大象传媒

Explore the 大象传媒
This page has been archived and is no longer updated. Find out more about page archiving.

LLUN
17eg Tachwedd 2014
Hygyrchedd
Geiriau Yn Unig
Llais Ll锚n

大象传媒 Homepage
Cymru'r Byd

Llais Ll锚n
Adolygiadau
Llyfrau newydd
Adnabod awdur
Gwerthu'n dda
S么n amdanynt Pwy di pwy?

Y Talwrn


Chwaraeon
Y Tywydd


Ymateb

Cymorth

Wedi mwynhau'r ddalen hon?
Anfonwch hyn at gyfaill!

adolygiadau a straeon adolygiadau a straeon
Blodeugerdd Barddas o Farddoniaeth Gyfoes
Chwifio baner llong newydd
  • Sylwadau John Emyr ar Blodeugerdd Barddas o Farddoniaeth Gyfoes a olygwyd gan Tony Bianchi, Cyhoeddiadau Barddas, 2005. 拢15.95.


  • Yn ei ragymadrodd i'r flodeugerdd hon, fe ddywed y golygydd mai bwriad y gyfrol yw casglu ynghyd rai o'r cerddi mwyaf nodedig a gyhoeddwyd rhwng 1987 a 2004.

    Dewiswyd y dyddiad cychwynnol, meddai, am mai dyna oedd blwyddyn cyhoeddi Blodeugerdd Barddas o Farddoniaeth Gymraeg yr Ugeinfed Ganrif ac ni chafwyd blodeugerdd sylweddol, gynrychioliadol ers hynny.

    Clawr y llyfr "Dyma ymgais i ddewis, o blith y 7,000 a mwy o gerddi newydd a welodd olau dydd yn ystod y cyfnod hwn, ryw ddau gant o'r rhai mwyaf cofiadwy ... gan geisio arddel catholigiaeth eangfrydig a gochel rhag gormod o ragfarn bersonol ..."

    Y mae'n briodol inni ddiolch i Tony Bianchi am ei lafur cydwybodol.
    Nid ar redeg y mae aredig, ac nid gwaith y gellid ei wneud ar frys oedd dethol, yn y dull a nodir, y cerddi a gynhwyswyd o blith cynifer.

    Cyfrol yw hon, felly, a rydd lawer o foddhad i garedigion barddoniaeth Gymraeg.

    Mae'r rhagymadrodd 11 tudalen, sy'n ffrwyth darllen eang, yn cynnig sylwadau a chanfyddiadau a fydd o gymorth i'r sawl a hoffai ddarllen ymhellach yn y maes.

    Allwedd yn ein llaw
    Fel y dangosodd Alan Llwyd yn Barddoniaeth y Chwedegau, mae astudio cerddi cyfnod arbennig yn gallu rhoi allwedd yn ein llaw i agor drysau i ddeall rhai, o leiaf, o nodweddion y cyfnod dan sylw.

    Felly yma.
    Llwyddodd Tony Bianchi yntau i roi ei fys ar rai o nodweddion barddoniaeth Cymru a thueddiadau'r Cymry yn y cyfnod a ddewiswyd.

    "Gofyn roeddwn i," meddai, "a oedd yna ryw batrwm a lechai'n ddyfnach yng ngwead y testun, boed y testun hwnnw'n 'gyhoeddus' neu'n 'bersonol'."

    Gan gyfeirio at gerddi a beirdd penodol yn y gyfrol, dengys rai o'r nodweddion arwyddocaol:
    "Cynigiaf, felly, mai un o nodweddion amlycaf y cyfnod hwn yw'r newid a fu yn yr ymwybod o barhad ac o ffiniau hunaniaeth ...

    Gwerthoedd ac anesmwythyd
    Dengys y rhagymadrodd fod y gyfrol, fel y disgwyliem, yn cynnwys cerddi sy'n ymgorffori gwerthoedd traddodiadol, er enghraifft, gwladgarwch, yn ogystal 芒 rhai sy'n mynegi anesmwythyd ac ansicrwydd y byd sydd ohoni.

    Wrth fyfyrio am y deunydd, cyfeiria'r golygydd ein sylw at rai o dueddiadau moderniaeth ac 么l-foderniaeth mewn llenyddiaeth a'r tyndra ffrwythlon a all fodoli rhyngddyn nhw a'r gwerthoedd mwy traddodiadol.

    Mae cerddi'r beirdd sy'n mynegi'r profiadau mwyaf cyfoes yn eu cysylltu 芒 phrofiad pobloedd a gwledydd y byd.
    "Dyma feirdd sydd eu hunain yn byw yn y cyflwr symudol, cyfnewidiol, deuol rhwng pethau, ond sydd hefyd yn gweld y cyflwr hwnnw fel dolen yn clymu pobloedd a ddaliwyd mewn tiroedd neb ar draws y byd."

    Ennyn gw锚n a chodi chwerthin
    Er bod "archwilio arallrwydd" a'r cyffelyb yn nodweddion gwerth sylwi arnynt, rhyddhad yw canfod bod barddoniaeth gyfoes yn gallu hefyd ennyn gw锚n a chodi chwerthin.

    Diolchwn, felly, am gywydd Emyr Lewis, Malu, sy'n cynnig sylwadaeth effeithiol ar y math o drafod uchelgeisiol y ceir peth o'i naws yn rhagymadrodd y gyfrol hon.

    Yn y cywydd hwnnw, llwydda'r bardd i greu stori yn y person unigol, ac mae'r stori honno ar gynghanedd yn diddanu a dychanu yr un pryd - gan ddwyn i gof gywydd Dafydd ap Gwilym, Trafferth mewn Tafarn.

    Diau bod dipyn o hwyl a dychan o'r fath yn gymorth i gadw'r awen gyfoes rhag tyfu'n rhy hunangyfeiriadol a phwysig.

    Mae elfen ddiddanus debyg i'w gweld yng ngherddi rhai fel Grahame Davies, Ifor ap Glyn, Twm Morys a Myrddin ap Dafydd. Efallai fod y cyfle i ailafael yn yr arfer o ddatgan a pherfformio'u llinellau wedi bod o gymorth i nifer o'n beirdd cyfoes ailddarganfod effeithiolrwydd yr elfen hwyliog hon yn neuadd fawr y traddodiad barddol.

    Ymhlith y mathau eraill o gerddi a gynrychiolir yn y flodeugerdd y mae'r cerddi myfyrdodus, tyn eu gwead, a ddatblygwyd gan Bobi Jones, Dewi Stephen Jones, Menna Elfyn, Einir Jones ac eraill.

    Amrywiaeth cyfoethog
    Wrth ddarllen y gyfrol o glawr i glawr, cawn ein synnu gan amrediad eang ac amrywiaeth cyfoethog ein canu cyfoes. Ac fel y gellid disgwyl, mae nifer o'r cerddi mwyaf meistrolgar eu gwead yn gynnyrch cynganeddwyr crefftus fel Gerallt Lloyd Owen, Alan Llwyd, Ieuan Wyn a Tudur Dylan Jones.

    Eto, mae'r cerddi mwy rhydd ac arbrofol eu strwythur a'u cywair - er enghraifft, myfyrdodau darganfyddus Gwyn Thomas, Gwyneth Lewis a Gerwyn Williams - hwythau yn hawlio'u lle 芒 hyder diwarafun creadigaethau artistiaid sydd 芒 llygad sicr i adnabod maes a thref eu priod ddawn.

    Ambell fwlch
    Yn anochel mewn detholiad personol fel hwn, ceir ambell fwlch.
    Er enghraifft, byddwn wedi disgwyl gweld cerddi yma o eiddo Derec Llwyd Morgan a Cen Williams.

    Byddwn wedi disgwyl hefyd i flodeugerdd o farddoniaeth gyfoes ein cyfeirio at ddatblygiadau posibl yn y dyfodol drwy gynnwys, er enghraifft, gerddi gan Tudur Rhys Hallam.

    O ran nifer y cerddi sy'n cynrychioli pob bardd, caiff rhai beirdd gynifer 芒 naw neu ddeg o gerddi wrth eu henwau, ac eraill un neu ddwy yn unig.

    Hawdd deall bod y golygydd wedi gorfod brwydro yn erbyn prinder gofod, ond nid yw'r un gerdd Gair dros Ianws yn achos Si么n Aled, er enghraifft, er cystal y gerdd honno, yn ddigon i gynrychioli amrediad a dyfnder diddordeb y bardd hwnnw.

    Llong newydd
    Bid a fo am hynny, chwifiwn yma faner diolch i Tony Bianchi am lywio'r llong newydd hon o harbwr Barddas.

    Un o gryfderau'r gyfrol yw nodiadau'r golygydd sy'n gymorth i ddeall cyfeiriadaeth nifer o'r cerddi.

    Mae nodiadau o'r fath yn cynnwys perlau o wybodaeth i'r sawl a ymhoffodd mewn cerdd benodol ac sy'n awyddus i'w gwerthfawrogi ymhellach.

  • Gweler Gwales



  • cyfannwch


    Ychwanegwch eich sylwadau i'r dudalen fan hyn:
    Enw a lleoliad:

    Sylw:



    Mae'r 大象传媒 yn cadw'r hawl i ddewis a golygu sylwadau. Darllenwch sut i wneud y siwr caiff eich sylwadau eu cyhoeddi. I anfon cyfraniad mwy, cysylltwch 脙垄 ni.

    Llyfrau - gwefan newydd
    Ewch i'n gwefan lyfrau newydd
    Teulu L貌rd Bach
    Epig deuluol o'r Blaernau
    Petrograd
    Rheswm arall dros ddathlu'r nofel Gymraeg
    L么n Goed
    Pryfed a mwd - cof plentyn am l么n Williams Parry
    Silff y llyfrau diweddar
    Adolygu rhai o lyfrau'r gaeaf
    Hanner Amser
    Edrych ymlaen at yr ail hanner!
    Deryn Gl芒n i Ganu
    Cariad, cyffuriau, blacmel a dial
    llyfrau newydd
    Awduron Cymru
    Bywgraffiadau awduron a llenorion o Gymru
    adnabod awdur
    Roger Boore
    Cyhoeddwr ac awdur
    gwerthu'n dda
    Nadolig a Rhagfyr 2008
    Cofiannau yn mynd a bryd y Cymry
    son amdanynt
    S么n amdanynt
    Rhestr o'r holl lyfrau sydd wedi cael sylw ar 大象传媒 Cymru'r Byd.
    pwy di pwy?
    Dolennau defnyddiol
    Cyfeiriadau a chysylltiadau buddiol ym myd llyfrau
    dyfyniadau
    dyfyniadau Gair am air:
    Detholiad o ddyfyniadau - ydych chi'n gwybod pwy yw'r awdur?


    About the 大象传媒 | Help | Terms of Use | Privacy & Cookies Policy