Llond Cwpan
Does 'na ddim rheol na gorchymyn sy'n gorfodi i bob un aelod o staff ´óÏó´«Ã½ Cymru ganolbwyntio ar glwb bêl droed Dinas Caerdydd yr wythnos hon ond gan fy mod yn gefnogwr achlysurol (iawn) a chan fod pethau'n dawel yma yn y bae bant a fi!
Peidiwch â becso. Dw i ddim am esgus am eiliad fy mod yn arbenigwr ar bêl droed... fe wnâi ganolbwyntio ar gysylltiadau gwleidyddol y clwb.
Beth am gychwyn a chartref presennol Dinas Caerdydd? Parc Ninian, wrth gwrs, wedi ei enwi (fel bron popeth arall yng Nghaerdydd) ar ôl aelod o deulu Iarll Bute. Ninian Chrichton-Stuart yw'r gŵr penodol y tro yma, Aelod Seneddol Unoliaethol Bwrdeistrefi Caerdydd (oedd yn cynnwys y Bontfaen a Llantrisant) rhwng 1910 a 1915.
Cafodd ei ladd yn y flwyddyn honno wrth arwain chweched bataliwn y gatrawd Gymreig ym mrwydr Loos ac mae cerflun ohono ym Mharc Cathays i goffhau ei aberth ond nid dyna yw'r rheswm dros enw Parc Ninian . Mae arian wastad wedi bod yn bwysig ym myd ffwtbol ac nid gwrhydri Chrichton-Stuart oedd yn cael ei goffau wrth enwi'r maes ond y ffaith ei fod wedi gwarantu dyledion y clwb wrth godi'r stadiwm!
Er gwaetha'r cysylltiad Ceidwadol hwnnw dewisiodd Harold Wilson lansio ei ymgyrch etholiad yn 1970 ym Mharc Ninian gyda llwyfan wedi ei chodi o flaen y Canton Stand. Gan fod Cwpan y Byd yn cael ei gynnal ar y pryd y gobaith oedd y byddai uniaethu Llafur a phêl droed yn dwyn ffrwyth yn etholiadol. Dim ffiars o beryg. Roedd ymgyrch Wilson yr un mor llwyddiannus ac ymdrechion Lloegr i ddal ei gadael ar dlws Jules Rimet.
Er gwaethaf profiadau Crichton-Stuart a Wilson doedd y Ceidwadwr lliwgar a hoffus, Steffan Terleski, ddim yn ofni bod y clwb yn dod a rhyw anlwc ryfedd i wleidyddion. Doedd cyfnod Terleski fel cadeirydd y clwb ddim yn un hynod o hapus yn hanes Parc Ninian ond efallai bod yr effaith ar ei broffil yn rhan o'r rheswm dros ei fuddugoliaeth yn etholaeth Gorllewin Caerdydd yn 1983.
Erbyn heddiw dau wleidydd sy 'na sy'n gallu honni ei bod yn gefnogwyr go iawn i'r Adar Gleision. Ydy, mae Neil Kinnock hefyd yn dilyn y bel hirgrwn, a do, fe gafodd Leighton Andrews garwriaeth a Gillingham tra'n ymgeisydd seneddol yn yr ardal honno, ond go brin y gellir cwestiynau ymroddiad y naill na'r llall yn y dyddiau drwg yn ogystal â'r dyddiau da.
Pob lwc iddyn nhw a'r tîm Ddydd Sadwrn.
Golygydd Materion Cymreig y ´óÏó´«Ã½ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
