![](https://ichef.bbci.co.uk/images/ic/640x360/p0hydr10.jpg)
25/06/2004
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 260
Duration: 05:16
Litir 260: Naochadair Chlach na C霉dainn
Thar nan seachdainean a dh鈥檉halbh, bha sinn a鈥 toirt s霉il air earrannan de dh鈥檈achdraidh Inbhir Nis, mar a chaidh an aithris le 鈥淣aochadair Chlach na C霉dainn鈥, Iain MacIlleathain. Bheir mi an sreath gu cr矛ch an-diugh le naidheachd air buidseachd.
Bha d脿 che脿rnaidh ann an Inbhir Nis a bha ainmeil airson buidseachd ri linn seanmhair an naochadair. Bhiodh sin, chanainn, aig toiseach an ochdamh linn deug. B鈥 iad d脿 ghleann 鈥 am fear far a bheil Allt a鈥 Mhuilinn a鈥 sruthadh, faisg air Acadamaidh Allt a鈥 Mhuilinn, agus an ath-ghleann gu sear air sin, far am b鈥 脿bhaist an t-Allt Muineach a bhith ann. Tha an t-allt sin ann am p矛oban fon talamh an-diugh. Agus chan eil sgeul nas m貌 air na bothain anns an robh na bana-bhuidsich a鈥 fuireach.
L脿 a bha seo bha buidheann de chloinn a鈥 cluich ann an Allt a鈥 Mhuilinn nuair a chunnaic iad corp cr猫adha. 鈥橲 e sin iomhaigh de chuideigin, air a dh猫anamh le cr猫adh, anns am biodh bana-bhuidseach a鈥 cur pr矛nichean. Bhiodh na pr矛nichean a鈥 riochdachadh mhallachdan a rinn a鈥 bhana-bhuidseach air an duine agus, mar a chr矛onadh an corp anns an allt, 鈥檚 ann a dh鈥檉h脿sadh an duine a bha fo gheasaibh lag is tinn. Mu dheireadh gheibheadh e b脿s.
Thug a鈥 chlann an corp, no am bodachan mar a ghabhas Iain MacIlleathain air, a-mach 脿s an allt, agus thuirt t猫 dhiubh gum faca i a seanmhair, Creibh Mh貌r, a鈥 d猫anamh a leithid. Sgaoil an naidheachd sin am measg muinntir a鈥 bhaile, agus cha b鈥 fhada gus an robh na h-霉ghdarrasan a鈥 tadhal air Creibh Mh貌r. Chuir iad an cr脿dh i gus am faigheadh iad aideachadh bhuaipe gu robh i an s脿s ann am buidseachd.
Bha Creibh Mh貌r treun, ge-t脿, agus cha do dh鈥檃idich i an eucoir. Ach fhuair na h-霉ghdarrasan aideachadh bho a piuthar. Dh鈥檃idich ise gu robh an corp a鈥 riochdachadh fear de dh鈥檜aislean a鈥 bhaile 鈥 Mac She貌rsa 脿 C脿isteal St矛ll. Fhuair an dithis pheathraichean binn b脿is.
B鈥 e teine an d貌igh a bh鈥 ann aig an 脿m ud airson bana-bhuidseach a chur gu b脿s. Thog na h-霉ghdarrasan c脿rn m貌r fiodha air Tom nan Ceann 鈥 cnoc faisg air togalach a鈥 BhBC 鈥 dhuibhse a tha e貌lach air Inbhir Nis. Chaidh Creibh air an teine an toiseach agus, a r猫ir beul-aithris, ged nach eil an naochadair ag aithris seo, chaidh cuideigin ga h-ionnsaigh le soitheach uisge. Ach nuair a chaidh a chur ann an cuimhne an duine gur e bana-bhuidseach a bh鈥 ann an Creibh, dh貌irt e an t-uisge a-mach. Rinn Creibh mallachd. 鈥淣an robh mi air balgam dhen uisge sin a ghabhail,鈥 thuirt i, 鈥渂ha mi air boglach a dh猫anamh de dh鈥橧nbhir Nis.鈥
Ach air ais gu aithris an naochadair. Nuair a chunnaic piuthar Creibh nach robh dol-脿s aice, thuirt i, 鈥淯ill, uill, nan robh fios air a bhith agam gun tigeadh e gu seo, bhiodh m貌ran, a chuireas cle貌cannan sg脿rlaid orra, an seo an-diugh.鈥 Bha i a鈥 ciallachadh gum biodh cuid de mhnathan uasal Inbhir Nis a鈥 c猫ilidh oirre, agus iad a鈥 sireadh deagh fhortan tro bhuidseachd.
Thuirt i nach cuireadh Mac She貌rsa sam bith a ch矛r tro fhalt liath ann an Dreigidh tuilleadh. Agus, a r猫ir beul-aithris, thuit Se貌ras Mac She貌rsa 脿 Caisteal St矛ll far eich ann an seachd ceud deug, ceathrad 鈥檚 a h-ochd (1748) aig ceann an iar gleann an Uillt Mhuinich, sg矛re nam bana-bhuidseach. B鈥 e Mac She貌rsa Iar-shiorram Siorrachd Inbhir Nis, agus bha e ainmeil airson a bhith ag iomairt an aghaidh buidseachd. Chaochail e far an do thuit e, ged nach eilear ag aithris co-dhi霉 bha falt liath air a cheann gus nach robh.
Faclan na seachdaine
Abairtean na seachdaine
Puing-ghr脿mair na seachdaine
骋苍脿迟丑蝉-肠补颈苍苍迟
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.