大象传媒

'S e a' chuimhne a th' air R矛gh Eideard I Shasainn, gur e a dh'adhbharaich Cogaidhean Saorsa na h-Alba. Bha e air fhaicinn mar cheannard l脿idir agus mar shaighdear treun 鈥 ach carson a thug e ionnsaigh air Alba?

Faigh a-mach mu R矛gh Eideard I Shasainn.

Dealbh de dh'Eideard I, Abaid na h-Iar-mhanachainn, Lunnainn
Image caption,
Dealbh de dh'Eideard I, Abaid na h-Iar-mhanachainn, Lunnainn

Carson a thug Eideard I ionnsaigh air Alba?

Ann an 1292, chaochail , R矛gh na h-Alba.

Dh'iarr uaislean na h-Alba air Eideard I an cuideachadh gus r矛gh 霉r a thaghadh.

Bha d霉il gun robh Eideard na charaid do dh'Alba. D猫 b' urrainn a dhol ce脿rr?

Ach nuair a th脿inig Iain Balliol gu bhith na R矛gh na h-Alba, thuirt Eideard gum feumadh Balliol coimhead air-san mar cheannard! Bha e an d霉il gun toireadh Iain agus Alba taic dha ann an cogadh an aghaidh na Frainge.

Bha iarlan na h-Alba airson gun seasadh Iain suas ri Eideard. Mar sin ann an 1295, shoidhnig Iain caidreachas ris An Fhraing 鈥 An Seann Chaidreachas.

Ann an 1296 thog Eideard feachd m貌r agus thug e ionnsaigh air Alba.

D猫 an uair sin a thachair?

Rinn Eideard a' ch霉is air na h-Albannaich aig Bl脿r Dh霉n Barra, ach bha trioblaid eile roimhe nuair a th貌isich agus an uair sin air sabaid air ais.

Ann an 1306 mh猫arrs Eideard a dh'Alba le feachd m貌r airson a dhol a shabaid ri r矛gh 霉r na h-Alba, Raibeart Brus.

R脿inig e cr矛ochan na h-Alba, ach an uair sin dh'fh脿s e tinn agus chaochail e.

A r猫ir aon aithris, b' e a mhiann nach deigheadh a thiodhlacadh gus am biodh Alba air a cur fodha. Cha do thachair sin agus chaidh Eideard a thiodhlacadh ann an Abaid na h-Iar-mhanachainn.

Dealbh de dh'Eideard I, Abaid na h-Iar-mhanachainn, Lunnainn
Image caption,
Dealbh de dh'Eideard I, Abaid na h-Iar-mhanachainn, Lunnainn
Caisteal Caernarfon, A' Chuimrigh
Image caption,
Chaidh Caisteal Caernarfon sa Chuimrigh a chr矛ochnachadh ann an 1283.

Fiosrachadh mu Eideard

  • Rugadh Eideard ann an 1239
  • Ann an 1264 chaidh Eideard a chur dhan phr矛osan nuair rinn barain Shasannach ar-a-mach
  • Ann an 1271 ghabh Eideard p脿irt ann an Cogadh-croise airson feuchainn ri Ierusalem a shaoradh bho smachd nam Muslamach
  • Rinn Eideard iomairt mh貌r airson A' Chuimrigh a chur fodha
  • Thog Eideard t貌rr chaistealan sa Chuimrigh leithid Caistealan Caernarfon, Conwy agus Harlech
  • Bha d脿 far-ainm air Eideard - 'Longshanks' oir bha e cho 脿rd agus '脪rd nan Albannach' - tha e follaiseach carson a bha sin air
Caisteal Caernarfon, A' Chuimrigh
Image caption,
Chaidh Caisteal Caernarfon sa Chuimrigh a chr矛ochnachadh ann an 1283.

More on Daoine, tachartasan agus coimhearsnachdan san 脿m a dh'fhalbh

Find out more by working through a topic