![](https://ichef.bbci.co.uk/images/ic/640x360/p0hydr10.jpg)
19/09/2003
A letter for Gaelic learners with Roddy MacLean.
Clip
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh 220
Duration: 05:05
Litir 220: Loch Shubhairne
As t-samhradh, chaidh mi a champachadh air cladach Loch Shubhairne, eadar Gleann Eilg agus Malaig air taobh an iar na Gaidhealtachd. Gu deas air an loch, tha Cn貌ideart, rubha m貌r beanntach anns a bheil gl猫 bheag de shluagh. Chaidh mi ann c貌mhla ris an teaghlach agam, agus teaghlach eile, ann am b脿ta, oir cha mh貌r gu bheil rathad anns an sg矛re, agus chosgadh e 霉ine mh貌r coiseachd a-steach.
Dh鈥檉huirich sinn beagan l脿ithean ann an teantaichean l脿imh ris a鈥 chladach. Bha 脿iteachan fada os cionn a鈥 chladaich a bha c貌mhnard, ach cha robh iad math airson campachadh. Bha cus rainich agus cus fasgaidh annta. Bha sinn airson a bhith ann an 脿ite fosgailte, far am biodh a鈥 ghaoth ann, gus nach biodh a鈥 mheanbh-chuileag a鈥 cur cus dragh oirnn. As t-samhradh air taobh an iar na Gaidhealtachd, bidh a鈥 mheanbh-chuileag dona. Tha sin cho cinnteach ri 鈥 uill, cho cinnteach ri tr脿ghadh is l矛onadh na mara.
A bheil sibh e貌lach air na faclan sin? Tr脿ghadh, the ebbing of the tide, l矛onadh, the flowing or filling of the tide. Co-dhi霉, bha ar teantaichean faisg air an ti霉rr. 鈥橲 e sin an loighne aig ceann shuas cladaich far a bheil feamainn, a chaidh a ghiulain ann leis an t矛de-mhara. An ti霉rr.
Mar a bhios fios agaibh, chan eil an t矛de-mhara a鈥 ruigsinn an aon 脿ite air a鈥 chladach fad na bliadhna. Bidh a h-脿irde ag atharrachadh bho l脿 gu l脿, bho sheachdain gu seachdain is bho r脿ith gu r脿ith. Aig 脿mannan, chan eil astar m貌r ann eadar 矛re an l脿in agus 矛re na traghad. Bidh l脿n 矛osal ann, agus tr脿igh bheag. Aig an 脿m sin, canar contraigh ris. Bidh cuid ag r脿dh conntraigh. Ann am Beurla canaidh daoine neap tide.
Ach, aig 脿mannan eile, tha astar m貌r ann eatarra. Ruigidh an l脿n 矛re 脿rd air a鈥 chladach, agus bidh tr脿igh mh貌r mh貌r ann cuideachd. Canaidh sinn reothart ris an t矛de-mhara sin. Ann am Beurla 鈥檚 e spring tide. Uill, tha fios agaibh d猫 tha mi a鈥 dol a r脿dh a-nise, nach eil? Bha sinne air a dhol a Chn貌ideart, a鈥 campachadh aig ceann shuas a鈥 chladaich, aig 脿m an reothairt.
Nuair a r脿inig sinn an t-脿ite-campachaidh anns a鈥 bh脿ta air an fheasgar, bha a鈥 mhuir a鈥 l矛onadh ach bha tr脿igh mh貌r ann fhathast. Chuir sinn na teantaichean suas os cionn an ti霉rr. Th脿inig a鈥 mhuir suas an cladach thairis air clachan a bh鈥 air an teasachadh leis a鈥 ghr猫in, agus chaidh sinn a shn脿mh. Cha robh a鈥 mhuir bl脿th ach cha robh i cianail fuar na bu mh貌.
Nuair a th脿inig e gu uair an l脿in, sheas sinn is choimhead sinn air an t-s脿l airson d猫anamh cinnteach nach ruigeadh e na teantaichean. Cha do r脿inig, ach cha robh e fad鈥 air falbh. Agus bha sin na rabhadh dhuinn, ged nach do ghabh sinn s霉im gu le貌r dheth. Agus air feasgar an l脿rna-mh脿ireach, bha l脿n f矛or 脿rd ann 鈥 na b鈥 脿irde nan oidhche roimhe. Agus, aig uair an l脿in, bha na h-inbhich, mi-fh矛n nam measg, ann an teanta mh貌r, a鈥 gabhail fois.
Chuala sinn mo nighean ag 猫igheachd. 鈥淣a teantaichean!鈥 Chaidh sinn a-mach. Bha an s脿l cha mh貌r aig doras na t猫 a b鈥 fhaisge air a鈥 chladach. Cha b鈥 e ruith ach leum ga h-ionnsaigh airson na cnagan a thoirt a-mach agus an teant鈥 a ghluasad! Gu fortanach, bha l脿rach na b鈥 脿irde ann dhi faisg air l脿imh. Cha robh againn ri a cur suas am measg na rainich oir bha na milleanan de mheanbh-chuileagan ann a sin, a鈥 feitheamh airson cothrom blasad fhaighinn de ar cuid fala!
Faclan na seachdaine
Abairtean na seachdaine
Puing-ghr脿mair na seachdaine
Gn脿ths-cainnt na seachdaine
Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic
Tha Litir do Luchd-ionnsachaidh air LearnGaelic (le PDFs)
All letters
Tha na litrichean uile an seo / The letters are available here
Podcast: Litir do Luchd-ionnsachaidh
Letter To Gaelic Learners
Podcast
-
Litir do Luchd-ionnsachaidh
Litrichean Gaidhlig do luchd-ionnsachaidh. Gaelic letters for students of the language.