Main content
Sorry, this episode is not currently available

A review of the week's news in Cornish.

5 minutes

Last on

Sun 8 Jan 2023 13:55

An Nowodhow - read along with the news in Kernewek

An Nowodhow - read along with the news in Kernewek

Dohajydh da, ha Bledhen Nowydh da. Dynnargh dhe dhyllans a鈥檔 seythen ma 鈥楢n Nowodhow鈥 war 大象传媒 Radyo Kernow.

*

Ni a dhalleth an seythen ma gans posow owth enebi gonisyow Gwaluster ha Goredhom yn Kernow.

Asrannow Gwaluster ha Goredhom y鈥檔 Soth West re beu yn-dann 鈥渂osow digrysadow鈥, herwydh chifys yeghes.

Klavji Kernow Riel yn Truru re beu owth oberi orth nivel hwarvedhyans troboyntel a-dhia an ugensves a vis Kevardhu.

Konygyon vedhegel re warnyas posow war wonisyow yeghes dhe vos gwaytys dhe wethhe yn mis Genver, dres 鈥渁n kalessa gwav bythkweth鈥.

Doktour James Gagg, kaderyer soth west a鈥檔 Kollji Riel a Vedhegieth Goredhom, a leveris bos shyndys yeghes a鈥檔 dus neb usi ow kwaytya klavkerri hag a鈥檔 re na gans edhom bos amyttys dhe glavji.

Doktour Gagg a leveris y kewsis ev dhe baravedhegyon neb re dhrehedhsa gwelyow ha kavos godhevysi neb re 鈥渧arwsa seulabrys鈥.

Ev a leveris bos gwaytys y hwra an studh gwethhe y鈥檔 seythennyow ha misyow a dheu.鈥

Doktour Toby Slade, kussulyer asran goredhom ha kes-kevarwodher medhegel rag gwith yniadow yn Klavji Kernow Riel, a leveris: 鈥渁n gwav ma re beu an kalessa bythkweth, ha henn yw savon pur ughel.鈥

Ev a leveris bos peryl kressys a dhregyn dhe wodhevysi neb yw dyghtys yn asrannow hag yw leun a dus.

Ev a geworras, 鈥渘i a assay gul puptra a yllyn yn asrann rag may fo henna lehes, mes ni a wor an posow ma dhe nasya gwith godhevysi.鈥

Marie Grubb, dhyworth Ponswad, ha dew vloodh ha peswar ugens hy oos, a waytyas unnek our warn ugens rag klavkarr wosa hi dhe godha war leur hy hegin ha terri hy felvys.

Hi a leveris 鈥渘erth bodh鈥 dh鈥檡 gweres hi der an termyn mayth esa res dhedhi gortos.

Nigel Acheson, sodhek chif NHS Dewnans a leveris bos 鈥渒esunyans a 鈥渇lou, Kovid, norovirus, Strep A hag ynklevyans anella erel re gawysyas 鈥減oos鈥, gwethhes gans kleves mayni.

Ev a geworras bos an dra gomplethhes yn pella awos edhom dhe dhiberthi godhevysi Kovid ha flou.

Mester Acheson, ha Professor Mark Hamilton, kevarwodher medhegel dhe Drest Glavjiow Pennskol NHS Aberplymm, a bysis an bobel a brederi gans rach kyns attendya asrannow goredhom.

An governans a leveris y vos ow moghhe dalghuster NHS a鈥檔 kemmys ha seyth mil gweli, gans arghas pymp kans milyon rag gwellhe termynow diskargans klavji, ha kans ha hanterkans milyon rag gonis klavkarr.

*

Yma kapten skath dhyworth Sweden, Fredrik Lunde y hanow, ow tevisya kavos gwreck gorhel karg, hag a sedhis y鈥檔 keth nos avel an terosa Skath Sawya Pennlegh.

Yth eth MV Mark yn kaletter mes a Bennsans, nownsegves a vis Kevardhu, mil naw kans onan ha peswar ugens [1981], hag a sewyas dhe vernans hwegh a鈥檔 para.

Ny veu an gorhel kevys hag aswonnys, kyn feu kevys remenantys.

Lunde a leveris, y fynn ev kavos an gorhel ha kavos moy kedhlow rag an teyluyow a鈥檡 vayni.

An gorhel karg, kergys gans pri China, a borthas fyllans jynn, ha kelli kestav gans gwithysi an alsyow.

Taklow, grugys-sawya y鈥檊a mysk a neuvellas war dreth. An grugys lemmyn yw kregys orth an fos yn diwotti leel, The Dock yn Pennsans.

An sedhes a hwarva yn keth nos may feu danvenys an skath sawya Pennlegh 鈥 Solomon Browne hy hanow - dhe weres Union Star.

Derivasow paper nowodhow y鈥檔 eur na a dherivas bos kellys dew vewnans warn ugens an nos na 鈥 eth dhyworth Union Star, eth dhyworth Solomon Browne, ha hwegh dhyworth MV Mark.

Mester Lunde, neb re beu yn Kernow a-dhia vis Ebrel, a leveris bos MV Mark didheurek dhodho wosa tus leel dh鈥檡 gedhla yn y gever.

Ev a leveris y tewlis golya mes yn y worhel sawyans treylys Norghaghek, Jorgen Amundsen y hanow, ha re beu treylys ganso dhe worhel hwithrans 鈥 dhe eksamnya tyller gwreck possybyl, hanterkans meter y dhownder, a-dro dhe seyth mildir morek (hag yw a-dro dhe dredhek kilometer) mes a Bennsans.

Mester Lunde a leveris derivasow a-dro dhe鈥檔 sedhes, kedhlow kewar, ha skan an tyller yn dew vil ha hwetek 鈥渄he akordya gans possybylita bos MV Mark ena.鈥

Ev a geworras ev dhe gestava teyluyow a鈥檔 para MV Mark, ha gwaytya kavos moy kedhlow a-dro dhe鈥檔 gwreck ragdha.

*

Yth esowgh hwi ow koslowes orth 鈥楢n Nowodhow鈥 war 大象传媒 Radyo Kernow. An dowlen an seythen ma a veu skrifys genev vy Duncan McIntosh, an pennskrifer o Steve Harris. Bys dy鈥橲ul nessa, dohajydh da dhywgh hwi oll.

Broadcast

  • Sun 8 Jan 2023 13:55