|  |
 |
 |
 |
|
|
|
|
 Lili Dan yr Eira
Dychwelyd i 'ffatri fendio'
Adolygiad John Gruffydd Jones o Lili Dan yr Eira gan Meinir Pierce Jones. Gwasg Gomer. 拢8.99 330tud.
'Ceisio dygymod,' yw thema ganolog y nofel swmpus yma gan Meinir Pierce Jones, ac mae i'r dygymod hwnnw ei ganlyniadau sy'n llawer mwy na chladdu'r gorffennol.
Mae Nant - enw diddorol ar ferch - y prif gymeriad newydd golli ei thad oedd yn feddyg teulu, ac yn ei ewyllys mae hi'n etifeddu meddygfa'r Glyn, neu'r "ffatri fendio" deuluol.
Ond atgofion cymysg ac eitha' chwerw sydd ganddi am ei phlentyndod yno a hynny'n deillio o'r ffaith iddi fethu 芒 gwireddu ei breuddwyd o fod yn feddyg ac iddi adael yn un ar bymtheg oed ac yn feichiog.
Mae clirio'r Glyn yn golygu llawer iawn mwy na gwagio cypyrddau, mae'n golygu ymdopi 芒'r gorffennol a'r presennol anodd ac mae gan yr hen gartref gyfrinachau lu i'w datgelu, yn enwedig pan ddaw Nyrs Beti a fu'n gweithio gyda thad Nant ati i aros.
Yn yr ymdopi fe ddaw gwendidau a chryfderau cymeriad Nant a rhai eraill o'r teulu i'r amlwg.
Ail nofel
Dyma ail nofel yr awdur i oedolion, ac unwaith yn rhagor fe amlygir dawn i greu cymeriadau credadwy - a chymhlethdod y cymeriadau hynny sy'n rhoi cig a gwaed i'r cyfanwaith.
Nid nofel i ruthro drwyddi yw hon chwaith, nid yn unig oherwydd cymhlethdod y dirgelwch a'r emosiwn sydd ynddi ond am mai hawdd fyddai colli llinyn y stori gref a'r datgelu cywrain sy'n cydio'r cyfan.
Pontio dau gyfnod
Mae hi hefyd yn nofel sy'n pontio dau gyfnod; y ddoe cymunedol clos oedd yn gyfarwydd i lawer a'r Cymreictod bregus sydd o fewn ardaloedd heddiw.
Fe ddaw hynny i'r amlwg yn y ddeialog fel y gwelir yn nywediadau pert y genhedlaeth h欧n, a hefyd yn iaith amrwd y to iau.
Amlygir y newid mewn agweddau hefyd yn y duedd sydd gan un genhedlaeth i guddio pechodau ddoe, tra bo ymddygiad eraill yn llawer mwy agored. Mae cynildeb y disgrifio yma yn un o gryfderau'r nofel i mi.
Hoffais yr enw Cyndyn ar y fferm lle mae Ed, g诺r Nant yn ceisio cael dau ben llinyn ynghyd o dan amgylchiadau digon anodd, ac mae'r enw nid yn unig yn cyfleu hynny ond hefyd y tensiwn a'r methu gollwng sydd yn eu perthynas.
Hen ddywediadau
Braf hefyd oedd gweld hen ddywediadau fel, "Eisiau gras a blacin" a "Nes penelin na garddwn" yn rhoi lliw i'r ddeialog ac mae sgwrs y dyn Cyngor yn hynod ddychanol a chrafog.
Mae yma ar adegau frawddegau sy'n tueddu i fod yn hirwyntog a syndod oedd gweld ambell lithriad ieithyddol ond mae hon yn nofel apelgar ac fe fyddai'n ddeunydd pwrpasol iawn ar gyfer drama deledu.
Diolch i Wasg Gomer am glawr mor ddeniadol hefyd, ac mae hynny'n bwysig o ran gwerthiant.
Do, fe gefais flas.
|
|
|  | |  | |  | |  | | |  S么n amdanynt
Rhestr o'r holl lyfrau sydd wedi cael sylw ar 大象传媒 Cymru'r Byd.
|
|
|
|  | |  | | |  Gair am air:
Detholiad o ddyfyniadau - ydych chi'n gwybod pwy yw'r awdur?
|
|
|
|
|
|
Llyfrau - gwefan newydd
Teulu L貌rd Bach
Petrograd
L么n Goed
Silff y llyfrau diweddar
Hanner Amser
Deryn Gl芒n i Ganu 
Awduron Cymru
Roger Boore
Nadolig a Rhagfyr 2008
Dolennau defnyddiol