Cwympo'n ddarnau?
Diawch, gallai Elin Jones roi gwers i Geoff Boycott ynghylch cadw bat yn syth. Mewn cynhadledd newyddion heddiw fe lwyddodd y gweinidog i wrthod pob ymgais i awgrymu bod 'na densiynau o fewn y llywodraeth ynghylch ffawd yr LCO tai. Mewn cyfres o atebion llwyddodd y gweinidog i ddweud fawr mwy na bod trafodaethau'n parhau rhwng y llywodraeth a'r ysgrifennydd gwladol.
Y cwestiwn mawr, fe dybiwn i, yw i ba raddau y mae'r llywodraeth yn teimlo y byddai ildio i'r pwyllgor dethol yn gosod cynsail ar gyfer LCOs eraill- yn fwyaf enwedig yr LCO iaith. O safbwynt cul polisi tai'r llywodraeth does 'na fawr ddim i golli trwy ildio i ofynion y pwyllgor dethol. Os ydy ildio, ar y llaw arall, yn golygu bod y pwyllgor wedi llwyddo i ddyrchafu ei hun yn rhyw fath o ail siambr ym mhroses deddfwriaethol Cymru- fe fyddai hynny'n broblem ddifrifol.
Roedd y ffrae yma'n gwbwl anorfod. Fe wnaeth rhai ohonom broffwydo y byddai hyn yn digwydd yn ystod taith mesur llywodraeth Cymru trwy'r senedd. Ymateb rhai o'r rheiny sydd yn awr yng nghanol y ffrwgwd oedd ein cyhuddo o'r cabledd mwyaf erioed gan fynnu bod Peter Hain "wedi setlo'r cwestiwn cyfansoddiadol am genhedlaeth".
Dim ffiars o beryg. Mae hon yn mynd i droi'n frwnt. Eisoes mae un o aelodau'r pwyllgor dethol wedi gofyn i arbenigwyr Tŷ'r Cyffredin am ddiffiniad o hawliau a rôl Llywydd y Cynulliad er mwyn ceisio tanseilio ymdrechion Dafydd Elis Thomas i roi pwysau ar yr Ysgrifennydd Gwladol.
Ydy Cymru'n Un ar fin troi'n Cymru'n Ddarnau? Mae hynny'n dibynnu ar ba mor benstiff y mae'r aelodau seneddol a doniau diamheuol Paul Murphy i geisio cyfaddawd.. Wedi'r cyfan os oedd Mr Murphy yn gallu sicrhâi cytundeb rhwng unoliaethwyr a chenedlaetholwyr Gogledd Iwerddon siawns ei fod yn gallu cyflawni gwyrth debyg rhwng carfannau ei blaid ei hun.
SylwadauAnfon sylw
Buasw ni'n tybio fod llywodraeth y Cynulliad yn isel ei hysbryd a digyfeiriad ar hyn no bryd tu ol i ddrysau caedig. Rwyn credu fod y rheswm dros y digalondid yn cael ei wyntyllu yn erthygl Adam Price yn Golwg yr wythnos diwethaf. Efallai i Betsan Powys roi ei bys ar y broblem ar Dragon's Eye wythnos diwethaf hefyd. Mae'n ymddangos mai'r Blaid Lafur Gymreig yn Llundain sy'n rheoli'r agenda ar hyn o bryd yn hytrach na'r Blaid Lafur, heb son am Blaid Cymru, yn y Cynulliad. Dydy hyn ddim yn newyddion da o gwbwl i Gymru ac i ddemocratiaeth.