Y Gwir yn erbyn...
Mae grŵp o'r enw "Gwir Gymru" yn cael ei lansio heddiw i ymgyrchu yn erbyn ymestyn pwerau'r cynulliad. Hwn yw'r grŵp y bu David Davies yn ceisio ei gydlynu ac yn ôl ei ddatganiad mae'n cynnwys aelodau Llafur a chynghorwyr annibynnol yn ogystal â David ei hun.
Fe gawn ni weld pa mor arwyddocaol yw'r datblygiad hwn. Mae mudiadau gwleidyddol yn gallu datblygu yn y modd rhyfedda. Yn ôl yn 1997 roedd hi'n ymddangos am gyfnod a fyddai 'na ymgyrch "Na" yn y refferendwm datganoli. Roedd y Ceidwadwyr wedi penderfynu peidio ag ymgyrchu fel plaid ac roedd eu harweinwyr yn gwybod yn iawn y byddai gosod Torïaid amlwg ar flaen y frwydr yn arwain at grasfa. Pwy felly oedd arwain yr ymgyrch?
Rhai wythnosau'n unig cyn y bleidlais derbyniais alwad ffôn i ddweud bod dau aelod Llafur o'r Rhondda wedi dechrau casglu enwau ar ddeiseb yn gwrthwynebu sefydlu'r cynulliad. Doedd na fawr o sylwedd i'r peth- nac unrhyw awgrym bod y ddwy yn siarad ar ran unrhyw fath o fudiad neu ymgyrch. Serch hynny roedd hi'n fendith i ni'r darlledwyr oedd yn cael trafferth ddifrifol i sicrhâi unrhyw fath o falens gwleidyddol rhwng y ddwy ochor. Dyna'r rheswm dros enwogrwydd byrhoedlog Betty Bowen a Carys Pugh.
Gwelodd un Aelod Seneddol Llafur ei gyfle. Fe wnâi ddim o'i enwi- ond dyw e ddim yn anodd dyfalu am bwy 'dw i'n son. Yn fuan roedd yr aelod hwnnw ar y ffôn byth a hefyd yn canmol Betty a Carys ac yn mynnu eu bod yn siarad ar ran mwyafrif mud yn rhengoedd y Blaid Lafur.
Mae'n ddigon posib y gallai "Gwir Gymru" ddatblygu yn yr un modd. Y broblem i'r aelodau ar hyn o bryd, dybiwn i, yw llunio neges eglur ac atyniadol. Hynny yw pan (os?) ddaw'r refferendwm y dewis i'r etholwyr fydd ymestyn pwerau'r cynulliad neu gadw at y drefn bresennol. Does dim dwywaith y bydd "Gwir Gymru" yn apelio at wrthwynebwyr datganoli- y rheiny byddai'n dymuno diddymu'r cynulliad ond dyw hynny ddim yn ddigon. Mae'n annhebyg y byddai'r Comisiwn Etholiadol yn rhoi cydnabyddiaeth na chymorth i gwrp ymgyrchu oedd yn dadlau achos oedd yn amherthnasol i'r cwestiwn ar y papur pleidleisio.
Y dasg sy'n wynebu "Gwir Gymru" yw llunio neges s'yn esbonio pam bod y drefn bresennol yn rhagori ar gynulliad a phwerau deddfu llawn. Dyna, wedi'r cyfan yw'r cwestiwn sy'n cael ei ofyn. Pob lwc iddyn nhw!
Golygydd Materion Cymreig y ´óÏó´«Ã½ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
SylwadauAnfon sylw
O weld ei datganiad am siarad dros y mwyafrif sydd eisiau aros yn y DU dyw hi ddim yn edrych fel fod Gwir Gymru yn paratoi i ddadlau y cwestiwn dan sylw.