´óÏó´«Ã½

A charaid chòir,

Tha mi a' cur seo thugad 's gun rathad agam a bhith cinnteach an leugh no an cluinn thu na faclan a tha mi a’ cur ri pàipear.

Ceud bliadhna às dèidh dhan Chogadh Mhòr tòiseachadh, tha thu fhèin a-nis san t-sìorraidheachd còmhla ri do chompanaich agus do chàirdean.

Bha mi a' smaointinn, ma 's e 's gun dèan an litir seo ceangal eadar sinn, gun toireadh na th' agam ri innse toileachadh dhut.

Bho chionn greis, bha mi aig tachartas ann an Uibhist a Tuath far an robh sgoilearan às an àite seo ag innse mu thuras a bha iad air bho chionn ghoirid, a-null dhan Fhraing a shealltainn air làraich a' chogaidh agus uaighean an fheadhainn a thuit.

Sheall iad dhuinne a bha cruinnichte an là ud, feadhainn dha na ceudan dhealbhan a bha iad air a ghabhail dhe na clachan-uaghach agus làraich nan trainnsichean.

Dh'innis iad dhuinn cuideachd mu na bha iad air a dhèanamh san sgoil mun deach iad a-null.

Lorg iad uile saighdear, fear dha na mìltean a tha tiodhlaicte thall san Fhraing. Airson cuid, 's e fear a bha càirdeach dhaibh a bha iad a' coimhead air, agus airson feadhainn eile, fear a bhuineadh dhan aon sgìre leotha fhèin an-diugh.

Nuair a ràinig iad thall thairis, lorg iad uaigh an t-saighdeir acasan, gu math tric le deagh chuid duilgheadas, agus dh'fhàg iad cuimhneachan far a bheil e na laighe aig fois.

Bha e follaiseach gun tug an turas buaidh air a' chlann-sgoile òga, feadhainn aca 's gun iad ach sia bliadhna deug a dh'aois - aois gu leòr dha na companaich agad fhèin a chaillear sa bhlàr.

Thug aon sgoilear, gille òg, buaidh orm fhèin.

Bha e ag innse mu mar a thachair às dèidh tachartas eile roimhid, ann an Uibhist a Deas an trup seo, far an robh e fhèin 's a chlas a-rithist ag innse dhan choimhearsnachd mun turas aca.

An sin, thuirt e gun do chuir iad seachad greis mhath a' bruidhinn air cho òg 's a bha feadhainn a chaochail sa chogadh. Gu leòr aca dìreach sia bliadhna deug - aois a’ ghille seo fhèin.

Às dèidh làimh, chaidh an gille seo a-mach dhan chàr far an robh a mhàthair a' feitheamh airson a thoirt dhachaigh. Nuair a shuidh e sa chàr, dh'innis e mar a thòisich e air rànaich.

Chuir a mhàthair a làmhan timcheall air agus dh’fhaighneachd i dha dè bha ceàrr.

Thuirt e rithe nach b' urrainn dha sguir a' smaointinn air na gillean òga sa chogadh, gu leòr dhiubh an aon aois ris fhèin. Cia mheud aca sin, thuirt e, a chuir an làmhan timcheall air am màthraichean nuair a dh'fhalbh iad, 's nach fhaca i tuilleadh?Ìý

Bha deòir na shùilean 's e ag innse seo an là ud, 's bha ann an sùilean gu leòr a bha ag amharc 's ag èisteachd cuideachd.

'S e an dòchas a th' againn uile, gum bi na nì sinn air an t-saoghal, co-dhiù dè cho goirid 's a tha an ùine againn, a' cunntais airson rudeigin.

A charaid, ceud bliadhna bhon a shiubhail thu, bu chòir fios a bhith agad gu bheil sinn uile, an ginealach as òige nar measg, mothachail air na rinn thu fhèin 's do chompanaich airson ar saoghal a dhìon.

Tha sinn a' cuimhneachadh, tha sinn moiteil, 's tha sinn taingeil.

Leis gach beannachd,

Iain Stephen Moireasdan

Ìý