Cwympo ar eu bae
Dydw i ddim yn gwybod sut mae disgrifio'r tywydd yng Nghaerdydd ar hyn o bryd. Dyw Haf Bach Mihangel ddim yn ddigonol, rhywsut, am sefyllfa lle mae pobol yn crwydro o gwmpas mewn crysau T a siorts ar drothwy Noson Tan Gwyllt. Hwyrach y byddai Haf Mawr Mihangel yn gwneud y tro!
Ta beth, gellid maddau i Rhodri Morgan pe bai e'n credu bod y duwiau'n gwenu ar ei wythnosau olaf mewn gwleidyddiaeth rheng flaen. Wrth iddo edrych allan o'i swyddfa ar yr olygfa heulog mae'n gweld dinas sydd wedi ei thrawsnewid ers iddo gamu mewn i wleidyddiaeth yn y 1980au.
Fe fyddai ambell wleidydd yn cael ei demptio i gymryd y clod. Dyw Rhodri ddim yn ceisio gwneud hynny. Mae'n ymwybodol efallai o'r eironi bod y rhan fwyaf o'r pethau mae'n gallu eu gweld trwy ei ffenest yn bethau y gwnaeth e eu gwrthwynebu!
Doedd e ddim yn ffan o'r syniad o DÅ· Opera. Roedd yn well ganddo'r "bog on stilts" ym maes parcio TÅ· Hywel na Senedd Richard Rogers ac fe wnaeth ei dactegau seneddol clyfar gohirio adeiladau bared Bae Caerdydd am flynyddoedd.
Mae'n ffaith ryfeddol bod Mesur Bared Bae Caerdydd wedi llyncu mwy o amser seneddol nac unrhyw fesur arall yn hanes San Steffan, mwy hyd yn oed na diddymu'r deddfau Å·d a mesurau hunan lywodraeth Iwerddon yn oes Victoria! Yn yn o'r dadleuon fe siaradodd Rhodri am bron i dair awr. Fe fyddai hynny'n dipyn o dasg i unrhyw un arall ond rwy'n amau y byddai Rhodri wedi gallu cario ymlaen am oriau'n fwy pe bai angen.
Dydw i ddim yn cofio'r union ddyfyniad ond fe ddywedodd Chris Moncrief prif ohebydd y "Press Association" rhywbeth fel "Government's come, governemnt's go, empires rise and empires fall but the Cardiff Bay Barrage Bill stand eternal"!
Yng Ngeiriau Rhodri ei hun () "There is Budget day ; there is the autumn statement ; there is the Loyal Address and the Cardiff Bay Barrage Bill at one of its stages--Second Reading, Report, or Third Reading--either as a private Bill or as a public Bill. Whatever else happens, there must be the Cardiff Bay Barrage Bill in any parliamentary Session."
Ddeng mlynedd yn ôl i heddiw fe lifodd dwr y môr allan o Fae Caerdydd am y tro olaf. Caewyd y gatiau ac yn raddol fe ddiflannodd y mwd o dan ddyfroedd afonydd Taf ac Elai.
Mae 'na ambell i bloryn pensaernïol yn y Bae ac mae'n deg dweud nad yw'r ail ddatblygu wedi gwneud rhyw lawer dros y bobol oedd eisoes yn byw yma. Mae'r bobol sy'n weddillion o'r hen Tiger Bay bron mor dlawd a difreintiedig ac erioed. Serch hynny mae'n anodd dadlau nad yw gweledigaeth Nicholas Edwards wedi profi'n drech nag amheuon Rhodri Morgan.
Cofiwch nid Rhodri oedd yr unig wleidydd oedd yn methu gweld pwynt y cynllun. Dydw i ddim yn cofio ym mha etholiad ac yng nghwmni pa Ysgrifennydd Gwladol yr oedd John Major pan wnaeth e ymweld a'r Bae ar ddiwrnod heulog digon tebyg i heddiw.
Syllodd y Prif Weinidog ar fwd y Bae yn disgleirio yn yr haul.
"Aren't the mudflats beautiful?" meddai Major wrth i wyneb yr Ysgrifennydd Gwladol gochi.
"Actually, Prime Minister..."