|  |
 |
 |
 |
|
|
|
|
 Deryn Gl芒n i Ganu
Cariad, cyffuriau, blacmel a dial
Adolygiad Lowri Roberts o Deryn Gl芒n I Ganu gan Sonia Edwards. Cyfres y Dderwen. Lolfa. 拢5.95
Y gyfrol hon gan Sonia Edwards yw'r diweddaraf yng Nghyfres y Dderwen - sef cyfres o nofelau gan Wasg y Lolfa sydd wedi eu hanelu at y to ifanc, a phobl yn eu harddegau hwyr yn benodol.
A minnau bellach yn fy nhridegau, doeddwn i ddim yn disgwyl i'r nofel greu fawr o argraff arnaf - wedi'r cyfan, sut ar wyneb daear mae apelio at ystod oed mor eang?
Ond rhywsut, rhywfodd fe'm tynnwyd yn ddiseremoni i fywydau trafferthus a helbulus Griff Morgan, Rita Salisbury, Huw Fawr a gweddill y criw.
Yn yr un modd ag y mae cyfresi Americanaidd fel 24 neu Prison Break yn llwyddo i hoelio sylw'r gwylwyr gyda'u defnydd effeithiol o cliffhangers - felly hefyd y mae Sonia Edwards yn cadw'r darllenydd ar flaenau'i draed.
Cwympo mewn cariad
Yr hyn sydd yma yn y b么n yw hanes Griff Morgan - Athro Cymraeg uchel ei barch - sy'n digwydd bod yn hoyw.
Nid ei rywioldeb, fodd bynnag, yw canolbwynt y nofel ond yn hytrach y ffaith iddo gwympo mewn cariad 芒'r person anghywir.
At Romeo a Juliet, Maria a Tony (West Side Story), Trystan ac Esyllt ychwanegwch enwau Griff a Dafydd.
Nid stori serch fel y cyfryw a geir yma fodd bynnag ond yn hytrach gyfres o ddigwyddiadau dirdynnol sy'n cwmpasu cyffuriau a blacmel, dial a marwolaeth. Them芒u cyfoes sy'n sicr o apelio at y to iau.
Campwaith y nofel hon imi yw ei ffurf. Nid fesul pennod y down i ffieiddio at weithredoedd Huw Fawr neu i gydymdeimlo 芒 thrallod Griff.
Na, sgrifennwyd y nofel ar ffurf cyfres o ymsonau - gyda phob un o'r cymeriadau yn ymateb i ddigwyddiadau penodol.
Crefft yr awdur yw sicrhau bod y stori yn llifo a'r digwyddiadau yn ymblethu mewn modd sy'n cyrraedd crescendo effethiol.
Adnabod ei chynulleidfa
A hithau'n athrawes mewn ysgol uwchradd mae'n amlwg fod Sonia Edwards yn adnabod ei chynulleidfa yn dda. Daw hynny i'r amlwg yn y ddeialog naturiol sy'n codi o'i phortread o Dyl Bach:
Mae ysgol yn crap. Mae bywyd yn crap. Lesyns yn crap. T卯tshyrs yn crap. Wel, heblaw am y boi Welsh. Mae o'n oc锚. Normal. Siarad hefo chdi fel tasat ti'n himan b卯n. Nath o ofyn i mi ddarllan wbath ro'n i wedi'i sgwennu. Ddarllan o'n uchel 'lly.
"No w锚," medda fi. "Mae o'n crap."
..."Nac'di tad," medda fo. "No w锚 bod o'n crap i gyd, Dyl Bach!" A mi nath pawb chwerthin eto ond ddim am fy mhen i.
Cynnil ac awgrymog
Mae'r ymsonau i gyd yn eu tro yn gynnil ac awgrymog sy'n golygu fod y stori yn symud yn ei blaen ar wib.
Rodden ni mor hapus.
Rhy hapus.
Mae'n debyg mai dyna pam aeth popeth o chwith.
Am nad oes gan neb yn y byd yr hawl i fod mor hapus 芒 hynny.
O fewn dim o dro clywn fod g诺r Gwen Morgan - Geraint - wedi'i ladd mewn damwain car. Digwyddiad sy'n arwain ar dorcalon mewn mwy nag un ystyr. Oblegid roedd Geraint wedi bod yn cynnal perthynas gyda Rita Salisbury - ffaith sy'n esgor ar gyfres o gymhlethdodau pellach.
Cryfder y nofel heb os yw'r ymblethu yma rhwng cymeriadau. Ond roedd na adegau lle teimlwn fod na orgymhlethu. Er enghraifft yr olygfa lle mae Emrys yn cysuro Non wedi iddi golli ei thad:
Y ddau ohonon ni'n cydio yn ein gilydd rhyw fymryn yn rhy dynn. Merch i ffrind fu farw. Roeddwn i'n ddigon hen i fod yn dad iddi fy hun. Fi oedd tad ei chariad hi. Non oedd hi. Merch Gwil. Cariad Huw, fy mab.
Ar adegau fel hyn roedd angen troi at y rhestr o gymeriadau ar ddechrau'r nofel er mwyn atgoffa dyn o bwy oedd pwy! Ond falle mai fi sy'n dangos fy oed!
Mwynhad mawr
Er gwaetha'r cymhlethdodau ces fwynhad mawr o ddarllen Deryn Gl芒n i Ganu.
Oedd, roedd yma stori afaelgar a chymeriadau credadwy ond y fformat dyfeisgar a'r hiwmor tywyll a greodd fwyaf o argraff ar y darllenydd 'aeddfed' yma!
|
|
|  | |  | |  | |  | | |  S么n amdanynt
Rhestr o'r holl lyfrau sydd wedi cael sylw ar 大象传媒 Cymru'r Byd.
|
|
|
|  | |  | | |  Gair am air:
Detholiad o ddyfyniadau - ydych chi'n gwybod pwy yw'r awdur?
|
|
|
|
|
|
Llyfrau - gwefan newydd
Teulu L貌rd Bach
Petrograd
L么n Goed
Silff y llyfrau diweddar
Hanner Amser
Deryn Gl芒n i Ganu 
Awduron Cymru
Roger Boore
Nadolig a Rhagfyr 2008
Dolennau defnyddiol