns an taigh a bha uabhasach tinn. Thug cailleach bobhla a bha leth-l脿n de dh鈥檜isge, chuir i air a gl霉in e, agus th貌isich i air dranndan a dh猫anamh os a chionn鈥 An d猫idh greis, th貌isich a鈥 chailleach air m猫aranaich agus chan fhaca mi a leithid de mh猫aranaich a-riamh. Rinn i m猫aran an d猫idh m猫aran gus an robh mi a鈥 smaoineachadh gu robh i a鈥 dol a bh脿sachadh. Bhogadh sp貌gan a鈥 chait anns a鈥 bhobhla, agus sn脿ithlean dearg鈥 an d猫idh dha a bhith air a bhogadh anns an uisge cuideachd 鈥 bha [an sn脿ithlean] air a chur timcheall amhaich a鈥 ph脿iste.鈥
Tha an Caimbeulach ag innse dhuinn rudeigin inntinneach mu dheidhinn an uisge a bha anns a鈥 bhobhla. Sgr矛obh e gur e 鈥渦isge casan an t-sealgair鈥 a dh鈥檉heumadh a bhith ann. Uisge casan an t-sealgair. Mar bu trice, b鈥 e cat an sealgair a b鈥 fhasa air am faigheadh na daoine gr猫im.
鈥橲 e an 鈥渄ranndan鈥 a chuala am balach a鈥 gheas. Bha a鈥 chailleach a鈥 cur an uisge agus an sn脿ithlean fo gheas. Ach carson a bha a鈥 chailleach a鈥 m猫aranaich? Uill, a r猫ir choltais, bha sin a鈥 tachairt nuair a bha tinneas, a bh鈥 air a鈥 ph脿iste, a鈥 falbh 脿s.
Cha robh an tinneas d矛reach a鈥 sgapadh don iarmailt, ge-t脿. Bha e a鈥 dol thairis don chaillich. Is bha an tinneas a鈥 toirt air a鈥 chaillich m猫aranan m貌ra a dh猫anamh.
Tha mi an d貌chas nach eil sibh fh猫in a鈥 m猫aranaich an-dr脿sta. Ma tha, chan eil e a鈥 ciallachadh gu bheil tinneas oirbh. 鈥橲 e d矛reach gu bheil mi air a bhith a鈥 bruidhinn ro fhada. Sguiridh mi a-nise! Beannachd leibh.
Faclan na seachdaine
Abairtean na seachdaine
Puing-ch脿nain na seachdaine
Seanfhacal na seachdaine
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.