大象传媒

Rhoi enw Cymraeg ar bentref New Brighton yn profi'n gythraul o her

Pentre CythraulFfynhonnell y llun, Google
  • Cyhoeddwyd

Mae ffrae wedi codi dros yr enw Cymraeg ar bentref yn y gogledd yn sgil pryderon am ei gyfieithiad Saesneg.

Mae New Brighton, ger yr Wyddgrug, yn cael ei adnabod yn Gymraeg yn lleol fel Pentre Cythraul - ond nid yw'r enw erioed wedi'i gydnabod yn ffurfiol.

Cafodd ymgyrch ei lansio gan bobl leol yn 2019 i鈥檞 gynnwys ar restr swyddogol o enwau gan Gomisiynydd y Gymraeg.

Ond cafodd pryderon eu codi gan rai pentrefwyr gan fod Pentre Cythraul yn cyfieithu鈥檔 fras fel 'The Devil鈥檚 Village' yn Saesneg.

Pentre Cythrel yn gyfaddawd?

Y gred ydy fod y pentref wedi ei enwi鈥檔 wreiddiol yn Bentre Catherall ar 么l y diwydiannwr Josiah Catherall, a gododd dai cyntaf y pentref yn y 19eg ganrif.

Ond mae Comisiynydd y Gymraeg, Efa Gruffudd Jones am ei adnabod fel Pentre Cythrel yn y dyfodol, yn 么l y Gwasanaeth Adrodd ar Ddemocratiaeth Leol (LDRS).

Dywedodd Claire Homard, prif swyddog addysg ac ieuenctid Cyngor Sir y Fflint, mewn adroddiad fod hyn oherwydd y cynodiadau (connotations) negyddol sy鈥檔 gysylltiedig 芒 Phentre Cythraul.

鈥淢ae鈥檙 comisiynydd wedi nodi cefnogaeth i鈥檙 defnydd o ffurf Gymraeg swyddogol o New Brighton," meddai, "ond mae鈥檔 well ganddi Pentre Cythrel, gan fod yr enw yn ddatblygiad llafar o 鈥楥atherall鈥 ac yn adlewyrchu sut mae鈥檙 enw鈥檔 cael ei ynganu鈥檔 lleol.

鈥淏yddai defnyddio 鈥榗ythraul鈥 yn gam pellach i ffwrdd o鈥檙 enw llafar gwreiddiol.

鈥淢ae trigolion lleol sy鈥檔 defnyddio鈥檙 enw Cymraeg Pentre Cythraul yn gefnogol i awgrym y panel o Bentre Cythrel.

鈥淏ydd yr enw Cymraeg Pentre Cythrel hefyd yn mynd i鈥檙 afael 芒鈥檙 gwrthwynebiadau a godwyd yn yr ymgynghoriad 芒 chysylltiad negyddol Pentre Cythraul.鈥

Mae Pentre Cythraul wedi cael ei ddefnyddio鈥檔 lleol fel enw Cymraeg ers blynyddoedd lawer.

Mae hyd yn oed wedi鈥檌 gynnwys ar drwyddedau gyrru gan yr Asiantaeth Trwyddedu Gyrwyr a Cherbydau (DVLA).

Mae hefyd yn ymddangos ar sawl arwydd yn y pentref, gan gynnwys un sydd ynghlwm wrth y ganolfan gymunedol.

Ychwanegodd Ms Homard: 鈥淏ydd cydnabod ffurf Gymreig o New Brighton yn ffurfiol yn cefnogi strategaeth hybu鈥檙 Gymraeg y cyngor drwy godi amlygrwydd yr iaith.

"Mae hefyd yn sicrhau bod y Gymraeg yn cael ei thrin yn gyfartal 芒'r Saesneg.

鈥淣i fyddai mabwysiadu enw Cymraeg yn golygu unrhyw gostau ychwanegol gan fod modd newid arwyddion pan fydd yn cael ei adnewyddu.鈥

Bydd gofyn i aelodau pwyllgor craffu Sir y Fflint gymeradwyo鈥檙 enw Cymraeg newydd ar gyfer New Brighton mewn cyfarfod ddydd Iau.

Pynciau cysylltiedig