´óÏó´«Ã½

Ar ôl diwrnod llawn o ddathlu Dydd Miwsig Cymru ddydd Gwener, mae dadl yn codi yn y byd cerddorol dros ddefnydd robotiaid wrth greu cerddoriaeth newydd.

Wrth edrych tua'r dyfodol, faint o rôl fydd cyfrifiaduron a deallusrwydd artiffisial (artificial intelligence, neu AI) yn chwarae yn y broses o gyfansoddi caneuon yn y dyfodol?

Mae rhaglenni cyfrifiadurol fel ChatGPT eisoes wedi cyffroi a chythruddo am ei allu anhygoel i greu cynnwys fel pe bai person go iawn wedi'i greu - o erthyglau newyddion i eiriau caneuon neu farddoniaeth newydd.

Mae'n fater sy'n hollti barn. Mewn gig Dydd Miwsig Cymru i blant ysgol, fe ddywedodd Tara Bethan, sy'n perfformio dan yr enw Tara Bandito, wrth Newyddion S4C ei fod yn codi ofn arni.

"Y rheswm 'nes i ddechrau 'sgwennu a'r rheswm dwi dal yn 'sgwennu fy ngeiriau ydy fel catharsis, fel person, fel dynol ryw, i allu dadlwytho materion fy nghalon ar bapur er lles fy hun," meddai wrth Newyddion S4C.

"Wedyn wna'i adio cerddoriaeth a throi e mewn i gân, 'falle dipio fo mewn glitter, be bynnag.

"Felly i fi'n bersonol, mae'r syniad bod cyfrifiaduron neu tech yn mynd i fod yn siarad dros bobl yn fy ofni i."

Mae Dylan Morgan, sy'n chwarae mewn sawl band ac yn perfformio cerddoriaeth ei hun dan yr enw DD Darillo, yn hoff o arbrofi gyda systemau cyfrifiadurol i greu celf ar gloriau ei senglau ac i greu sŵn gwahanol yn ei gerddoriaeth.

Mae'n meddwl y gallai mwy o artistiaid ddefnyddio'r dechnoleg newydd i wthio eu creadigrwydd.

"Dwi wedi defnyddio AI ar gyfer creu artwork i fy mand i, trwy roi'r geiriau yn yr AI ac edrych ar beth sy'n dod mas," meddai.

"Wedyn creu mwy o'r gwaith celf a chreu ryw feedback loop [yn ei gerddoriaeth] i weld beth sy'n dod mas, a fi'n hapus iawn.

"Fi'n credu mae'n iach i gofleidio technoleg newydd, yn enwedig pan gall y dechnoleg newydd hwn herio'ch creadigrwydd eich hun."

Mae ChatGPT fel rhyw fath o gynorthwyydd personol, sy'n defnyddio bas data eang iawn i roi atebion ofnadwy o fanwl a chywir.

A gyda'r gallu i greu geiriau caneuon newydd a chyfansoddi cerddoriaeth, mae angen cymryd gofal wrth ddefnyddio'r teclyn, yn ôl un cyfansoddwr a pherfformiwr.

"Dwi'n meddwl mai'r cwestiwn fan hyn ydy, ydy o'n llên-ladrata ar scale newydd?" meddai Elidyr Glyn, prif leisydd Bwncath.

"Mae pob AI yn dibynnu ar yr bas data sydd y tu ôl iddo fo ac felly go iawn, gwaith pawb ydy o mewn ffordd.

"Mae o dal, dwi'n meddwl, yn gwestiwn o 'ai'r AI sydd wedi'i greu o?'. Dwi ddim yn meddwl bod ni'n gallu dweud hynna os ydy o'n dibynnu ar waith pobl.

"Mae isio rhyw fath o reoli pwy sy'n cael defnyddio gwaith AI fel gwaith ei hunain."

Mae'r PRS, y corff sy'n cynrychioli hawliau artistiaid y byd cerddorol, yn gweithio i asesu'r heriau a'r cyfleoedd y mae deallusrwydd artiffisial yn eu cynnig.

Eu prif nod, yn ôl y corff, yw sicrhau bod aelodau PRS yn parhau i gael eu talu am eu gwaith, a'u bod yn cadw rheolaeth ar le mae eu cerddoriaeth yn cael ei defnyddio.